بازگیر، نام چند طایفة کوچنده و ساکن غرب ایران عمدتاً در استان های لرستان، ایلام، کرمانشاه. کرمان، سیستان، مازندران بازگیرها در اینکه نام طایفه هاشان از شغل نیاکانشان گرفته شده اتفاق نظر دارند. وجود طوایف دیگری به نام های «بازیار» و «بازوند» یا «بازبند» در لرستان، و همچنین کاربرد «بازاشکار» (= شکارکردن) در مناطق غرب، به ویژه قلمرو این طوایف، می تواند تأییدی بر نظر آنان و عمومیت شکار با باز، درمقطعی از تاریخ این مناطق باشد. (نک. مکری ۲۵)
ایرج افشار سیستانی شناخت ایلها.
رزم آرا علی پشتکوه تهران ۱۳۲۰ش
مقدمه بر طایفه میر نقی میر هاشمی قم ۱۳۷۵ش
والی زاده معجزی محمدرضا.
سا لنامه بهار ۱۳۴۷ش
سکندر امان الهی بهاروند، قوم لُر، تهران ۱۳۷۰ ش.
مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی ـ اقتصادی عشایر کوچنده ایران.
نتایج مرحله اول، ۱۳۶۴، حوزه شماره ۴، باختران، تهران ۱۳۶۵ ش.
مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی ـ اقتصادی عشایر کوچنده ایران، نتایج مرحله اول، ۱۳۶۴، حوزه شماره ۵، لرستان، ج ۲، تهران ۱۳۶۵ ش.
مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی ـ اقتصادی عشایر کوچنده ایران، نتایج مرحله اول، ۱۳۶۴، حوزه شماره ۶، ایلام، تهران ۱۳۶۵ ش.
مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی ـ اقتصادی عشایر کوچنده، ۱۳۶۶، فرهنگ عشایری ایل کرد، تهران ۱۳۶۸ ش.
محمد مکری، فرهنگ نام های پرندگان در لهجه های غرب ایران، لهجه های کردی، تهران ۱۳۶۱ ش.
دربارهٔ بازگیرها چندین نظر وجود دارد از جمله آنکه حدود ۳۰۰سال پیش شخصی به نام بازگیر در خرم آباد می زیسته وپسری به نام خان احمد داشته است.
نظر دیگرآنکه بازگیرها به صورت جمعی از میان ایل کلهر کرمانشاه به لرستان آمده و در مجاورت دریکوندها سکنی گزیده اند (برزوی ۴۴۶).بازگیرها همیشه به صورت طایفهٔ مستقل به شمار می آمده و در مراسم مختلف از رؤسای طایفه بازگیر مستقلاً دعوت می شده است
این طایفه منشأ خود را به ایل کلهر کرمانشاه می رسانند؛ هر چند که این ایل، در حال حاضر، تیره یا طایفه ای به نام بازگیر ندارد. دلیل بازگیرهای لرستان این است که نسل های گذشته و برخی از سالمندانشان، تا چند سال پیش، به کردی کرمانشاهی و با گویشی مشابه لهجة آن ایل گفتگو می کرده اند. طایفة بازگیر که پس از ورود به لرستان، به یکی از ایلات بالاگریوه (جودکی) پیوسته بوده، به علت ازدیاد نفوس، درگیری های محلی و نداشتن حق مالکیت، در سطح لرستان پراکنده و به ایلات و طوایف دیگر ملحق شده است. بازگیرها در لرستان، عموماً به صورت دامداران کوچنده و تا حدی زراعت پیشه، شروع به زندگی کرده اند. در اواخر دورة قاجاریه (زمان سالارالدوله)، گروهی از این طایفه با خرید محلی در لرستان به نام «طاف» کوچروی را ترک می گویند و به زراعت می پردازند؛ ولی به سبب ناامنی منطقه ای و همچنین اختلافات طایفه ای که تا قدرت یافتن رضاخان ادامه داشته، با دشواریهای اجتماعی مواجه می شوند، و زندگی چادرنشینی پیش می گیرند. پس از سرکوبی خوانین (بویژه بیرانوندها) در دورة رضاشاه، و حضور مأموران دولتی در لرستان، بازگیرها به تدریج آبادی نشین می شوند و اغلب، قوای دولتی را در شکست دادن بیرانوندها یاری می کنند؛ و به همین علت، بعدها، بیرانوندها از آن ها ادعای خونخواهی داشته اند که سرانجام، با ازدواج و دادن حداقل دو دختر به عنوان خونبها، خویشاوندی و صلح بین آن ها برقرار می شود.
ایرج افشار سیستانی شناخت ایلها.
رزم آرا علی پشتکوه تهران ۱۳۲۰ش
مقدمه بر طایفه میر نقی میر هاشمی قم ۱۳۷۵ش
والی زاده معجزی محمدرضا.
سا لنامه بهار ۱۳۴۷ش
سکندر امان الهی بهاروند، قوم لُر، تهران ۱۳۷۰ ش.
مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی ـ اقتصادی عشایر کوچنده ایران.
نتایج مرحله اول، ۱۳۶۴، حوزه شماره ۴، باختران، تهران ۱۳۶۵ ش.
مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی ـ اقتصادی عشایر کوچنده ایران، نتایج مرحله اول، ۱۳۶۴، حوزه شماره ۵، لرستان، ج ۲، تهران ۱۳۶۵ ش.
مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی ـ اقتصادی عشایر کوچنده ایران، نتایج مرحله اول، ۱۳۶۴، حوزه شماره ۶، ایلام، تهران ۱۳۶۵ ش.
مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی ـ اقتصادی عشایر کوچنده، ۱۳۶۶، فرهنگ عشایری ایل کرد، تهران ۱۳۶۸ ش.
محمد مکری، فرهنگ نام های پرندگان در لهجه های غرب ایران، لهجه های کردی، تهران ۱۳۶۱ ش.
دربارهٔ بازگیرها چندین نظر وجود دارد از جمله آنکه حدود ۳۰۰سال پیش شخصی به نام بازگیر در خرم آباد می زیسته وپسری به نام خان احمد داشته است.
نظر دیگرآنکه بازگیرها به صورت جمعی از میان ایل کلهر کرمانشاه به لرستان آمده و در مجاورت دریکوندها سکنی گزیده اند (برزوی ۴۴۶).بازگیرها همیشه به صورت طایفهٔ مستقل به شمار می آمده و در مراسم مختلف از رؤسای طایفه بازگیر مستقلاً دعوت می شده است
این طایفه منشأ خود را به ایل کلهر کرمانشاه می رسانند؛ هر چند که این ایل، در حال حاضر، تیره یا طایفه ای به نام بازگیر ندارد. دلیل بازگیرهای لرستان این است که نسل های گذشته و برخی از سالمندانشان، تا چند سال پیش، به کردی کرمانشاهی و با گویشی مشابه لهجة آن ایل گفتگو می کرده اند. طایفة بازگیر که پس از ورود به لرستان، به یکی از ایلات بالاگریوه (جودکی) پیوسته بوده، به علت ازدیاد نفوس، درگیری های محلی و نداشتن حق مالکیت، در سطح لرستان پراکنده و به ایلات و طوایف دیگر ملحق شده است. بازگیرها در لرستان، عموماً به صورت دامداران کوچنده و تا حدی زراعت پیشه، شروع به زندگی کرده اند. در اواخر دورة قاجاریه (زمان سالارالدوله)، گروهی از این طایفه با خرید محلی در لرستان به نام «طاف» کوچروی را ترک می گویند و به زراعت می پردازند؛ ولی به سبب ناامنی منطقه ای و همچنین اختلافات طایفه ای که تا قدرت یافتن رضاخان ادامه داشته، با دشواریهای اجتماعی مواجه می شوند، و زندگی چادرنشینی پیش می گیرند. پس از سرکوبی خوانین (بویژه بیرانوندها) در دورة رضاشاه، و حضور مأموران دولتی در لرستان، بازگیرها به تدریج آبادی نشین می شوند و اغلب، قوای دولتی را در شکست دادن بیرانوندها یاری می کنند؛ و به همین علت، بعدها، بیرانوندها از آن ها ادعای خونخواهی داشته اند که سرانجام، با ازدواج و دادن حداقل دو دختر به عنوان خونبها، خویشاوندی و صلح بین آن ها برقرار می شود.