فرج بعد از شدت

فرج بعد از شدت (به عربی: الفرج بعد الشدة) و (به انگلیسی: Relief after Grief) کتابی به زبان عربی نوشته قاضی ابوعلی مُحَسَّن بن علی تنوخی در قرن چهارم هجری است.
حکایت های این کتاب برای بسیاری نویسندگان و شعرا و اهل ذوق که بعد این قرن زندگی کرده اند، مایه الهام بوده و بسیاری در آثار خود حکایات آن را نقل به مضمون کرده اند. مطابق شرح مثنوی استاد فروزانفر، از بزرگانی که به شدت وامدار این کتاب بوده یکی مولانا جلال الدین محمد بلخی است که به کرات حکایت های ساده این کتاب را نقل کرده و با شیوه منحصربه فرد خود تأویل کرده است.
این کتاب برای اولین بار توسط محمد عوفی به فارسی ترجمه شده که از آن ترجمه اثری در دست نیست مگر حکایاتی که وی از این کتاب در جوامع الحکایات نقل کرده است. ترجمه بعدی فارسی آن به قلم حسین ابن اسعد دهستانی در قرن هفتم انجام شد که وی اشعاری فارسی نیز بدان افزوده است.
همان گونه که از عنوان کتاب برمی آید، فرج بعد از شدت، مشتمل بر داستان هایی از انسان های گرفتار است که هریک به نوعی نجات یافته و به راحتی رسیده اند. هدف نویسنده ذکر تأثیر رفتار انسانی و اخلاقی قهرمانان داستان هایش در رهایی آن ها از مشکلات است. انتشار اولیه این کتاب در سال ۱۳۴۵ توسط چاپ اسلامیه واقع در تهران خیابان بوذرجمهوری چاپ شد.این کتاب توسط انتشارات پیکان و با تصحیح اسماعیل حاکمی والا در سال ۱۳۸۴ به چاپ جدید رسیده است.