مدرک تحصیلی

مدرک تحصیلی یا گواهی تحصیلی سندی است که پس از گذراندن دوره های تحصیلیِ تعریف شده در هر دانشگاه صادر می شود و حاوی مشخصات شخص صاحب مدرک، مرجع صادرکننده، مشخصات رشته و تاریخ اخذ و غیره است؛ مانند:
مدرک تحصیلی دورهٔ ابتدایی: پس از موفقیت در امتحانات کلاس ششم ابتدایی
مدرک تحصیلی دورهٔ راهنمایی : پس از موفقیت در امتحانات کلاس سوم راهنمایی
مدرک تحصیلی دورهٔ متوسطه یا دیپلم متوسطه: پس از موفقیت در امتحانات نهایی دورهٔ متوسطه
مدرک تحصیلی دورهٔ پیش دانشگاهی: پس از موفقیت در امتحانات دورهٔ یک سالهٔ پیش دانشگاهی
مدرک تحصیلی فوق دیپلم یا کاردانی
مدرک تحصیلی لیسانس یا کارشناسی
مدرک تحصیلی فوق لیسانس یا کارشناسی ارشد
دکترا
پسادکتری یا پست دکترا یا فوق دکترا
برخی افراد اقدام به خرید یا فروش مدارک تحصیلی می کنند. این کار مخصوصاً در مورد مدارک تحصیلی دانشگاه های خارجی، که کمتر مورد استعلام قرار می گیرد، صورت می پذیرد و به ظاهر قانونی است.
همچنین بازار سیاهی برای اجارهٔ مدارک تحصیلی نیز وجود دارد که با افزایش تعداد فارغ التحصیلانِ بیکار رو به رونق است. یکی از شرایط معمول برای استخدام، داشتن سابقهٔ کاری است. با توجه به اینکه بسیاری از افرادی که تازه فارغ التحصیل شده اند فاقد هرگونه سابقهٔ کاری هستند، اقدام به اجاره دادن مدرک تحصیلی خود می کنند تا ضمن کسب درآمد، یک سابقهٔ کاری نیز به کارنامک خود بیفزایند. از طرف دیگر، شرکت های عمرانی نیز برای مناقصه ها و مزایده ها نیاز به رتبه بندی دارند که به این روش اقدام به استخدام صوریِ فارغ التحصیلان در شرکت خود می کنند. مبالغ اجاره، با توجه به نوع مدرک، بیمه، سابقهٔ کار فارغ التحصیلان، شهر محل سکونت و مدت زمان اجاره، متفاوت است. معمولاً در شهرهایی که پروژه های عمرانی بیشتری دارند قیمت مدرک تحصیلی بیشتر است.
بررسی اعتبار مدرک تحصیلی در آموزش الکترونیکی چالش های زیادی به همراه دارد. اساساً موسسات مورد تأیید آموزش عالی یا فنی و حرفه ای یا مراکز آموزش های مجاز کارکنان دولتی اجازه صدور مدارک رسمی را دارند اما متأسفانه بعضی از این موسسات مورد تأیید بدون توجه به قوانین وزارت علوم حتی بدون آزمون حضوری، فقط برمبنای ارسال تکلیف یا امتحان آنلاین اقدام به صدور مدرک می کنند که در واقع مصداقی از مدرک فروشی است.