خدا مرده است (آلمانی: "Gott ist tot" راهنما·اطلاعات؛ همچنین شناخته شده به مرگ خداوند) جمله مشهور و به شدت نقل قول شده و گاهی بد تفسیر شده فیلسوف آلمانی، فریدریش نیچه است. این جمله اولین بار در کتاب دانش شادان وی در بخش ۱۰۸ (کشمکش های تازه) ٫ بخش ۱۲۵ (دیوانه) و برای بار سوم در بخش ۳۴۳ (مفهوم خوشیِ ما) نمایان شد. همچنین این جمله را می توان در اثر کلاسیک وی، چنین گفت زردتشت نیز پیدا کرد که بیشترین تأثیر را در شهرت این عبارت داشته است.
trans. Walter Kaufmann and R.J. Hollingdale; Twilight of the Idols, Expeditions of an Untimely Man, sect. ۵
Wolfgan Muller-Lauter, Heidegger und Nietzsche: Nietzsche-Interpretationen III, Walter de Gruyter ۲۰۰۰
این اندیشه در بخش «دیوانه» کتابِ دانش طربناک بدین گونه بیان می شود:
خدا مرده است. خدا مرده باقی می ماند؛ و ما او را کشته ایم. چگونه خود را تسلی خواهیم داد، جنایتکاران تمامِ جنایتکاران را؟ آنچه مقدس ترین و مقتدرترین چیز بود که تاکنون جهان به خود دیده است، بر اثر خون ریزی بسیار حاصل از چاقوهای ما مرده است؛ چه کسی ما را از این خون پاک خواهد کرد؟ چه آبی برای ما موجود است تا خود را بشوییم؟ چه اعیادی بهر کفاره، چه مناسک مقدسی را از خود ابداع خواهیم کرد؟ آیا عظمت این عمل بیش از اندازه برای ما عظیم نیست؟ آیا نبایستی تنها خود خدایانی دیگر شویم تا شایسته این کار باشیم؟
عبارت «خدا مرده است» به این معنا نیست که نیچه به خدایی واقعی اعتقاد داشته، یا به عبارت لفظی در ابتدا وجود داشته است و بعداً مرده؛ بلکه انتقال دهنده این دیدگاه است که خدای مسیحیت دیگر منبع معتبری از اصولِ مطلق اخلاقی به شمار نمی رود. نیچه بحرانی را که مرگ خدا برای فرضیات اخلاقی موجود ایجاد می کند، تشخیص داده است: «وقتی فرد ایمان مسیحی را رها می کند، حقانیت اخلاق مسیحی را نیز از خود سلب می کند؛ این اخلاق به هیچ وجه خود-آشکار نیست… با فروشکستن یک مفهوم بنیادین در درون مسیحیت یعنی ایمان به خدا، شخص تمام آن را در هم می شکند؛ هیچ چیز الزام آور دیگری در دستان او باقی نمی ماند.»
trans. Walter Kaufmann and R.J. Hollingdale; Twilight of the Idols, Expeditions of an Untimely Man, sect. ۵
Wolfgan Muller-Lauter, Heidegger und Nietzsche: Nietzsche-Interpretationen III, Walter de Gruyter ۲۰۰۰
این اندیشه در بخش «دیوانه» کتابِ دانش طربناک بدین گونه بیان می شود:
خدا مرده است. خدا مرده باقی می ماند؛ و ما او را کشته ایم. چگونه خود را تسلی خواهیم داد، جنایتکاران تمامِ جنایتکاران را؟ آنچه مقدس ترین و مقتدرترین چیز بود که تاکنون جهان به خود دیده است، بر اثر خون ریزی بسیار حاصل از چاقوهای ما مرده است؛ چه کسی ما را از این خون پاک خواهد کرد؟ چه آبی برای ما موجود است تا خود را بشوییم؟ چه اعیادی بهر کفاره، چه مناسک مقدسی را از خود ابداع خواهیم کرد؟ آیا عظمت این عمل بیش از اندازه برای ما عظیم نیست؟ آیا نبایستی تنها خود خدایانی دیگر شویم تا شایسته این کار باشیم؟
عبارت «خدا مرده است» به این معنا نیست که نیچه به خدایی واقعی اعتقاد داشته، یا به عبارت لفظی در ابتدا وجود داشته است و بعداً مرده؛ بلکه انتقال دهنده این دیدگاه است که خدای مسیحیت دیگر منبع معتبری از اصولِ مطلق اخلاقی به شمار نمی رود. نیچه بحرانی را که مرگ خدا برای فرضیات اخلاقی موجود ایجاد می کند، تشخیص داده است: «وقتی فرد ایمان مسیحی را رها می کند، حقانیت اخلاق مسیحی را نیز از خود سلب می کند؛ این اخلاق به هیچ وجه خود-آشکار نیست… با فروشکستن یک مفهوم بنیادین در درون مسیحیت یعنی ایمان به خدا، شخص تمام آن را در هم می شکند؛ هیچ چیز الزام آور دیگری در دستان او باقی نمی ماند.»
wiki: خدا مرده است