استعاره تبعیه

اِستِعارۀ تَبَعیه
اصطلاحی در بیان، نوعی استعاره که در آن مستعار فعل یا از مشتقات آن باشد: بشوی ای خردمند از آن دوست دست/که با دشمنانت بود هم نشست (سعدی). «بشوی... دست» (شستن دست) استعاره است برای سلب علاقه و قطع رابطه.

[ویکی فقه] استعاره تبعیه، استعاره با ل فظ مستعار از غیر اسم جنس را می گویند.
«استعاره تبعیه» استعاره ای است که مستعار (لفظی که در آن استعاره جاری شده است) غیر اسم جنس است؛ خواه از افعال یا حروف باشد و خواه از مشتقات افعال و اسما؛ مانند: (انا لما طغی الماء حملناکم فی الجاریة). در این آیه ، افزایش آب به افزایش تباهی و طغیان تشبیه شده و جامع آن، تجاوز از حد در هر چیزی است.
وجه تسمیه
علت نامگذاری این استعاره به «تبعیه» این است که استعاره در افعال و مشتقات، در مصدر آن ها واقع می شود، نه در خود افعال و مشتقات؛ و در حروف، در معانی آن ها واقع می شود، نه در خود حروف؛ برخلاف استعاره اصلیه که استعاره در خود اسم ، جاری می شود.
عناوین مرتبط
استعاره اصلیه .