خانه توران امیرسلیمانی خانه ای با مساحت پنج هزار متر و با دیرینگی ۹۴ سال در خیابان پسیان تهران بود که در تاریخ ۲۸ تیر ۱۳۹۵ بخش هایی از آن توسط کمیته امداد امام خمینی تخریب شد. سازمان میراث فرهنگی در همان روز (۲۸ تیر ۱۳۹۵) این خانه را با شماره ثبت ۳۱۵۳۸ در فهرست آثار ملی کشور ثبت اضطراری شد.
این خانه یکی از نخستین ساختمان های مدرن تهران بود و با پهنه ی پنج هزار متر در ضلع جنوب غربی تقاطع پسیان و کوچه اسماعیلی در منطقه زعفرانیه قرار داشت.
در کتاب های تاریخی آمده است که در ملکی نزدیک به خیابان پهلوی برای توران امیرسلیمانی، عمارتی ساخته می شود که احتمالاً منظور از این عمارت، همین خانه بوده است. حتی در برخی دیگر از منابع تاریخی به این نکته اشاره شده که ملکه توران، بعد از آنکه دریافت، شمس پهلوی در تکاپوی ساختن مهرشهر کرج و بنای کاخی در این محدوده است، بر آن شد تا توران شهر را در برابر مهرشهر علم کند و در این راه از معماران آلمانی کمک گرفت. پس بعید نیست این عمارت باقی مانده از همسر سوم رضاشاه، معماری آلمانی داشته باشد، زیرا ویژگی های منحصربه فرد بنا نیز از نگاه مفهومی معماری آلمان به مقوله ویلاسازی حکایت دارد. توران، قمرالملوک امیرسلیمانی، همسر سوم رضاشاه، دختر عیسی خان مجدالسلطنه امیرسلیمانی و نوه مهدی قلی خان مجدالدوله از رجال دربار قاجار بود؛ او در سال ١٣٠١ در ١٩ سالگی همسر رضاخان شد و در سال ١٣٠٢ بر اثر ناسازگاری از رضاشاه جدا شد. براساس روایت های تاریخی، پس از ازدواج «برای اینکه همسران شاه از هم دور باشند و حسادت های زنانه باعث بروز مشکلات ویژه ای برایشان نشود، خانه جدیدی در حوالی چهارراه پهلوی برای توران احداث شده است»؛ بنابراین به احتمال قوی، تاریخ احداث بنا پس از این سال هاست.
خبر تخریب قریب الوقوع این خانه در رسانه ها بازتاب گسترده ای یافت که به ثبت اضطراری این بنا در فهرست میراث فرهنگی منجر شد. با این حال و به رغم مخالفت های فراوان، شبانه توسط مالک تخریب شد. این خانه در یکی از صحنه های فیلم مستند باد صبا که درباره مردم و طبیعت ایران توسط آلبرت لاموریس در سال ۱۹۶۹ ساخته شده است، به عنوان یکی از نمونه های معماری مدرن به نمایش در آمده است.
این خانه یکی از نخستین ساختمان های مدرن تهران بود و با پهنه ی پنج هزار متر در ضلع جنوب غربی تقاطع پسیان و کوچه اسماعیلی در منطقه زعفرانیه قرار داشت.
در کتاب های تاریخی آمده است که در ملکی نزدیک به خیابان پهلوی برای توران امیرسلیمانی، عمارتی ساخته می شود که احتمالاً منظور از این عمارت، همین خانه بوده است. حتی در برخی دیگر از منابع تاریخی به این نکته اشاره شده که ملکه توران، بعد از آنکه دریافت، شمس پهلوی در تکاپوی ساختن مهرشهر کرج و بنای کاخی در این محدوده است، بر آن شد تا توران شهر را در برابر مهرشهر علم کند و در این راه از معماران آلمانی کمک گرفت. پس بعید نیست این عمارت باقی مانده از همسر سوم رضاشاه، معماری آلمانی داشته باشد، زیرا ویژگی های منحصربه فرد بنا نیز از نگاه مفهومی معماری آلمان به مقوله ویلاسازی حکایت دارد. توران، قمرالملوک امیرسلیمانی، همسر سوم رضاشاه، دختر عیسی خان مجدالسلطنه امیرسلیمانی و نوه مهدی قلی خان مجدالدوله از رجال دربار قاجار بود؛ او در سال ١٣٠١ در ١٩ سالگی همسر رضاخان شد و در سال ١٣٠٢ بر اثر ناسازگاری از رضاشاه جدا شد. براساس روایت های تاریخی، پس از ازدواج «برای اینکه همسران شاه از هم دور باشند و حسادت های زنانه باعث بروز مشکلات ویژه ای برایشان نشود، خانه جدیدی در حوالی چهارراه پهلوی برای توران احداث شده است»؛ بنابراین به احتمال قوی، تاریخ احداث بنا پس از این سال هاست.
خبر تخریب قریب الوقوع این خانه در رسانه ها بازتاب گسترده ای یافت که به ثبت اضطراری این بنا در فهرست میراث فرهنگی منجر شد. با این حال و به رغم مخالفت های فراوان، شبانه توسط مالک تخریب شد. این خانه در یکی از صحنه های فیلم مستند باد صبا که درباره مردم و طبیعت ایران توسط آلبرت لاموریس در سال ۱۹۶۹ ساخته شده است، به عنوان یکی از نمونه های معماری مدرن به نمایش در آمده است.
wiki: خانه توران امیرسلیمانی