رابرت مرتون (به انگلیسی: Robert K. Merton)٫ (زاده ۴ ژوئیه ۱۹۱۰ در پنسیلوانیا٫ مرگ در ۲۳ فوریه ۲۰۰۳ در نیویورک) از جمله کسانی بود که در توسعه علم سنجی نقشی مهم ایفا کرد. او در مقام یکی از دانشمندان حوزه جامعه شناسی علم به حوزهٔ علم سنجی وارد شد و با دیدگاه جامعه شناسانهٔ خود، علم سنجی را تحت تأثیر خویش قرار داد.
از میان مشهورترین نظریه های او دربارهٔ علم و اندازه گیری آن، باید به «اثر متیو» و «نظریه استناد» او اشاره کرد که به منزله «نظام پاداش» یا «رواج علم» مطرح است.
شاید بتوان اظهارکرد که ارائه شاخص «اثر متیو» از جانب مرتون، بیش از سایر دستاوردهای او به چشم می آید؛ این شاخص به نوعی نشان دهنده میزان اثربخشی تولیدهای علمی یک فرد، یک مؤسسه یا یک کشور است.
همچنین رابرت مرتون در سال ۱۹۴۲ در مقاله «ساختار هنجاری علم» رویکرد کارکردگرایانه دربارهٔ اجتماع علمی را پایه ریزی کرد و معیارهای حاکم بر رفتارهای دانشمندان را مورد بررسی قرار داد. به نظر مرتون دانشمندان در رفتارهای علمی خویش چهار هنجار عام گرایی؛ اجتماع گرایی؛ بی طرفی علمی؛ و شک سازمان یافته را رعایت می کنند. این دید از هنجارها و اخلاقیات عم مورد انتقاد سایر جامعه شناسان قرار گرفت و مرتون نیز در مقاله «ابهام دانشمندان» در سال ۱۹۶۳ دو هنجار جدید به آن ها افزود. یک اصالت/ نوآوری و دیگری فروتنی/تواضع.
از میان مشهورترین نظریه های او دربارهٔ علم و اندازه گیری آن، باید به «اثر متیو» و «نظریه استناد» او اشاره کرد که به منزله «نظام پاداش» یا «رواج علم» مطرح است.
شاید بتوان اظهارکرد که ارائه شاخص «اثر متیو» از جانب مرتون، بیش از سایر دستاوردهای او به چشم می آید؛ این شاخص به نوعی نشان دهنده میزان اثربخشی تولیدهای علمی یک فرد، یک مؤسسه یا یک کشور است.
همچنین رابرت مرتون در سال ۱۹۴۲ در مقاله «ساختار هنجاری علم» رویکرد کارکردگرایانه دربارهٔ اجتماع علمی را پایه ریزی کرد و معیارهای حاکم بر رفتارهای دانشمندان را مورد بررسی قرار داد. به نظر مرتون دانشمندان در رفتارهای علمی خویش چهار هنجار عام گرایی؛ اجتماع گرایی؛ بی طرفی علمی؛ و شک سازمان یافته را رعایت می کنند. این دید از هنجارها و اخلاقیات عم مورد انتقاد سایر جامعه شناسان قرار گرفت و مرتون نیز در مقاله «ابهام دانشمندان» در سال ۱۹۶۳ دو هنجار جدید به آن ها افزود. یک اصالت/ نوآوری و دیگری فروتنی/تواضع.
wiki: رابرت مرتون