سیکل قلبی به تمام وقایع انجام شده در قلب از ابتدای یک تپش تا ابتدای تپش بعدی گفته می شود. فرکانس این تپش، ریتم قلبی نام دارد.
استراحت عمومی قلب به مدت ۴/. ثانیه
در این مرحله بطن ها و دهلیزها در حال استراحت اند. خون تیره به وسیله بزرگ سیاهرگ زبرین و بزرگ سیاهرگ زیرین، به دهلیز راست می ریزد. این خون به خاطر وزنش، از طریق دریچه سه لتی - که به هنگام پایان
موج T سیکل قلبی پیشین باز شده - وارد بطن راست می شود و آن را تا حدی پر می کندهمچنین خونی که از ششها توسط سیاهرگ ششی به دهلیز چپ می ریزد توسط دریچه دو لتی میترال به بطن چپ می ریزد .اما برای اینکه خون دهلیزها به طور کامل وارد بطون بشود، دهلیزها باید منقبض شوند. لازم است ذکر شود هر ماهیچه ای در قلب که بخواهد منقبض شود یا استراحت کند، ابتدا باید موج انقباض یا استراحتش در تمام نقاط آن ماهیچه منتشر شود. پس برای انقباض دهلیزها، ابتدا باید پیام انقباض در سراسر آن ها منتشر بشود. این کار توسط بافت گرهی دهلیز انجام می شود. در بین دو دهلیز این تنها دهلیز راست است که دارای بافت گرهی است، از سویی کانون زایش انقباضات قلب نیز که همان گره پیش آهنگ می باشد در دیواره پشتی دهلیز راست و در زیر منفذ بزرگ سیاهرگ زبرین قرار دارد. پس برای انقباض ابتدا گره پیش آهنگ به صورت ریتم خودبه خودی تحریک می شود و این پیام انقباض را از طریق ۳ رشته گرهی دهلیز راست به گره دهلیزی بطنی – که در حد فاصل بین دیواره دهلیزها و بطون و کمی متمایل به دهلیز راست قرار دارد – هدایت می کند. طی حرکت پیام از پیشاهنگ به دهلیزی- بطنی، میونهای میوکارد قلب که در مسیر انتقال این پیام قرار دارند، منقبض شده و این انقباض از میونی به میون دیگر در دهلیز راست انتشار می یابد و نهایتاً از طریق میونهای دهلیز راست به میونهای دهلیز چپ نیز منتشر شده و کل دهلیز هارا فرا می گیرد. البته این پیام نمی تواند از طریق میونهای دهلیزها به میونهای بطون منتقل شود، چون در دیواره بین بطون و دهلیزها بافت پیوندی رشته ای عایقی قرار دارد که که باعث می شود انتقال پیام از دهلیزها به بطون تنها از طریق بافت گرهی که از وسط این عایق رد می شود – صورت گیرد. اگر این بافت عایق نبود، دهلیزها و بطون هم زمان به هم منقبض می شدند و کارایی قلب بسیار پایین می آمد؛ چون در این حالت پس از پمپاژ مقدار کمی خون به بطون، آن ها نیز همین مقدار کم را به سمت بدن و ششها پمپ می کردند و خون کمی به آن ها می رسید. پس از اینکه این پیام به طور کامل سراسر دهلیز را فرا گرفت، در الکتروکاردیوگرام موج P ثبت می شود. بلافاصله بعد از آن مدت استراحت عمومی قلب یعنی ۴/ ثانیه به اتمام می رسد.
در ابتدای ابن مرحله بلافاصله دهلیزها منقبض می شوند و ٪ ۲۵ خون باقی مانده را نیز وارد بطون می کنند. حالا در هر بطن cc ۱۲۰ خون موجود است یعنی به طور کلی cc ۲۴۰ در بطون. این انقباض به مدت ۱/۰ ثانیه طول می کشد و و از انتهای موج P تا انتهای موج R را در الکتروکاردیوگرام را در بر می گیرد. اما در طی این انقباض در ۱/۰ ثانیه، دو عمل بسیار مهم نیز هم زمان رخ می دهد:
استراحت عمومی قلب به مدت ۴/. ثانیه
در این مرحله بطن ها و دهلیزها در حال استراحت اند. خون تیره به وسیله بزرگ سیاهرگ زبرین و بزرگ سیاهرگ زیرین، به دهلیز راست می ریزد. این خون به خاطر وزنش، از طریق دریچه سه لتی - که به هنگام پایان
موج T سیکل قلبی پیشین باز شده - وارد بطن راست می شود و آن را تا حدی پر می کندهمچنین خونی که از ششها توسط سیاهرگ ششی به دهلیز چپ می ریزد توسط دریچه دو لتی میترال به بطن چپ می ریزد .اما برای اینکه خون دهلیزها به طور کامل وارد بطون بشود، دهلیزها باید منقبض شوند. لازم است ذکر شود هر ماهیچه ای در قلب که بخواهد منقبض شود یا استراحت کند، ابتدا باید موج انقباض یا استراحتش در تمام نقاط آن ماهیچه منتشر شود. پس برای انقباض دهلیزها، ابتدا باید پیام انقباض در سراسر آن ها منتشر بشود. این کار توسط بافت گرهی دهلیز انجام می شود. در بین دو دهلیز این تنها دهلیز راست است که دارای بافت گرهی است، از سویی کانون زایش انقباضات قلب نیز که همان گره پیش آهنگ می باشد در دیواره پشتی دهلیز راست و در زیر منفذ بزرگ سیاهرگ زبرین قرار دارد. پس برای انقباض ابتدا گره پیش آهنگ به صورت ریتم خودبه خودی تحریک می شود و این پیام انقباض را از طریق ۳ رشته گرهی دهلیز راست به گره دهلیزی بطنی – که در حد فاصل بین دیواره دهلیزها و بطون و کمی متمایل به دهلیز راست قرار دارد – هدایت می کند. طی حرکت پیام از پیشاهنگ به دهلیزی- بطنی، میونهای میوکارد قلب که در مسیر انتقال این پیام قرار دارند، منقبض شده و این انقباض از میونی به میون دیگر در دهلیز راست انتشار می یابد و نهایتاً از طریق میونهای دهلیز راست به میونهای دهلیز چپ نیز منتشر شده و کل دهلیز هارا فرا می گیرد. البته این پیام نمی تواند از طریق میونهای دهلیزها به میونهای بطون منتقل شود، چون در دیواره بین بطون و دهلیزها بافت پیوندی رشته ای عایقی قرار دارد که که باعث می شود انتقال پیام از دهلیزها به بطون تنها از طریق بافت گرهی که از وسط این عایق رد می شود – صورت گیرد. اگر این بافت عایق نبود، دهلیزها و بطون هم زمان به هم منقبض می شدند و کارایی قلب بسیار پایین می آمد؛ چون در این حالت پس از پمپاژ مقدار کمی خون به بطون، آن ها نیز همین مقدار کم را به سمت بدن و ششها پمپ می کردند و خون کمی به آن ها می رسید. پس از اینکه این پیام به طور کامل سراسر دهلیز را فرا گرفت، در الکتروکاردیوگرام موج P ثبت می شود. بلافاصله بعد از آن مدت استراحت عمومی قلب یعنی ۴/ ثانیه به اتمام می رسد.
در ابتدای ابن مرحله بلافاصله دهلیزها منقبض می شوند و ٪ ۲۵ خون باقی مانده را نیز وارد بطون می کنند. حالا در هر بطن cc ۱۲۰ خون موجود است یعنی به طور کلی cc ۲۴۰ در بطون. این انقباض به مدت ۱/۰ ثانیه طول می کشد و و از انتهای موج P تا انتهای موج R را در الکتروکاردیوگرام را در بر می گیرد. اما در طی این انقباض در ۱/۰ ثانیه، دو عمل بسیار مهم نیز هم زمان رخ می دهد:
wiki: چرخه قلبی