یافتن تصادفی

یافتن تصادفی (به انگلیسی: Serendipity) یا (به فرانسوی: Sérendipité) یا بخت یافت، یا تحصیل غیرمترقبه نعمت، به یافته یا دستاوردی اتفاقی و مفید و مثبت گفته می شود که جوینده به دنبالش نبوده و به صورت جانبی و اتفاقی بدست آمده است. اولین بار یک نویسنده انگلیسی به نام هوراس والپول در ۲۸ ژانویه سال ۱۷۵۴ میلادی در نامه ای خطاب به دوستش در فلورانس از این کلمه استفاده کرده. او مینویسد که این عبارت را با تکیه بر افسانه ای ایرانی به نام "سه شاهزاده سرندیپ"، اثر نویسنده هندی فارسی زبان، امیرخسرو دهلوی، ابداع کرده. (فرهنگ دهخدا: سرندیپ نام قدیمی سریلانکا در زبان سانسکریت است) در این افسانه سه شاهزاده بارها کشفیات اتفاقی میکنند که بسیار مفید هستند. راه یافتن کلمه سرندیپیتی در علوم توسط دانشمند آمریکایی رابرت مرتون در کتاب او به نام «The Travels and Adventures of Serendipity» در سال ۱۹۴۵ انجام گرفت. از این گونه موارد تصادفی یافت شده می توان این موارد را برشمرد: کشف قاره آمریکا، پنیسیلین، قرص وایاگرا، تفلون، پرتو ایکس، ولکرو، برگه های یادداشت چسبنده (مثل "پوست ایت")، لینولئوم، جوراب ساق بلند (جوراب نایلون)، ال اس دی...
Pek van Andel: کتاب Anatomy of the unsought finding. مجله British Journal for the Philosophy of Science سال ۱۹۹۴، شماره ۴۵ ص ۶۳۱ تا ۶۴۸
Heinrich Zankel: کتاب Die Launen des Zufalls. Wissenschaftliche Entdeckungen von Archimedes bis heute. دارمشتات، ۲۰۰۲ شابک: ۵–۴۲۸–۸۹۶۷۸–۳
سراندیب: معرب سرندیپ فارسی. سانسکریت «سیمهلدیپ » در دهخدا آنلاین
در علوم اطلاعات و بازیابی اطلاعات یکی از مهم ترین پیش آمدها «یافتن تصادفی» محسوب می شود. ساده ترین نوع آن یافتن اطلاعات طی گشتن و مرور در اینترنت و زیرساختارهای آن است.