تاج طلایی

تاج طلایی نخستین و تنها تیم آکروجت تاریخ ایران تا به امروز می باشد که در زمان حکومت پهلوی بنیانگذاری شد و به فعالیت مشغول بوده است. تاج طلایی زیرمجموعه ای از نیروی هوایی شاهنشاهی به شمار می رفته است. این تیم با تلاش نادر جهانبانی و با الهام گرفتن از تیم آکروجت «فروغ های آسمان» (به انگلیسی: Sky Blazers) ایالات متحده آمریکا، در سال ۱۳۳۷ شکل گرفت و در سال ۱۳۵۷ برای همیشه منحل شد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ هیچ تیمی جایگزین تیم تاج طلایی نگردید. این تیم در زمان جنگ سرد موفق شده بود در چندین رقابت جهانی خوش بدرخشد و جایگاه مناسبی کسب کند.
محمد خاتمی
نادر جهانبانی
امیرحسین ربیعی
عبدالحسین مینوسپهر
آیت محققی
بهرام هوشیار
یدالله جوادپور
یدالله شریفی راد
اصغر ایمانیان
فرهاد نصیرخانی
چنگیز ماکویی
بهمن باقری
اسماعیل معماری
قاسم فرجون
نصرت الله عبداللهی فرد
علی قاسمیان
محسن پورصبا
محمود بصیریان
حیدر صفری
محمود ایمانیان
هنگامی که کاربرد هواپیماهای جت در صنعت هوانوردی جهان در حال محقق شدن بود، در ایران نیز فرماندهان نیروی هوایی شاهنشاهی به فکر استفاده از این فناوری در این نیرو بودند. از این رو در اولین گام هواپیمای تی-۳۳ شوتینگ استار سفارش داده شد ۱۴ نفر از خلبانان زبده در دی ۱۳۳۴ به پایگاه هوایی فورستنفلدبروک آلمان اعزام شدند. از این گروه ۱۴ نفره، ۹ نفر پس از چند ماه به ایران بازگشتند (همزمان با تحویل شوتینگ استارها در سال ۱۳۳۵) و مابقی به کسب آموزش ها ادامه دادند و در سال ۱۳۳۷، همزمان با ورود هواپیمای اف-۸۴ تاندرجت به ایران بازگشتند. گروه دوم شامل نفراتی همچون نادر جهانبانی، سیامک جهان بینی، محمد خاتمی، امیرحسین ربیعی و عبدالحسین مینوسپهر بود. ایده تشکیل یک تیم آکروجت هوایی از همان ابتدا نزد این گروه شکل گرفت. با موافقت فرماندهان این نیرو، این گروه شروع به انجام تمرینات تخصصی کرد و پس از ۷۲ جلسه تمرین، در تیر ۱۳۳۷ اولین نمایش خصوصی را عرضه کردند که با استقبال مقامات حکومتی روبرو شد. بعد از ۱۴۷ جلسه تمرین، اولین نمایش عمومی در ۸ آبان ۱۳۳۷ در فرودگاه مهرآباد توسط ۴ فروند اف-۸۴ انجام گرفت. در همان زمان نام تاج طلایی برای این تیم انتخاب شد.
در ۱۵ خرداد ۱۳۳۸ نمایش مشترک این تیم با تیم «فروغ های آسمان» (به انگلیسی: Sky blazers) که با هواپیماهای اف-۱۰۰ سوپرسیبر در نمایش شرکت کرده بودند، موجب رضایت و تأیید محمدرضا شاه قرار گرفت. در ۲۵ مهر همان سال، تیم آکروجت «نیزه داران سیاه» (به ایتالیایی: Lanceri Neri) از نیروی هوایی ایتالیا، با ۶ فروند هواپیمای اف-۸۶ سیبر به ایران آمد و نمایش مشترکی با تاج طلایی به اجرا درآورد.
در نمایش هوایی مورخ ۲۵ خرداد ۱۳۵۲ در فرودگاه کوشک نصرت، این تیم یک نمایش مشترک با تیم فرشتگان آبی (به انگلیسی: Blue Angels) متعلق به نیروی دریایی آمریکا انجام داد. در این نمایش ۶ فروند اف-۵ از ایران در کنار ۶ فروند اف-۴ فانتوم ۲ به نمایش پرداختند.