کلمه جو
صفحه اصلی

گلونی

دانشنامه عمومی

گُلوَنی یا هوری (بە لکی:سەڕۆن هراتێ) (به کردی: ھەوری، گوڵوەنی) (به فارسی گلبندی) به گونه ای سربند و روسریِ زنان لر، لک و کرد گفته می شود.
سرون
این روسری حدود ۳۰۰۰ سال قدمت دارد و ریشهٔ آن به زنان کاسیت (اجداد قوم لر) می رسد. و در زبانفارسی به صورت گُلبَندی تلفظ می شود که برگرفته از واژه گُل بَدن، نوعی پارچه هندی ابریشمی و لطیف است. گلونی در واقع نوعی تَرهَه (tarā) رنگین است که زنان لر در مراسم جشن و سرور آن را روی تره معمولی می بندند. این روسری امروزه به نماد مردم لر بدل شده است. گلونی در شهریور ۱۳۹۷ به عنوان یکی از میراث های قوم لک به ثبت ملی رسید.
گلونی را بیشتر زنان لر در هنگام مراسم شادی استفاده می کنند. اما از دوره قاجار به بعد مردان نیز شروع به استفاده از آن کردند. مردان گُلوَنی را دور «شو کلاو» یا همان کلاه لری مرسوم در منطقه لرستان می بستند و به گاه مهمانی یا جنگ، به منظور تزیین یا نگهدارنده کلاه از آن استفاده می کرده اند. زنان لر در زمان گذشته کت و گُلوَنی را باهم می پوشیدند به طوری که " کَت " را جدا زیر گُلوَنی می بستند تا موهای سر به خوبی پوشیده و مهارشوند.
گُلوَنی نوعی سربند است که از واژه «گلبندی» با تبدیل حرف «ب» به «و» و حذف حرف «د» گرفته شده است و به نوعی پارچه ابریشمی رنگین اطلاق می شود. در گذشته نوعی پارچه ابریشمی هندی به اسم «گل بدن» که سطح روی آن متشکل از فقط دو رنگ (مثلا زعفرانی و سیاه) بوده، از هندوستان به ایران وارد می شده است. واژه گلبدن در فارسی به صورت گلبندی و در زبان لکی و لری به صورت گلونی درآمد. به مرور زمان در بین لرهای فیلی واژه گلونی نه فقط برای پارچه های زعفرانی، بلکه برای تمام سربندهای رنگی (غیر سیاه) به کار رفت.

(لری، خرم آباد) نوعی روسری که زنان لر به دور سر می بندند و عمدتاً با رنگ مشکی و گل های قرمز و سپید طراحی می شود.


(لری؛ خرم آباد) نوعی روسری که زنان لر (و گاهی کرد) به شکل خاصی روی سر می بندند. این روسری اغلب از جنس ابریشم است، با پس زمینه سیاه و نقش های رنگی.


پیشنهاد کاربران

کاسیت ها اجداد قوم لک هستند لطفا اصلاح کنید

در زبان لری به معنی دستمالی
که زنها دور سر می بندند به صورت پیشانی بند
و از پشت سر آویزان است
Gol vani. گل انداختن

جناب آریا بهداروند ریشه کلمه گلونی همانطور که گفته شده برگرفته از واژه گُل بَدن هندی است حالا شما میخواهید به دلخواه و منفعت خودتون با لغات لری تطبیق بدهید میل شماست تغییری در حقیقت امر نخواهد داشت. موفق و حق جو باشید

ایل لر کوچک

لک کوتاه شده ی اسم ایل لر کوچک است


گلونی به شماره ثبت ۱۶۵۷ در سازمان میراث فرهنگی کشور به نام نامی قوم بزرگ و مستقل لک ثبت ملی شده


کلمات دیگر: