مترادف مضر : زیان آور، زیان بار، زیان بخش، زیانمند، ضرربخش
متضاد مضر : سودمند
برابر پارسی : زیان آور، زیان بخش، آسیب رسان، بیماری، رنجوری، ناخوشی، زیان دار | ( مضرّ ) زیانکار، زیاندار
مضر
مترادف مضر : زیان آور، زیان بار، زیان بخش، زیانمند، ضرربخش
متضاد مضر : سودمند
برابر پارسی : زیان آور، زیان بخش، آسیب رسان، بیماری، رنجوری، ناخوشی، زیان دار | ( مضرّ ) زیانکار، زیاندار
فارسی به انگلیسی
harmful, injurious, noxious
adverse, bad, baneful, black, deleterrious, detrimental, disadvantageous, enemy, evil, harmful, pestilence, injurious, maleficent, malign, noxious, pestiferous, pestilential, prejudicial, unhealthy
فارسی به عربی
بغیض , تجریحی , خبیث , خصم , سام , سیی , شر , ضار , مضاد , موجع
مترادف و متضاد
زشت، بد اخلاق، فاسد، مضر، بد، سرهم بند، خراب، نامساعد، شوم، شریر، بدکار، لاوصول، بی اعتبار، ناصحیح، زیان اور، بد خو، مهمل
مغایر، ناسازگار، مخالف، مضر، روبرو
منفور، مضر، نفرت انگیز، زیان بخش، گزنداور
خبیی، فاسد، مضر، بد، شریر، بدکار، زیان اور، شریرانه، پر ازار
مضر، موذی، پرگزند
دردناک، مضر، زیان اور، خسارت اور
مضر، مهلک، موذی، سمی
مضر، اسیب اور، زیان اور و مضر، خسارت اور
مضر، سریع، نابود کننده، کشنده، زیان اور، مهلک
مضر، نامساعد، معاند، غیر دوستانه، دشمنانه
مضر، حیله گر، شریر، زیان اور، موذی، بدجنس
مضر، زیان اور، وابسته به شبه جرم
مضر، مهلک، موذی، زهر الود
مضر، موذی، پر ازار
مضر، ساری، مسری، ازار دهنده، عفونی، طاعون اور، فاسد کننده اخلاق دیگری
مضر، زیان اور
مضر، اسیب رسان
مضر، موهن، خفت اور، زیان اور و مایه رسوایی
مضر، کریه، بد بو، نامطلوب، زیان بخش
مضر، ناگوار، غیر سالم، ناپاک
مضر، ناروا، دور از صلاح، غیر مقتضی، بی صرفه
مضر
مضر، غیر بهداشتی، غیر صحی، ناسالم
مضر، زیان رسان
مضر، بد
زیان‌آور، زیان‌بار، زیان‌بخش، زیانمند، ضرربخش ≠ سودمند
فرهنگ فارسی
ضرررساننده، زیان آور، زیانکار
( اسم ) ضرر رساننده زیان آور زیان بخش مقابل نافع سودمند : این حیات از وی برید و شد مضر وان حیات از نفخ حق شد مستمر . ( مثنوی )
ابن نزار بن عدفان جد طایفه مضر که نسب حضرت رسول ( ص ) باو میرسد .
( اسم ) ضرر رساننده زیان آور زیان بخش مقابل نافع سودمند : این حیات از وی برید و شد مضر وان حیات از نفخ حق شد مستمر . ( مثنوی )
ابن نزار بن عدفان جد طایفه مضر که نسب حضرت رسول ( ص ) باو میرسد .
فرهنگ معین
(مُ ض رُ ) [ ع . ] (اِفا. ) ضرر رساننده ، زیان آور.
لغت نامه دهخدا
مضر. [ م ِ ] ( ع ص ) رایگان : ذهب دمه خضراً و مضراً؛ یعنی رایگان رفت خون او. از اتباع است. ( منتهی الارب ) ( از ناظم الاطباء )( از آنندراج ). و رجوع به ماده بعد معنی دوم شود.
مضر. [ م َ ض ِ ] ( ع ص )شیر ترش زبان گز و سخت سپید. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). || ذهب دمه خَضِراً مَضِراً؛ ای هدراً. ( منتهی الارب ). به رایگان رفت خون او. ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || خذه خَضِراً مَضِراً؛ یعنی بگیر آن را تر و تازه. ( منتهی الارب )( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). و در هر دو از اتباع است. ( ناظم الاطباء ). و رجوع به ماده بعد شود.
مضر. [ م َ /م َ ض َ ] ( ع مص ) ترش و زبان گز گردیدن شیر و سخت سپیدگشتن : مضر اللبن مَضْراً و مَضَراً و مُضوراً؛ ترش و زبان گز گردید شیر و سخت سپید گشت ، و همچنین است مضرالنبید. ( از منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( از آنندراج ) ( از ناظم الاطباء ). و رجوع به ماده قبل شود.
مضر. [ م ُ ض ِرر ] ( ع ص ) زیان کار.( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). ضرر رساننده. زیان رساننده. گزندرساننده و زیان کار. ( ناظم الاطباء ) : و این مهلت به انواع مضر همی بود. چه از همه قوی تر اخراجات خزینه بود. ( چهارمقاله نظامی ص 41 ).
که در این زندان بماند مستمر
یاوه تاز و طبل خوار است و مضر.
و آن حیات از نفخ حق شد مستمر.
زبهر زهر هر ساعت مرو در کام اژدرها.
مضر. [ م ُ ض َ ] ( اِخ ) قبیله ای از عرب. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). اجداد رسول اکرم از این قبیله اند. ( از تاریخ گزیده ص 126 و 132 ). عدنانیها به دو شاخه منقسم می شوند به نام دو پسر عدنان : «عک » و «معد»... معدی ها قبائل بسیار پیدا کرده اند و دو شعبه شدند: «نزار» و «قنص » که اکثریت با نزار است و یکی از پنج فرع معروف این شعبه مضر است. ( از تاریخ اسلام چ 1 دانشگاه ص 32 ) : فقال له النعمان انت اعز العرب قبیلة. قال العز و العدد من العرب فی معد، ثم فی نزار، ثم فی مضر... ( عقدالفرید ج 6 ص 178 ).
مضر. [ م َ ض ِ ] ( ع ص )شیر ترش زبان گز و سخت سپید. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). || ذهب دمه خَضِراً مَضِراً؛ ای هدراً. ( منتهی الارب ). به رایگان رفت خون او. ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || خذه خَضِراً مَضِراً؛ یعنی بگیر آن را تر و تازه. ( منتهی الارب )( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). و در هر دو از اتباع است. ( ناظم الاطباء ). و رجوع به ماده بعد شود.
مضر. [ م َ /م َ ض َ ] ( ع مص ) ترش و زبان گز گردیدن شیر و سخت سپیدگشتن : مضر اللبن مَضْراً و مَضَراً و مُضوراً؛ ترش و زبان گز گردید شیر و سخت سپید گشت ، و همچنین است مضرالنبید. ( از منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( از آنندراج ) ( از ناظم الاطباء ). و رجوع به ماده قبل شود.
مضر. [ م ُ ض ِرر ] ( ع ص ) زیان کار.( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). ضرر رساننده. زیان رساننده. گزندرساننده و زیان کار. ( ناظم الاطباء ) : و این مهلت به انواع مضر همی بود. چه از همه قوی تر اخراجات خزینه بود. ( چهارمقاله نظامی ص 41 ).
که در این زندان بماند مستمر
یاوه تاز و طبل خوار است و مضر.
( فرهنگ لغات مثنوی ج 7 ص 373 ).
این حیات از وی برید و شد مضرو آن حیات از نفخ حق شد مستمر.
مولوی ( مثنوی چ خاور ص 375 ).
مرا در کام دنیاوی مضر چون زهر مار آمدزبهر زهر هر ساعت مرو در کام اژدرها.
جمال الدین سلمان ( از آنندراج ).
|| رجل مضر؛ مرد با دو زن و زن بابنانج. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( از آنندراج ). مرد با دو زن و زن بابنانج یعنی زنی که شوهرش زن دیگر دارد. ( از ناظم الاطباء ). و رجوع به مضرة شود. || نزدیک شونده. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ). || آن که بسیار مال درآیدش هر روز. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( آنندراج ). آنکه هر روز مداخل و درآمد بسیار داشته باشد. ( ناظم الاطباء ).مضر. [ م ُ ض َ ] ( اِخ ) قبیله ای از عرب. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). اجداد رسول اکرم از این قبیله اند. ( از تاریخ گزیده ص 126 و 132 ). عدنانیها به دو شاخه منقسم می شوند به نام دو پسر عدنان : «عک » و «معد»... معدی ها قبائل بسیار پیدا کرده اند و دو شعبه شدند: «نزار» و «قنص » که اکثریت با نزار است و یکی از پنج فرع معروف این شعبه مضر است. ( از تاریخ اسلام چ 1 دانشگاه ص 32 ) : فقال له النعمان انت اعز العرب قبیلة. قال العز و العدد من العرب فی معد، ثم فی نزار، ثم فی مضر... ( عقدالفرید ج 6 ص 178 ).
مضر. [ م َ /م َ ض َ ] (ع مص ) ترش و زبان گز گردیدن شیر و سخت سپیدگشتن : مضر اللبن مَضْراً و مَضَراً و مُضوراً؛ ترش و زبان گز گردید شیر و سخت سپید گشت ، و همچنین است مضرالنبید. (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (از آنندراج ) (از ناظم الاطباء). و رجوع به ماده ٔ قبل شود.
مضر. [ م َ ض ِ ] (ع ص )شیر ترش زبان گز و سخت سپید. (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). || ذهب دمه خَضِراً مَضِراً؛ ای هدراً. (منتهی الارب ). به رایگان رفت خون او. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). || خذه خَضِراً مَضِراً؛ یعنی بگیر آن را تر و تازه . (منتهی الارب )(ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). و در هر دو از اتباع است . (ناظم الاطباء). و رجوع به ماده ٔ بعد شود.
مضر. [ م ِ ] (ع ص ) رایگان : ذهب دمه خضراً و مضراً؛ یعنی رایگان رفت خون او. از اتباع است . (منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء)(از آنندراج ). و رجوع به ماده ٔ بعد معنی دوم شود.
مضر. [ م ُ ض َ ] (اِخ ) ابن نزاربن عدنان . جد طایفه ٔ مضر که نسب حضرت رسول (ص ) باو میرسد. (از اعلام زرکلی ج 3 ص 1047). و رجوع به مضر و معجم قبائل عرب ج 3 ص 1107 شود.
مضر. [ م ُ ض َ ] (اِخ ) رجوع به مضربن نزار. و رجوع به مضریة شود.
مضر. [ م ُ ض َ ] (اِخ ) قبیله ای از عرب . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). اجداد رسول اکرم از این قبیله اند. (از تاریخ گزیده ص 126 و 132). عدنانیها به دو شاخه منقسم می شوند به نام دو پسر عدنان : «عک » و «معد»... معدی ها قبائل بسیار پیدا کرده اند و دو شعبه شدند: «نزار» و «قنص » که اکثریت با نزار است و یکی از پنج فرع معروف این شعبه مضر است . (از تاریخ اسلام چ 1 دانشگاه ص 32) : فقال له النعمان انت اعز العرب قبیلة. قال العز و العدد من العرب فی معد، ثم فی نزار، ثم فی مضر... (عقدالفرید ج 6 ص 178).
چو تیز گشت به حمله عنان شاه عجم
نماند یک تن از آن قوم چون ربیع و مضر.
گوهر تیغش هندی تن و چینی سلب است
هند با چین چو یمن با مضر آمیخته اند.
آنک آن یوسف احمدخوی من در چه و غار
زیور فخر و فر، از مصر و مضر بگشائید.
و رجوع به عقدالفرید و تاریخ بخارا و اخبار دولت سلجوقی و الاوراق و تاریخ گزیده ص 126، 129، 132 شود.
چو تیز گشت به حمله عنان شاه عجم
نماند یک تن از آن قوم چون ربیع و مضر.
عنصری (از یادداشت بخط مرحوم دهخدا).
گوهر تیغش هندی تن و چینی سلب است
هند با چین چو یمن با مضر آمیخته اند.
خاقانی .
آنک آن یوسف احمدخوی من در چه و غار
زیور فخر و فر، از مصر و مضر بگشائید.
خاقانی .
و رجوع به عقدالفرید و تاریخ بخارا و اخبار دولت سلجوقی و الاوراق و تاریخ گزیده ص 126، 129، 132 شود.
مضر. [ م ُ ض ِرر ] (ع ص ) زیان کار.(منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). ضرر رساننده . زیان رساننده . گزندرساننده و زیان کار. (ناظم الاطباء) : و این مهلت به انواع مضر همی بود. چه از همه قوی تر اخراجات خزینه بود. (چهارمقاله ٔ نظامی ص 41).
که در این زندان بماند مستمر
یاوه تاز و طبل خوار است و مضر.
این حیات از وی برید و شد مضر
و آن حیات از نفخ حق شد مستمر.
مرا در کام دنیاوی مضر چون زهر مار آمد
زبهر زهر هر ساعت مرو در کام اژدرها.
|| رجل مضر؛ مرد با دو زن و زن بابنانج . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (از آنندراج ). مرد با دو زن و زن بابنانج یعنی زنی که شوهرش زن دیگر دارد. (از ناظم الاطباء). و رجوع به مضرة شود. || نزدیک شونده . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء) (آنندراج ). || آن که بسیار مال درآیدش هر روز. (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (آنندراج ). آنکه هر روز مداخل و درآمد بسیار داشته باشد. (ناظم الاطباء).
که در این زندان بماند مستمر
یاوه تاز و طبل خوار است و مضر.
(فرهنگ لغات مثنوی ج 7 ص 373).
این حیات از وی برید و شد مضر
و آن حیات از نفخ حق شد مستمر.
مولوی (مثنوی چ خاور ص 375).
مرا در کام دنیاوی مضر چون زهر مار آمد
زبهر زهر هر ساعت مرو در کام اژدرها.
جمال الدین سلمان (از آنندراج ).
|| رجل مضر؛ مرد با دو زن و زن بابنانج . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (از آنندراج ). مرد با دو زن و زن بابنانج یعنی زنی که شوهرش زن دیگر دارد. (از ناظم الاطباء). و رجوع به مضرة شود. || نزدیک شونده . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء) (آنندراج ). || آن که بسیار مال درآیدش هر روز. (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (آنندراج ). آنکه هر روز مداخل و درآمد بسیار داشته باشد. (ناظم الاطباء).
فرهنگ عمید
ضرررساننده، زیان آور.
دانشنامه عمومی
مُضَر بن نزار بن مَعَد بن عدنان، نیای بزرگترین مجمع القبائل عرب عدنانی و از دودمان اسماعیل بن ابراهیم میباشد.
حدیثى از پیامبر اسلام روایت شده است که:
مضر را دشنام نگویید که او بر دین ابراهیم بوده و از سخنان مضر است که :
من یزرع شراً یحصد ندامة
کسى که شرى بکارد ندامت و پشیمانى درو کند.
کنیه او ابوالیاس بوده و قبیلۀ مُضَر بر اساس دو فرزند او، الیاس و الناس به دو تیرۀ بزرگ خِندِف و قیس عیلان تقسیم میگردد.
همچنین قبیلۀ مضر به لقب مضر الحمراء نیز معروف است.
و یکی از شاعران عرب در وصف آن میگوید:
إذا مضر الحمراء کانت أرومتی ... وقام بنصری دارمٌ وابن خازم
عطست بأنفٍ شامخٍ وتناولت ... یدی الثریا قاعداً غیر قائم
همچنین جریر تمیمی در مدح دو تیرۀ مضر، قیس عیلان و خندف میگوید:
إذا حدبتْ قیسٌ علیَّ وخندفٌ ... أخذتُ بفضلِ الأکثرین الأکارمِ
فإنْ شئتَ من قیسٍ ذرَى متمَنِّعٍ ... وإنْ شئتَ طوداً خندفیَّ المخارِمِ
ألمْ ترنِی أردِی بأکنافِ خندفٍ ... وأکنافِ قیسٍ نعمَ کهفُ المراجمِ
وقیسٌ همُ الکهفُ الّذی نستعدُّهُ ... لدفعِ الأعادی أو لحملِ العظائمِ
مهمترین قبائل مضری خندفی عبارتند از:بنی تمیم، بنی اسد، هذیل، کنانه، قریش و ... .
و مهمترین قبائل مضری قیسی عبارتند از:هوازن، بنی عامر، غطفان، عبس، ذبیان، فزاره، بنی سلیم، باهله و ... .
حدیثى از پیامبر اسلام روایت شده است که:
مضر را دشنام نگویید که او بر دین ابراهیم بوده و از سخنان مضر است که :
من یزرع شراً یحصد ندامة
کسى که شرى بکارد ندامت و پشیمانى درو کند.
کنیه او ابوالیاس بوده و قبیلۀ مُضَر بر اساس دو فرزند او، الیاس و الناس به دو تیرۀ بزرگ خِندِف و قیس عیلان تقسیم میگردد.
همچنین قبیلۀ مضر به لقب مضر الحمراء نیز معروف است.
و یکی از شاعران عرب در وصف آن میگوید:
إذا مضر الحمراء کانت أرومتی ... وقام بنصری دارمٌ وابن خازم
عطست بأنفٍ شامخٍ وتناولت ... یدی الثریا قاعداً غیر قائم
همچنین جریر تمیمی در مدح دو تیرۀ مضر، قیس عیلان و خندف میگوید:
إذا حدبتْ قیسٌ علیَّ وخندفٌ ... أخذتُ بفضلِ الأکثرین الأکارمِ
فإنْ شئتَ من قیسٍ ذرَى متمَنِّعٍ ... وإنْ شئتَ طوداً خندفیَّ المخارِمِ
ألمْ ترنِی أردِی بأکنافِ خندفٍ ... وأکنافِ قیسٍ نعمَ کهفُ المراجمِ
وقیسٌ همُ الکهفُ الّذی نستعدُّهُ ... لدفعِ الأعادی أو لحملِ العظائمِ
مهمترین قبائل مضری خندفی عبارتند از:بنی تمیم، بنی اسد، هذیل، کنانه، قریش و ... .
و مهمترین قبائل مضری قیسی عبارتند از:هوازن، بنی عامر، غطفان، عبس، ذبیان، فزاره، بنی سلیم، باهله و ... .
wiki: مضر
دانشنامه آزاد فارسی
مُضَر
قبیلۀ بزرگ عرب عدنانی، موسوم به مُضَرالحمرا، از نسل مُضَر بن نزار بن مَعَد بن عَدنان. گروه بزرگی از اعراب خاورمیانه به این قبیله بسیار قدیمی اعراب انتساب دارند. به نوشتۀ ابن خلدون، فرزندان مُضَر از لحاظ جمعیت و قدرت و ثروت از سایر فرزندان نزار بزرگ تر بوده و ریاست مکه را در دست داشتند. اینان از نسل دو پسر مُضَر به نام های خندف و قیس بودند. گروه هایی از مُضَریان در دورۀ اسلامی به حوالی رودخانۀ فرات مهاجرت کردند و نام خود را بر آن ناحیه باقی نهادند. شهر رَقه، کرسی دیار مُضَر بود و شهرهای رها، حران، باجروان، رافقه، محترقه، تل محری، ترعوز، خانوقه، حصن مسلمه در آن ناحیه قرار داشت. گروه های بزرگی از مُضَریان در قرون اول اسلامی در ناحیۀ یمامه، از نواحی جزیرة العرب، در ساحل خلیج فارس، سکونت داشتند. به نظر می رسد که این گروه از مُضَریان پیش از اسلام در یمامه ساکن شده بودند. اعراب مُضَری پس از توسعۀ دیانت اسلام در آسیا، افریقا، اندلس، در مناطق بزرگی همچون خراسان و سیستان و سودان و شمال افریقا و قرطبه در اندلس پراکنده شدند.
قبیلۀ بزرگ عرب عدنانی، موسوم به مُضَرالحمرا، از نسل مُضَر بن نزار بن مَعَد بن عَدنان. گروه بزرگی از اعراب خاورمیانه به این قبیله بسیار قدیمی اعراب انتساب دارند. به نوشتۀ ابن خلدون، فرزندان مُضَر از لحاظ جمعیت و قدرت و ثروت از سایر فرزندان نزار بزرگ تر بوده و ریاست مکه را در دست داشتند. اینان از نسل دو پسر مُضَر به نام های خندف و قیس بودند. گروه هایی از مُضَریان در دورۀ اسلامی به حوالی رودخانۀ فرات مهاجرت کردند و نام خود را بر آن ناحیه باقی نهادند. شهر رَقه، کرسی دیار مُضَر بود و شهرهای رها، حران، باجروان، رافقه، محترقه، تل محری، ترعوز، خانوقه، حصن مسلمه در آن ناحیه قرار داشت. گروه های بزرگی از مُضَریان در قرون اول اسلامی در ناحیۀ یمامه، از نواحی جزیرة العرب، در ساحل خلیج فارس، سکونت داشتند. به نظر می رسد که این گروه از مُضَریان پیش از اسلام در یمامه ساکن شده بودند. اعراب مُضَری پس از توسعۀ دیانت اسلام در آسیا، افریقا، اندلس، در مناطق بزرگی همچون خراسان و سیستان و سودان و شمال افریقا و قرطبه در اندلس پراکنده شدند.
wikijoo: مضر
فرهنگ فارسی ساره
آسیب رسان، زیان آور
کلمات دیگر: