سرکان

مختصات: ۳۴°۳۵′۵۸″شمالی ۴۸°۲۶′۳۶″شرقی / ۳۴٫۵۹۹۴۶°شمالی ۴۸٫۴۴۳۳۵°شرقی / 34.59946; 48.44335سرکان یکی از شهرهای استان همدان در ایران است. این شهر در شهرستان تویسرکان و در جنوب دامنه های رشته کوه الوند واقع شده است. مختصات جغرافیایی سرکان ۴۸ درجه و ۲۷ دقیقه طول شرقی و ۳۴ درجه و ۳۶ دقیقه عرض شمالی است. ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۲۰۴۰ متر و مساحت شهر ۲٬۰۲۶ کیلومتر مربع است. کوتاه ترین راه تا مرکز استان ۱۰۱ کیلومتر و کوتاهترین فاصله با شهرهای مجاور ۷ کیلومتر است که با شهر تویسرکان می باشد.
قطعه ای از بهشت
جمعیت سرکان به دلیل مهاجرت ساکنین به شهرهای بزرگی مانند تهران، همدان و کرمانشاه و...تقریباً ثابت بوده (حدود ۵۴۰۰ نفر) و رشد نسبی بین سال های ۷۵-۳۵، سه صدم درصد بوده است. همچنین تراکم نسبی جمعیت در سرکان ۷٫۲۶۷۶ نفر در کیلومتر مربع به دست می آید که در مقایسه با استان (۹٫۶۲۸۸ نفر در کیلومترمربع، سال ۱۳۷۵) نشان دهنده کم بودن آن نسبت به استان می باشد.
در سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر 4081 و تعداد خانوارهای آن 1492 بوده است.
سرکان از دو کلمه (سر) به معنی (راز) و (کان) به معانی (گنج،معدن،چشمه)می باشد ویابه نظر می رسد لفظ «سرکان» واژه ای کردی باشد و از دو واژهٔ «سَر» و «کان» به معنای سرِ چشمه تشکیل شده باشد اما به سبب تلفظ خاص گویش همدانی پیشوند سَر به سِر تبدیل شده است. یک ایران شناس آلمانی این واژه را «سَرخان» ضبط کرده و گفته اند که چون بر بالای سُرخ رود باشد پس بدان نسبت یافته است. همچنین «حسن ابن محمد قمی» (قرن ۴) در مورد قریه سرکان در قم می گوید: «چون اردشیر به بنای آن فرمود و آن را گفتند که در کدام موضع بنا نهیم گفت: «افراسَراکان» یعنی بر سر کوهی که از آن رودخانه می آید پس آن دیه را بنا کردند و سرکان نام نهادند.»

سِرکان
شهری در استان همدان، بخش مرکزی شهرستان تویسرکان. در منطقه ای کوهستانی، در ۲۳ کیلومتری جنوب غربی همدان و ۶ کیلومتری شمال شهر تویسرکان، در دامنۀ جنوبی کوهستان الوند، سر راه تویسرکان به باباپیر، قرار دارد. ارتفاع این شهر ۲ هزار متر، جمعیت آن۴,۵۶۳ نفر است (۱۳۸۵)، و اقلیم آن سرد و نیمه خشک است. این شهر همراه با شهر توی، شهرستان تویسرکان را تشکیل می دهد.