کلمه جو
صفحه اصلی

دانشنامه جهان

دانشنامه عمومی

دانشنامه جهان یک دائرةالمعارف علوم طبیعی و تشریح، یک کتاب چند دانشی است که بیشتر دربارهٔ آثار آسمانی سخن می گوید. مؤلف کتاب غیاث الدین علی بن علی امیران حسینی اصفهانی است و دانشنامه را در سال ۸۷۹ قمری در شهر بدخشان نوشته است. این کتاب یکی از دانشنامه های فارسی در سده ۹ق/۱۵م بشمارمی آید. چاپ این اثر در سال ۱۳۹۳ توسط انتشارات کتابخانه مجلس انجام شده است.
در بیان پدید آمدن عقل کل و نفس کل به سبیل اجمال
در بیان پدید آمدن افلاک و ترتیب ایشان
در بیان گردش افلاک و مدت دور هر یک
در بیان پیدا شدن عناصر و مکان هر یک
در بیان تقسیم عناصر
در کیفیاتی که لازم عناصر هستند
در بیان طبقات عناصر.
در بیان شکل افلاک و عناصر و چگونگی ایستادن زمین
در بیان معنی و حقیقت جسم.
در تقسیم جسم بسیط و مرکب
چند صفحه از این کتاب دربارهٔ کشف آب های زیرزمینی بحث شده است.
این کتاب دارای ده فصل، بیست اصل، چهار نتیجه و یک خاتمه است.
و بالاخره، خاتمه که دارای ۳۰ «وصله» است تشریح قانون ابن سینا را به اختصار ترجمه کرده است.

دانشنامه آزاد فارسی

دانشنامۀ جهان
نوشتۀ غیاث الدین علی بن علی امیران حسینی، دانشنامه ای در علوم فلسفی و حکمت طبیعی، به فارسی. در نسخه های متعدد این کتاب ضبط نام مؤلف و تاریخ تألیف آن ها متفاوت است. در نسخه ای تاریخ تألیف آن ۸۷۹ق و در برخی نسخ ۸۷۱ق آمده و به نام سلطان محمود بهادرخان، حاکم بدخشان و از اخلاف میران شاه تیموری، نوشته شده است. کتاب در ده فصل و بیست اصل و چهار نتیجه تنظیم شده و در موضوعات علوم عقلی، حکمت عملی، طبقات عناصر و اجسام و تقسیمات آن ها و چگونگی پدیدآمدن آن هاست. دانشنامۀ جهان نثری ساده و روان دارد و در آن یک دوره طبیعیات به شیوۀ حکمای مشایی بیان شده است. دانشنامۀ جهان به چاپ رسیده است (بمبئی، ۱۲۹۱ق).


کلمات دیگر: