کلمه جو
صفحه اصلی

دلواری

دانشنامه آزاد فارسی

دِلْواری
دِلْواریاز گویش های ایرانی نوشاخة جنوب غربی که مردم دلوار تنگستان واقع در استان بوشهر بدان سخن می گویند. این گویش به دشتی و دشتستانی نزدیک است. واکه های دلواری عبارت اند از: مصوت های مرکب /ow/ و /ey/. همخوان های این گویش همانند فارسی اند. تغییر و تبدیل آوایی در دلواری به قرار زیر است: تبدیل /a/ به /e/ در merd «مرد»، gep «بزرگ/گَپ»، ner «نَر»، تبدیل /b/ به /v/ حذف /-t/ پایانی در واژه های تک سیلابی das «دست»، حذف صامت /x/ در sowtan «سوختن»؛ پسوند نکره ساز -i بعد از اسم است: merdi «مردی» پسوند معرفه ساز -u است در doteku «آن دخترک»؛ مضاف قبل از مضاف الیه می آید: dasedot «دست دختر»؛ صفت بعد از اسم می آید. شناسه های فعلی از این قرارند: /-an, -en/-itu, -in, -eyn/-im/, -en, -e, -etu/-i, -ey/-om. نشانة مصدری عموماً -an پس از ستاک ماضی است مانند: zetan «زدن»، geretan «گرفتن»، gotan «گفتن»، ersondan «فرستادن». برخی از واژه های دلواری: guli «گربه»، assak «هستة خرما»، mo «نخل»، sopak «سبد» و band «کرت».


کلمات دیگر: