کلمه جو
صفحه اصلی

خاندان مستوفیان اشتیانی

دانشنامه عمومی

خاندان مستوفیان آشتیانی. خاندان مستوفیان آشتیانی خاندانی دیوانی و وزارت پیشه در دوران قاجار و سپس پهلوی بود.میرزا یوسف مستوفی الممالک، صدراعظم ناصرالدین شاه   محمد قوام الدوله، وزیر خراسان   حسن وثوق (وثوق الدوله) نخست وزیر احمدشاه قاجار   احمد قوام، پنج دوره نخست وزیر ایران   محمد مصدق، سیاستمدار ملی گرا و دو دوره نخست وزیر ایران   شجره نامه خاندان مستوفیان آشتیانی، تنظیم شده توسط محمود فرهادمعتمد در سال ۱۳۲۵ خورشیدی
اصل این خانواده از روستای آشتیان بود که در استان مرکزی واقع است و در آنجا از زمین داران و ملاکان محلی بودند. آقا محسن آشتیانی نیای این خانواده و از معاصران کریم خان زند بود که املاک فراوان در ناحیه آشتیان داشت و نوعی حکومت محلی را اداره می کرد. قلعه مستحکم او در آشتیان که بخش هایی از آن همچنان پابرجاست، بیست هزار متر مساحت داشت و شامل برج و بارو، دیوان خانه، آب انبار، اصطبل، مطبخ، بخش خدمه و اندرونی و بیرونی بود. معروف است که آقامحسن، در زمانی که کریم خان زند برای دست یابی به قدرت تلاش می کرد و با دشمنانش در تعقیب و گریز بود، به او در این قلعه پناه داده است. از آقامحسن سه فرزند به نام های میرزا کاظم، هاشم خان و آقاسی بیگ برجا ماند. اغلب اعضای این خانواده از جوانی به عنوان مستوفی وارد دیوان استیفا می شدند. بعضی دیگر نیز از منشی گری شاهزادگان و رجال کار خود را آغاز کرده و تا منصب وزارت ترقی کردند. نوادگان آقامحسن بسیار بودند و خانواده های مستوفی الممالکی، دفتری، متین دفتری، مصدق، میکده، وثوق، قوام، شکوه، دادور، فرهاد، فرهادمعتمد و مقتدر از نسل او هستند. پنج تن از نوادگان او به نخست وزیری ایران رسیدند و در تاریخ معاصر ایران از چهره های شناخته شده عرصه سیاست بودند، که عبارتند از: حسن مستوفی، حسن وثوق، احمد قوام، محمد مصدق و احمد متین دفتری.
میرزا یوسف مستوفی الممالک، صدراعظم ناصرالدین شاه
محمد قوام الدوله، وزیر خراسان


کلمات دیگر: