محمد احصایی

سید محمد احصایی (زادهٔ ۸ تیر ۱۳۱۸ در قزوین) از هنرمندان معاصر ایران در زمینه خوشنویسی، گرافیک و نقاشی است که افزون بر داخل کشور، آوازه جهانی دارد. او فارغ التحصیل دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و سال ها در همین دانشکده و دانشکدهٔ هنر دانشگاه الزهرا تدریس کرده است.
۱۳۳۷–۱۳۵۷ عضویت رسمی وزارت فرهنگ بعداً وزارت آموزش و پرورش
۱۳۳۹–۱۳۴۴ همکاری با مؤسسه پارس و گردونه
۱۳۴۱–۱۳۴۴ خوشنویس و مدیر گرافیک سازمان جوانان جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران
۱۳۴۱ تجربه های «کاربردی خط» و نخستین تجربه ها برای ابداع سبک «نقاشیخط»
۱۳۴۳–۱۳۵۳ گرافیست، خوشنویس، مؤلف، کارشناس هنری و ویراستار سازمان کتاب های درسی (نقاش کتاب های درسی دبستان و دوره سه ساله راهنمایی و کتاب هنر - قسمت خط و خوشنویسی)
۱۳۴۵–۱۳۷۷ شرکت در مجامع فرهنگی – هنری نمایشگاه های فردی و جمعی در ایران و در سال ۱۳۵۱ به عنوان نخستین نقاشی برگزیده سال و چند نوبت به عنوان برگزیده در ایران و یکبار در فرانسه.
۱۳۴۹–۱۳۷۷ سفرهای متعدد به کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکایی برای مطالعه و تحصیل و شرکت در مجامع هنری و نمایشگاه های جمعی و فردی.
۱۳۴۹ آغاز تحقیق و کار در مؤسسه طراحی حروف و کارهای تایپوگرافی در مؤسسه تکنی پروسس نیویورک
۱۳۵۰ آغاز تدریس در رشته گرافیک در دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران و آموزش گرافیسم خط برای نخستین بار
۱۳۵۱ نقاش برگزیده نمایشگاه وزارت فرهنگ و هنر
۱۳۵۴–۱۳۵۷ اجرای چهارصد و پنجاه متر مربع سفال نقش برجسته «نقاشیخط» به سفارش دانشگاه تهران برای دانشکده الهیات و معارف اسلامی – تهران
۱۳۵۵ دریافت جایزه اول نمایشگاه کانی سورمر
۱۳۵۷ تاکنون عضو رسمی هیئت علمی دانشگاه تهران
۱۳۵۹–۱۳۶۱ نگارش پنج قطعه کتیبه به خط محقق برای مسجد الغدیر تهران، نگارش و سفالگری نقش برجسته کتیبه ایران ورودی موزه ملی ایران، سفارش اجرای ۲۳۰ متر مربع کار سفال نقش برجسته برای سفارتخانه ایران در کشورهای امارات متحده عربی در ابوظبی.
۱۳۶۴–۱۳۶۶ عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش هنر و شرکت در برنامه ریزی دروس خط و گرافیک در شورای عالی انقلاب فرهنگی
۱۳۶۴–۱۳۶۷ دو دوره عضو شورای عالی انجمن خوشنویسان ایران و شورای عالی تعیین شایستگی استادی
۱۳۶۷ عضو شورای عالی هنرهای تجسمی ایران
۱۳۷۵ عضو هیئت امنای انجمن خوشنویسان ایران
۱۳۷۶ عضو هیئت مؤسس انجمن هنرمندان نقاشی ایران
۱۳۷۷–۱۳۷۹ عضو شورای عالی انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران
۱۳۸۰–۱۳۸۶ شرکت در اغلب فعالیت های موزه هنرهای معاصر به عنوان عضو هیئت مشاوران هنری، عضو انتخاب آثار و هیئت داوری های متعدد و داوری در بینال های نقاشی، گرافیک و جشنواره های نقاشی و خوشنویسی جهان اسلام
۱۳۸۲ عضو کمیته متخصص خبره جهت ارزشیابی هنرمندان خوشنویس
۱۳۸۳ تاکنون عضو افتخاری انجمن هنرمندان نقاش
۱۳۸۳ تاکنون مشاور عالی انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران
۱۳۸۳ عضویت پیوسته فرهنگستان هنر
۱۳۸۳ عضو برگزیده خطاط ـ گرافیست چهره های ماندگار از سوی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
۱۳۸۳–۱۳۸۴ عضو شورای ارزشیابی هنرمندان نقاشی ـ گرافیک در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
۱۳۸۳–۱۳۸۴ عضو کمیته نهایی شورای ارزشیابی هنرمندان خوشنویس کشور
۱۳۸۴ دریافت نشان درجه یکم ملی فرهنگ و هنر از رئیس جمهور بنا به تصویب هیئت وزیران
احصایی بیش از ۵۰ سال است که در حوزهٔ خوشنویسی، نقاشی و گرافیک فعالیت می کند. او یکی از پایه گذاران نقاشیخط در دورهٔ معاصر ایران است و با مجموعهٔ نقاشیخط‍های خود اعتباری جهانی یافته است.
محمد احصایی متولد سال ۱۳۱۸ خورشیدی در قزوین و فارغ التحصیل دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. او کارش را به صورت حرفه ای با مجله جوانان جمعیت شیر و خورشید پیشین آغاز کرد و سپس جذب سازمان کتاب های درسی شد و آنجا به صفحه بندی و سپس سرپرستی آتلیه گرافیک مشغول شد. پس از مدتی به عنوان کارشناس کتاب های هنر سال سوم کارش را پی گرفت. تجربه هایی که در ادامه همکاری او با بنیاد هنری پارس و همراهی با کسانی چون مرتضی ممیز و آیدین آغداشلو و علی اصغر معصومی و بسیاری دیگر باعث شد که او به عنوان یک نقاش و خوشنویس به هنر گرافیک بیشتر نزدیک شود. چنان که رفته رفته حضور او را در عرصه طراحی گرافیک و به ویژه حروف نگاری و بازی زیبایی شناسانه با حروف ایرانی و اسلامی بیشتر حس می شود تا در عرصه هایی چون نقاشی. به دلیل همین تجربه دامنه دار او در گرافیک، در راه اندازی رشته گرافیک در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران احصایی سهمی اساسی به عهده داشت.
محمد احصایی از جمله بنیانگذاران نقاشیخط در ایران به شمار می رود و نخستین کسانی است که از حروف به عنوان وسیله ای برای بیان استفاده کرد. او که خوشنویسی توانا بود خود را از نقاشان سقاخانه به «سنت» و آنگاه «خط» و از همه مهم تر «خوشنویسی» نزدیک تر می دانست و دلیل آن را وفاداری به سنت های خوشنویسی و اتصال به شکل واقعی حروف می شمرد و رویکردش حرکت از خوشنویسی به سوی نقاشی بود و به استفاده از عناصر و آرایه های بصری و مفهومی نقاشی در خوشنویسی هایش می پرداخت. کاری که این هنرمند چند سال بعد از نقاشان سقاخانه انجام داده بود و ابتدا با مخالفت و سپس با سیلی از تقلید خوشنویسان روبرو شده بود. همچنین او در کار نقاشیخط و ارائه و توسعه آن بیش از دیگران پایمردی کرده و تاکنون همچنان در عرصه های داخلی و بین المللی خوش درخشیده است.

محمد احصایی (۳۰ ژوئن ۱۹۳۹، قزوین) خوشنویس، گرافیست، نقاش و استاد دانشگاه ایرانی است.
• «ایرانی ها جزو افراد فعال، مفید و هوشمند جامعه جهانی اند؛ یعنی سهمی دارند به نسبت وضعیت پیچیده ما در منطقه، به نسبت دولت ها و سیستمی که داریم. همه اینها در شرایطی دیده می شود که هجومی همه جانبه برای ازبین بردن یا به انزواکشاندن این ملت صورت می گیرد.»• «هنر ایرانی ها مثل سینمایشان حرف های تازه، بکر، سطح بالا و پخته ای دارد.»• «متأسفانه سرمایه های فرهنگی مان مانند آثار باستانی، فرهنگ باستانی و میراث فرهنگی قدرشان را نمی دانیم و به آنها ناسپاسانه و ناشکرانه نگاه می کنیم...»• «در طبیعت و این جهان هوشمند، اجزایی هست که بر اثر فشار زیاد شکوفا نمی شوند؛ شکوفایی در جنم و نهاد آن هاست. یک رشد محتوم و مُقدّر در دانهٔ کوچک و ظریف گیاه باید باشد تا هنگام بهار در شکاف سنگ سخت رشد کند و سرش را از لای سنگ سخت بیرون بیاورد و بلکه آن شکاف را بازتر کند و خود را به آفتاب نشان دهد. این نکته مهمی است؛ یعنی جَنَم افراد است که باعث می شود در شرایط سخت مقاومت کنند و کوتاه نیایند و تسلیم نشوند...وقتی می بینم یک عده احساس ضعف می کنند یا به دیگران حسرت می خورند یا به موفقیت دیگران حسادت می ورزند آن را به حساب تقدیر و شانسشان نمی گذارم، به این حساب می گذارم که اینها تنبلی می کنند.»• «در ونکوور، تنها هستم و از ٧٠سالگی به بعد از دنیا دامن برچیده ام. »• «وابستگی ای که در دوره قاجار به دولت های خارجی وجود داشت، ضعف این دولت بود. »• «در جهان جست وجوگر امروز که در واقع به یک دهکده می ماند، جست وجوگری نهادینه شده؛ منتها بعضی زودتر و بعضی دیرتر پی به اهمیت این موضوع می برند و بعضی ها را باید به زور متوجه کرد.»• «همیشه یک هنرمند نباید توقع داشته باشد همه مانند او فکر کنند.»