شمس الدّین محمد جوینی یا خواجه شمس الدین محمد جوینی از شعرا، نویسندگان و وزرای بنام ایرانی است که در بسط و نشر علم و عمران و آبادی خدمات شایان تحسین انجام داد.
حمله مغول به ایران
زادگاه وی قریهٔ آزادوار در جوین است. او وزیر ایلخانان مغول و از خاندان جوینی و فرزند خواجه بهاءالدین محمد جوینی بود. وی در ابتدای عمر، علوم ادبی را نزد عمادالدین قزوینی، قاضی نخجوان خواند و بعدها وارد خدمات دولتی شد. وی از سال ۶۶۱ تا ۶۸۳ هجری قمری وزیر هلاکو خان، اباقا و تگودار بود. شمس الدین جوینی به عربی و فارسی شعر می گفته است و خواجه نصیر طوسی رسالهٔ اوصاف الاشراف را به نام او نگاشته است. عطاملک جوینی که برای مدت ۲۴ سال فرمانروای بغداد و عراق عرب بود، برادر شمس الدّین محمد جوینی است. بسیاری از شعرا او را مدح گفته اند از آن جمله سعدی شیرازی قصایدی چند در مدح وی سروده است.
بعضی از ایرانیان معتقدند که او شاعر شعر «چشم براه» بوده است و با این شعر اباقا را برای بازگشت به شهرش ترغیب کرده است
ترقی فوق العاده صاحبدیوان شمس الدین محمد جوینی وپسرانش دردولت اباقاخان وبرادرش، علا، الدین عطاملک، درحکومت بغداد وعراق وشهرت وثروت ایشان باعث تحریک حس غضب وحسد جماعتی ازاعیان ومتنفذین وعمال اباقاشد که به علت نفوذ خاندان جوینی نمی توانستند چنان که باید مطلق العنان باشندودرحل وعقد امورملُکی که دراختیار تمام آن ها درکف کفایت صاحب دیوان وکسان وقرار داشت مستقل یالااقل شریک ایشان قراربگیرند.
حمله مغول به ایران
زادگاه وی قریهٔ آزادوار در جوین است. او وزیر ایلخانان مغول و از خاندان جوینی و فرزند خواجه بهاءالدین محمد جوینی بود. وی در ابتدای عمر، علوم ادبی را نزد عمادالدین قزوینی، قاضی نخجوان خواند و بعدها وارد خدمات دولتی شد. وی از سال ۶۶۱ تا ۶۸۳ هجری قمری وزیر هلاکو خان، اباقا و تگودار بود. شمس الدین جوینی به عربی و فارسی شعر می گفته است و خواجه نصیر طوسی رسالهٔ اوصاف الاشراف را به نام او نگاشته است. عطاملک جوینی که برای مدت ۲۴ سال فرمانروای بغداد و عراق عرب بود، برادر شمس الدّین محمد جوینی است. بسیاری از شعرا او را مدح گفته اند از آن جمله سعدی شیرازی قصایدی چند در مدح وی سروده است.
بعضی از ایرانیان معتقدند که او شاعر شعر «چشم براه» بوده است و با این شعر اباقا را برای بازگشت به شهرش ترغیب کرده است
ترقی فوق العاده صاحبدیوان شمس الدین محمد جوینی وپسرانش دردولت اباقاخان وبرادرش، علا، الدین عطاملک، درحکومت بغداد وعراق وشهرت وثروت ایشان باعث تحریک حس غضب وحسد جماعتی ازاعیان ومتنفذین وعمال اباقاشد که به علت نفوذ خاندان جوینی نمی توانستند چنان که باید مطلق العنان باشندودرحل وعقد امورملُکی که دراختیار تمام آن ها درکف کفایت صاحب دیوان وکسان وقرار داشت مستقل یالااقل شریک ایشان قراربگیرند.
wiki: شمس الدین محمد جوینی