کلمه جو
صفحه اصلی

علیمرادخان زند

فرهنگ فارسی

سومین تن از سلاطین زندیان بشمار میرفت وی که خواهر زاده کریم خان زند بود دوبار بسلطنت رسید نخستین بار در سال ۱۱۹۳ قمری بدین تفصیل که زکی خان برادر مادری کریم خان پس از مرگ وی با این علیمراد خان همدست شد و بمخالفت با صادق خان برادر کریم خان برخاست و زمینه را چنان فراهم ساخت که ابوالفتح خان پسر کریم خان رسما بپادشاهی برگزیده شود اما دیری نگذشت که صادق خان ابوالفتح خان را از پادشاهی برکنار ساخت و خود از سال ۱۱۹۳ تا ۱۱۹۵ قمری در شیراز سلطنت کرد و در این هنگام علیمراد خان ویرا مغلوب و مقتول ساخت و خود برای بار دوم از سال ۱۱۹۶ تا ۱۱۹۹ قمری سلطنت کرد و در این سال درگذشت

لغت نامه دهخدا

علیمرادخان زند. [ ع َ م ُ ن ِ زَ ] ( اِخ ) سومین تن از سلاطین زندیان به شمار میرفت وی که خواهرزاده کریم خان زند بود دو بار به سلطنت رسید. نخستین بار در سال 1193 هَ. ق. بدین تفصیل که زکی خان برادر مادری کریم خان پس از مرگ وی با این علیمرادخان همدست شد و به مخالفت با صادق خان برادر کریم خان برخاست و زمینه را چنان فراهم ساخت که ابوالفتح خان پسر کریم خان رسماً به پادشاهی برگزیده شود، اما دیری نگذشت که صادق خان ابوالفتح خان را از پادشاهی بر کنار ساخت و خود از سال 1193 تا 1195 هَ. ق. در شیراز سلطنت کرد. و در این هنگام علیمرادخان وی را مغلوب و مقتول ساخت و خود برای بار دوم از سال 1196 تا 1199 سلطنت کرد و در این سال درگذشت. رجوع به مجمل التواریخ گلستانه و طبقات سلاطین اسلام ص 234 و معجم الانساب زامباور ص 389 شود.

دانشنامه عمومی

علیمراد خان زند فرزند الله مراد خان (قیطاس خان)، ششمین فرمانروای دودمان زند ایران بود. او از ربیع الاول ۱۱۹۶ تا ربیع الاول ۱۱۹۹ ه‍.ق. فرمانروا بود.
اطلاعاتی از نسخهٔ خطی منظومه ای تاریخی اثر میرزا عبدالله شهاب
وی خواهرزادهٔ زکی خان بود. علیمراد خان در آغاز بر اصفهان فرمان می راند و توانست بسیاری از رقیبان را کنار بزند و بر پایتخت زندیان یعنی شیراز دست یابد. او اصفهان را پایتخت کرد و صیدمراد خان زند را والی شیراز نمود. وی یگانه جانشین کریم خان بود که به مرگ طبیعی از قدرت کنار رفت. آقامحمد خان قاجار توان فرماندهی او را می ستود. با این حال او به روسیه پیشنهاد کرد سرزمین های آن سوی ارس را به آن دولت واگذارد و در برابر فرمانروایی او از سوی روسیه به رسمیت شناخته شود و پشتیبانی گردد.
او پس از رسیدن به قدرت در ۱۱۹۶ ه‍.ق. پری جهان خانم دختر بزرگ کریم خان زند را به همسری خود برگزید.
او میرزا عبدالله شهاب ترشیزی را بر آن داشت که تاریخ زندیان را به شیوهٔ شاهنامه بسراید. همچنین ابوالحسن مستوفی غفاری کتاب گلشن مراد را به دستور او به نثر مصنوع نوشت که شامل حوادث عصر نادر شاه و زندیه می باشد.

دانشنامه آزاد فارسی

علیمرادخان زند ( -1199ق)
چهارمین پادشاه (حک: 1196-1199ق) سلسلۀ زندیه. خواهرزادۀ زکی خان زند بود و در زمان پادشاهی کریم خان زند در جنگ هایی برای سرکوب شورشیان شرکت داشت. پس از فوت کریم خان در 1193ق او با حمله و تصرف ارگ، ابوالفتح خان را به پادشاهی رساند و خود حاکم اصفهان شد. پس از کشته شدن زکی خان عازم شیراز شد و به ظاهر از ابوالفتح خان فرمانبرداری و شورش مجدد ذوالفقارخان افشار را سرکوب کرد. پس از چندی، با شکست دادن علینقی خان، حاکم جدید اصفهان، در آن شهر ماند. در 1195ق شیراز را تصرف کرد و پس از کشتن صادق خان به سلطنت رسید. در 1196ق به اصفهان بازگشت و آن جا را پایتخت خود کرد. برادر خود، جعفرخان، را به حکومت زنجان و سطانیّه فرستاد و خود برای فتح مازندران، به تهران رفت اما لشکر او شکست خورد. هنگامی که از حرکت جعفرخان به سمت اصفهان مطلع شد، به شتاب بدان جا رفت اما در مورچه‎ خورت، بیماری استسقا وفات یافت. وی مردی تندخو و بدبین و بهانه جو بود.
27010100


کلمات دیگر: