هِسِه (Hesse)
لیمبرگ، هسه ناسائو، آلمان
(به آلمانی: هِسِنْ) ایالتی (لاند) در مرکز آلمان، با ۲۱,۱۰۰ کیلومتر مربع مساحت و ۶,۱۲۰,۰۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۵). از غرب به ایالت راینلاند ـ پفالتس، از جنوب به باواریا و بادن ـ وورتمبرگ، از شرق به تورینگن، و از شمال به نورد راین ـ وستفالنو ساکس سفلامحدود است. مرکز آن ویسبادناست. سایر شهرهای اصلی آن عبارت اند از فرانکفورت ـ آم ـ ماین، کاسل، دارمشتات، فولدا، گیسِن، و اوفِنباخ آم ماین. ازجمله صنایع اصلی آن است: تولید الوار و مواد شیمیایی، خودرو، وسایل برقی، تجهیزات اپتیکی، رایانه و ارتباطات راه دور، نساجی، چاپ و انتشارات. کشاورزی بر کشت جو، گندم، سیب زمینی و چغندرقند استوار است. هسه پس از جنگ جهانی دوم از بخش شمال غربی ناحیۀ اشغالی امریکا تشکیل شد. لاند جدید همه یا بخشی از سه استان تاریخی، با مراکز اداری آن ها در شهرهای کاسل، دارمشتات و ناسائورا دربر دارد. این ناحیه شامل دره رودهایرودهای راین، ماینو فولدا است. کوه های تاونوسو کوه های فوگلسبرک، و جنگل اودن والددر آن قرار دارند. از قرن ۶م به بعد، مکانی که هسه اکنون آن را دربر گرفته است، مدتی در اشغال فرانک هابود. در قرون ۷ و ۸ م مسیحیت در سرتاسر این ناحیه گسترش یافت. هِسِه از طلایه داران اصلاحات پروتستانبود و دانشگاه معتبر ماربورگدر ۱۵۲۷ به منزلۀ نهادی پروتستان تأسیس شد. همه نواحی هسه در ۱۸۷۱ به بخشی از دومین امپراتوری آلمانتبدیل شدند. پس از شکست آلمان در جنگ جهانی دوم و تأسیس جمهوری فدرالاز نواحی غربی تحت اشغال، بیشتر بخش های هسه ـ ناسائوو بخش شمالی هسه ـ دارمشتاتبا هم یکی و لاند هسۀ بزرگ ترتشکیل شد که بعدها «هِسِه» نام گرفت. نواحی این استان های سابق که در غرب راین قرار داشت، با راینلاند ـ پفالتس یکی شدند. جمعیت هِسِه اکثراً پروتستان(۶۱ درصد)، با اقلیت (۳۳ درصد) کاتولیک، است.