اثام

wikifeqh: قرآن کریم است
به احتمالی نام جایگاهی در دوزخ است.
«أثام» در لغت به معنای گناه و به هر چیزی گفته می شود که جلو رسیدن پاداش را بگیرد. «أثم درباره مفهوم قرآنی «أثام» دو دیدگاه اساسی وجود دارد: گروهی از مفسران و لغت شناسان با بهره گیری از آرای تنی چند از صحابه و تابعان، مانند ابن عباس، سُدّی و نافع بن ازرق به مفهوم لغوی واژه توجه کرده و آن را مجازاً به «عذاب»، «عقاب» «شر»، «هلاکت» و «جزا» تفسیر کرده اند و آن را از باب نام گذاری مسبب به نام سبب خویش دانسته اند؛ زیرا همه آن چه را گفته اند، از پی آمدهای گناه است. صاحبان دیدگاه دوم معتقدند که مفهوم لغوی «أثام» مورد نظر نبوده و مراد از آن، اشاره به جایگاهی ویژه است چنان که در روایت ابوامامه باهلی از پیامبر صلی الله علیه و آله در تفسیر آیه 59 سوره مریم/19، «أثام» همانند «غی» چاهی در جهنم دانسته شده که چرک و خونابه جهنمیان در آن می ریزد.
تک واژه قرآنی که در آیات 67-68 سوره فرقان/25 آمده است: «وَالَّذِینَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَلَمْ یَقْتُرُوا وَکَانَ بَیْنَ ذَلِکَ قَوَامًا × الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَا یَزْنُونَ وَمَن یَفْعَلْ ذَلِکَ یَلْقَ أَثَامًا»؛ و کسانی که با خدا معبودی دیگر را نمی خوانند و کسی را که خدا (خونش را) حرام کرده، جز به حق نمی کشند و زنا نمی کنند. هر کس چنین کند به أثام خواهد رسید.
بعضی مفسران با بهره گیری از روایات تفسیریِ برخی از صحابه و تابعان چون عبدالله بن عمرو، عبدالله بن عمر، مجاهد، عکرمه و قتاده، أثام را نام دره ای در جهنم دانسته اند.
برخی از این روایات که در تفسیر آیه 44 سوره حجر/15 نیز آمده، طبقات 7 گانه دوزخ را برشمرده، جهنم را پایین ترین و دردآورترین طبقه دوزخ می دانند. عمق آن طبقه چنان است که اگر سنگی بزرگ از لبه آن پرتاب شود، پس از 70 یا 50  سال به قعر آن می رسد.