رستم سپهبد رستم فرخ هرمز
رستم فرخزاد
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
رستم فرخزاد. [ رُ ت َ م ِ ف َرْ رُ ]( اِخ ) رستم سپهبد. رستم فرخ هرمز. محمد معین آرد: پسر سپاهبد فرخ هرمزد سردار معروف و مدبر و دلیر اواخر عهد ساسانی ( متولد 630 - مقتول 636 م. ) که مورخان ارمنی پدر و پسر را «ایشخان » ( شاهزاده ) یاد کرده اند. در زمان سلطنت آزرمیدخت ، پدر رستم ، فرخ هرمز مدعی سلطنت شد و ملکه را به زنی خواست. چون آزرمیدخت نمی توانست علناً مخالفت کند، در نهان وسایل قتل او را فراهم آورد. آنگاه رستم با سپاه خویش پیش راند و پایتخت را تصرف و آزرمیدخت را خلع و کور کرد. در زمان یزدگرد سوم ، رستم نایب السلطنه حقیقی ایران محسوب میگشت. وی کاملاً از خطر عظیمی که درنتیجه حمله عرب بکشور ایران روی داده بود اطلاع داشت ، پس فرماندهی کل نیروی لشکری را به عهده گرفت و در دفع دشمن جدید کوشش دلیرانه کرد. با سپاهی بزرگ درپیرامون پایتخت حاضر شد، اما خلیفه عمر پیشدستی کرد. در سال 636 م. سپاه ایران در قادسیه ، نزدیک حیره ، با سعدبن وقاص سردار عرب روبرو شد، جنگ سه روز طول کشید و به شکست ایرانیان خاتمه یافت. رستم که شخصاً حرکات افواج را اداره میکرد و درفش کاویان را در برابر خود نصب کرده بود کشته شد. ( فرهنگ فارسی معین ، بخش اعلام ) : و یزدجرد رستم بن فرخ هرمز را که ازبزرگان بود به قادسیه فرستاد. ( فارسنامه ابن بلخی ص 111 ). پس پسر این فرخ هرمز نام او رستم ، لشکرها جمع آورد و بیامد به کینه توختن و این زن را هلاک کرد. ( فارسنامه ابن بلخی ص 110 ). قاتل وی را در جنگ قادسیه بدینسان نوشته اند: هلال بن عُلَّفَة. ( تاج العروس ) ( منتهی الارب ). و هلال بن عُلَّقَه با قاف درست نیست. ( یادداشت مؤلف ). و رجوع به شاهنامه چ بروخیم ج 9 صص 2665 - 2971 و تاریخ گزیده چ ادوارد براون ج 1 صص 174 - 176 وفارسنامه ابن بلخی چ کمبریج ص 112 و 111 و تاریخ سیستان ص 73 و احوال و اشعار رودکی ج 1 ص 211 و مجمل التواریخ و القصص ص 83، 97، 272 و 273 و یشتها ج 2 ص 310 و فهرست حبیب السیر چ خیام ج 2 و فهرست مزدیسنا و تأثیرآن در ادب پارسی و عقدالفرید ج 1 ص 97 و ج 3 ص 335 و یسنا ص 175 و قاموس الاعلام ترکی ج 3 و اعلام المنجد شود.
دانشنامه عمومی
رستم فرخزاد یک اشراف زاده ایرانی از خاندان اسپهبدان بود که در دوران شاهنشاهی پوران دخت و یزدگرد سوم به عنوان اسپهبد آذربایجان و خراسان گماشته شده بود. تاریخ رستم فرخ زاد را به عنوان یک شخصیت تاریخی، یکی از قهرمانان شاهنامه و یکی از شخصیت های محبوب ملی گرایان ایرانی به یاد دارد.
جنگ قادسیه
رستم فرخزاد یکی از اعضای خاندان اسپهبدان بود. پدر او، فرخ هرمز، اسپهبد خراسان و آذربایجان بود و پدربزرگش، وندوی، در دوران خسرو پرویز - که خواهرزاده وندوی بود - به عنوان خزانه دار خدمت می کرد. وندی در سال ۵۹۱ یا ۵۹۴ به دست خسرو کشته شد، زیرا او شخص تأثیرگذاری بود و شاهنشاه می خواست وی را از چرخه قدرت حذف کند. برادر وندوی، یعنی ویستهم نیز دیگر کسی بود که خسرو زمینه قتل او را فراهم کرد، اما وی با موفقیت به خراسان گریخت و در آنجا شورشی را علیه تاج و تخت به راه انداخت و احتمالاً این شورش تا سال ۶۰۰ میلادی به طول انجامیده است.
فرخزاد، برادر رستم، نیز شخص بانفوذی بود و خسرو پرویز به او اعتماد زیادی داشت. از آنجایی که اسپهبدان اصالتاً از خراسان بودند، حضور آنان در آذربایجان (و تولد رستم در آنجا) نشان از قدرت آنان در سپهر سیاسی ایرانشهر بوده است.
در سال های پایانی واپسین جنگ ایران و روم، رستم و فرخ هرمز در برابر شاهنشاه شورشیدند و بدون مقاومت به امپراتور روم، هراکلیوس، اجازه دادند تا وارد آذربایجان شود و حتی آتشکده آذرگشسپ را نیز غارت کند.
جنگ قادسیه
رستم فرخزاد یکی از اعضای خاندان اسپهبدان بود. پدر او، فرخ هرمز، اسپهبد خراسان و آذربایجان بود و پدربزرگش، وندوی، در دوران خسرو پرویز - که خواهرزاده وندوی بود - به عنوان خزانه دار خدمت می کرد. وندی در سال ۵۹۱ یا ۵۹۴ به دست خسرو کشته شد، زیرا او شخص تأثیرگذاری بود و شاهنشاه می خواست وی را از چرخه قدرت حذف کند. برادر وندوی، یعنی ویستهم نیز دیگر کسی بود که خسرو زمینه قتل او را فراهم کرد، اما وی با موفقیت به خراسان گریخت و در آنجا شورشی را علیه تاج و تخت به راه انداخت و احتمالاً این شورش تا سال ۶۰۰ میلادی به طول انجامیده است.
فرخزاد، برادر رستم، نیز شخص بانفوذی بود و خسرو پرویز به او اعتماد زیادی داشت. از آنجایی که اسپهبدان اصالتاً از خراسان بودند، حضور آنان در آذربایجان (و تولد رستم در آنجا) نشان از قدرت آنان در سپهر سیاسی ایرانشهر بوده است.
در سال های پایانی واپسین جنگ ایران و روم، رستم و فرخ هرمز در برابر شاهنشاه شورشیدند و بدون مقاومت به امپراتور روم، هراکلیوس، اجازه دادند تا وارد آذربایجان شود و حتی آتشکده آذرگشسپ را نیز غارت کند.
wiki: رستم فرخزاد
کلمات دیگر: