اذرفرنبغ فرخزادان

آذرفرنبغ فرخزادان. آذرفَرْنْبَغ ِ فرخزادان موبد و دانشمندی زرتشتی و نویسنده کتاب ماتیکان گجستک ابالیش (رساله عبداللیث ملعون) بود. برپایه آگاهی هایی که در این کتاب آمده وی به بغداد رفته و در دربار مأمون، خلیفهٔ عباسی، با زرتشتی به اسلام گرویده ای به گفتگو پرداخت و از این گفتگو پیروز بیرون آمد. آن زرتشتی که دین هرمزد نام داشته پس از مسلمان شدن نام خود را عبداللیث گذاشته بوده است.آذرفرنبغ که در سالهای ۲۱۸ تا ۱۹۸ زندگی می کرده به گرد آوری و تهیه و تدوین بزرگ ترین دانش نامه دین زرتشت به نام دین کرد پرداخت و تمدن ایرانی را دوباره زنده کرد.در بخش های واپسین کتاب سوم دینکرد از اذیت و آزار بی اندازه ایرانیان بدست عرب ها سخن رفته است.تبار آذرفرنبغ به آذرپاد مهراسپندان، موبد زمان شاپور دوم ساسانی، می رسیده است.

آذرفرنبغ فرخزادان. آذَرفَرْنْبَغ فَرُخزادان
(آذرفرنبغ پسر فرخزاد) موبدانْ موبدِ فارس در قرن ۳ق، در زمان خلافت مأمون عباسی. او از دانشمندان معتبر زردشتی بوده است و علمای دیگر ازجمله مردانْ فرّخ، مؤلف کتاب شکَند گُمانیک وِزار، به اقوال او استناد کرده اند. آذرفرنبغ همان موبدی است که در حضور مأمون با عبدالله، زردشتی مسلمان شده، مناظره کرده و شرح آن به زبان فارسی میانه (پهلوی) در رساله ای به نام گجستگ ابالیش برجای مانده است. او همچنین از مؤلفان، گردآورندگان و تدوین کنندگان کتاب دینکرد بوده که نامش در دینکرد آمده است. مجموعه روایات آذرفرنبغ فرخزادان، منسوب به وی، و مجموعه اندرزهای آذرفرنبغ فرخزادان در دست است، و نیز در کتاب سوم دینکرد به کتاب آیین نامۀ او اشاره شده است.