ققنوس در شب خاکستر

ققنوس در شب خاکستر عنوان مجموعه اشعار و مجموعه ای از گفتارها پیرامون زندگی و آثار عمادالدین سیدعلی نسیمی، شاعر و متفکر بزرگ ایرانی در قرن هفتم هجری می باشد، که توسط شاعر و نویسندهٔ برجستهٔ معاصر، سید علی صالحی تألیف و تصحیح و گردآوری گردیده است.
گفتار نخست: انسان حلاج وش، و تشهد ارادهٔ عشق
گفتار دوم: فرومیری گردباد و ظهور شجرهٔ باران
گفتار سوم: همپای هزارهٔ ققنوس و همخوان هزارهٔ خواجهٔ شیراز
گفتار چهارم: راز حروف، جنبش کلمات، و تکامل جملهٔ عشق
گفتار پنجم: تیغ سبز عرفان در نیام ابریشمین کلمات
گفتار ششم: حیات نسیم
گفتار هفتم: سلوک اندیشه، سیر بینش، و تطور تکاملی آرمان های انسانی در شعر نسیمی
این کتاب شامل پنج گفتار در ابتدای خود می باشد، که عناوین هریک بدین شرح است:
مجموعه اشعار نسیمی، در دو بخش، بخش نخست: غزلها و بخش دیگر شامل : مثنوی، ترجیع بندها، بحرالاسرار، رباعیات، و ملحقات گردآوری شده است.
گفتارهای کتاب، به قلم شاعر و نویسندهٔ توانای ایرانی، سیدعلی صالحی دارای نثری باشکوه و استوار است و در نوع خود و در میان کتابهایی که به زندگی و آثار شاعران پرداخته اند، کم نظیر به نظر می رسد. نمونه ای از این نثر، به نقل از گفتار ششم کتاب (حیات نسیم) که صحنهٔ قتل (اعدام) نسیمی به جرم زندقه را توصیف می کند، به خوبی نمایانگر این ادعاست: