کلمه جو
صفحه اصلی

هرمز میلانیان

دانشنامه عمومی

هرمز میلانیان (۱۳۱۶ در تهران - ۲۱ آبان ۱۳۹۳ در پاریس) زبان شناس ایرانی و استاد زبانشناسی دانشگاه تهران بود. میلانیان تحصیلات خود را در رشتهٔ زبانشناسی در دانشگاه سوربن به پایان رساند و از شاگردان آندره مارتینه بود.
زبان شناسی (مجموعه مقالات)، هرمز میلانیان و رضا سیدحسینی، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۳
کزین برتر اندیشه برنگذرد، هرمز میلانیان و محمدحسن جلیلی، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۲
پدرش، حسن میلانیان، فرمانده ناو «پلنگ» بود که در حملهٔ متفقین به ایران (روس ها از شمال و انگلیسی ها از جنوب)، هنگام دفاع از آبادان، زخمی شد و پس از انتقال به تهران در ۳۸ سالگی درگذشت. مادرش درخشنده شیمی مسئولیت بزرگ کردن و تربیت هرمز و برادر کوچک تر، هومان را برعهده گرفت.
هرمز میلانیان تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران در دبیرستان های شرف و دارالفنون سپری کرد. علاقه ای که به ادبیات، به ویژه ادبیات فارسی، داشت موجب شد پس از دریافت دیپلم متوسطه در رشتهٔ ادبی و موفقیت در امتحان ورودی دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه تهران به سال ۱۳۳۴، در رشتهٔ ادبیات فارسی ادامه تحصیل دهد. در سال ۱۳۳۷، پس از اخذ درجهٔ لیسانس در رشتهٔ ادبیات فارسی، علاقه ای که به آموختن زبان های بیگانه داشت، وی را مصمم کرد که به تحصیل در رشتهٔ «زبان شناسی» بپردازد، بااین که تصویر چندان روشنی از این دانش کمابیش نوین نداشت. در شهریورماه ۱۳۳۹ (۱۹۶۰)، شرایط ادامه تحصیل در این رشته برای او پیش آمد و به پاریس رفت و از دانشگاه سوربن دکترا گرفت.
هرمز میلانیان، پس از مراجعت از فرانسه به ایران در سال ۱۳۴۴، در بنیاد فرهنگ ایران، مسئولیت پژوهش در زمینهٔ تاریخ زبان فارسی را زیر نظر پرویز خانلری بر عهده گرفت. در نیمهٔ دوم سال تحصیلی ۴۵–۱۳۴۴، پس از موفقیت در امتحان استادیاری، به عنوان استادیار زبان شناسی در دانشگاه تهران به استخدام رسمی درآمد. در شهریورماه ۱۳۴۹ به مدت یک سال تحصیلی، به عنوان استادیار مهمان، به دانشگاه ایلینوی در اوربانا برای تدریس زبان فارسی اعزام شد.

نقل قول ها

هرمز میلانیان (۱۳۱۶ در تهران - ۲۱ آبان ۱۳۹۳ در پاریس) زبان شناس ایرانی و استاد زبانشناسی دانشگاه تهران بود.
• «او تنها یک معلم زبان شناسی نبود؛ یک انتلکتوئل به معنای فرنگی آن بود. میلانیان، تنها تئوری های مارتینه و سوسور و یاکوبسن را آموزش نمی داد، بلکه ما را به دنیای رمان نو و شعر مدرن و تئاتر مدرن و شاهنامه می برد. میلانیان ما را به خانه اش می برد، شام می داد و از دانش جهان مدرن می گفت، همه چیز می دانست. فضای دلپذیری بود، گویا در ایران نبودیم، در فرنگ بودیم. حضور او برای ما تکیه گاهی بود از فرهنگ مدرن جهان غرب. اما او با دانشی وسیع از جهان فرنگ، یک ایرانی بود. یک ایرانی متمدن. جریانات سیاسی را تعقیب می کرد و دلواپس حوادث ایران بود. میلانیان رفیق خوبی بود. تفرعن معلمی و استادی را نداشت. ما را دنبال خود می کشاند، ضمن مباحثی که مطرح می کرد، بسیار بر اطلاعات ما می افزود.»، ۱۳۹۳ -> ایرج پارسی نژاد


کلمات دیگر: