هورمون گیاهی

{هورمون گیاهی به مواد مختلفی اطلاق می شود که در بخشی از موجود زنده ساخته شده و پس از انتقال اثرات فیزیولوژیکی محسوسی در دیگر قسمت های آن به جا می گذارد و در تراکم های بسیار کم فعالند. این تصور کلی در اصل در قلمرو فیزیولوژیکی حیوانی به وجود آمده و این واژه هورمون از ریشه یونانی به معنی تهیج کردن گرفته شده است. هورمون های گیاهی که اغلب فیتو هورمون خوانده می شود در بافت های مریستمی یا لااقل جوان از هر نوع ساخته می شوندو غالباً اثر خود را پس از انتقال به بافت هدف می گذارند.
سایر موارد:
اتیلن باعث افزایش میزان شیرآبه در ختان کائوچو که در صنایع لاستیک سازی اهمیت دارد.
باعث کوتاهی دوره نونهالی در درختان میوه می شود.
باعث افزایش مقاومت محصولات انباری می شود.
باعث افزایش تعداد شاخه های گل دهنده در گل داودی می شود.
هورمون ها با آنزیم ها و تیامین ها و DNA در این خاصیت مشترکند که به غلظت بسیار کم یا ناچیز باعث ایجاد اثرات فیزیولوژیکی عمیق می شوند. اصولاً واژه هورمون باید به ترکیباتی محدود شود که به طور طبیعی در درون موجود زنده ساخته می شود لذا در تعریف هورمون گیاهی می توان گفت مواد آلی می باشد که مواد غذایی نبوده و توسط گیاهان تولید می شود و در غلظت های کم فرایند فیزیولوژیکی را تنظیم می کند. گاهی موادی که به صورت مصنوعی تولیدشده اند اثرات مشابه یا عیناً نظیر یکی از هورمون های طبیعی گیاهی را دارند که نباید آن ها را هورمون گیاهی نامید بلکه واژه صحیحتر برای چنین ترکیباتی که اثراتی نظیر هورمون روی گیاه دارند تنظیم کننده رشد می باشد. تنظیم کننده های رشد ترکیبات سنتزشده یا هورمون های گیاهی هستند که فرایندهای فیزیولوژیکی را تغییر می دهند. این مواد با تقلید کردن از هورمون ها، تأثیر روی (سنتزشدن) هورمون ها و از بین بردن یا انتقال یا تغییر دادن محل تأثیر هورمونی، رشد را تنظیم می کنند. می توان گفت تمام هورمون ها، تنظیم کننده رشد هستند اما تمام تنظیم کننده های رشد هورمون نیستند.
بسیاری از هورمون های گیاهی دارای کاربردهای عملی متعدد و مهمی در کشاورزی و باغبانی
هورمون های گیاهی به دو گروه بزرگ تقسیم می شوند:

هورمونِ گیاهی (plant hormone)
ماده ای تولیدشده در گیاه که بر رشد، گل دهی، ریزش برگ، رسیدن میوه و سایر فرآیندها در گیاه اثر دارد. برخی از نمونه های این هورمون عبارت اند از اکسینها، ژیبرلین ها، اتیلن (اتن) و سیتوکینینها. این ترکیبات، برخلاف هورمون های جانوری، در ناحیه ای خاص از پیکر گیاه تولید نمی شوند و ممکن است از نظر تأثیرات کمتر اختصاصی باشند. از این رو، پیشنهاد شده است که این ترکیبات هورمون نامیده نشوند، بلکه با نام تنظیم کننده شناخته شوند.