کورش صفوی (زادهٔ ۶ تیر ۱۳۳۵، تهران) زبان شناس و مترجم ایرانی، نایب رئیس انجمن زبان شناسی ایران و استاد دانشگاه علامه طباطبایی است. پژوهش های او در زمینهٔ معناشناسی، نشانه شناسی، رابطهٔ زبان شناسی و ادبیات و تاریخ زبان شناسی است.
صفوی، ک. ۱۳۶۰. درآمدی بر زبان شناسی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
ــ. ۱۳۶۱. واژه نامهٔ زبان شناسی. تهران: نشر مجرد.
ــ. ۱۳۶۷. نگاهی به پیشینهٔ زبان فارسی. تهران: نشر مرکز.
ــ. ۱۳۷۱. هفت گفتار دربارهٔ ترجمه. تهران: نشر مرکز.
ــ. ۱۳۷۱. از زبان شناسی به ادبیات. ج اول: نظم. تهران: نشر مرکز.
ــ. ۱۳۸۰. گفتارهایی در زبان شناسی. تهران: نشر هرمس.
ــ. ۱۳۸۰. درآمدی بر معنی شناسی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
ــ. ۱۳۸۰. منطق در زبان شناسی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
ــ. ۱۳۸۱. از زبان شناسی به ادبیات. ج دوم: شعر. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
ــ. ۱۳۸۲. معنی شناسی کاربردی. تهران: نشر همشهری.
ــ. ۱۳۸۴. فرهنگ توصیفی معنی شناسی. تهران: نشر فرهنگ معاصر.
ــ. ۱۳۸۴. نگاهی به ادبیات از دیدگاه زبان شناسی. تهران: انتشارات انجمن شاعران ایران.
ــ. ۱۳۸۴. زبان های دنیا: چهار مقاله در زبان شناسی، تهران: انتشارات سعاد.
ــ. ۱۳۸۵. آشنایی با نظام های نوشتاری. تهران: نشر پژواک کیوان.
ــ. ۱۳۸۵. آشنایی با معنی شناسی. تهران: نشر پژواک کیوان.
ــ. ۱۳۸۵. آشنایی با تاریخ زبان های ایران. تهران: نشر پژواک کیوان.
ــ.. ۱۳۸۵. آشنایی با تاریخ زبان شناسی. تهران: نشر پژواک کیوان.
ــ.. ۱۳۸۷. مبانی زبان شناسی. با همکاری احمد سمیعی، لطف الله یارمحمدی. تهران: سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی: وزارت آموزش و پرورش.
ــ.. ۱۳۸۷. استعاره از نگاهی دیگر، تهران: انجمن شاعران ایران.
ــ. ۱۳۸۹. سرگردان در فلسفهٔ ادبیات. تهران: انجمن شاعران ایران.
صفوی دارای پژوهش های متعددی در زمینه معنی شناسی، نشانه شناسی، رابطه زبان شناسی و ادبیات و تاریخ زبان شناسی می باشد. وی که مدرک کارشناسی زبان آلمانی را از مدرسه عالی ترجمه و کارشناسی ارشد و دکتری زبانشناسی را از دانشگاه تهران اخذ کرده است از سال ۱۳۵۶ به استخدام دانشگاه علامه طباطبائی درآمد و عضو هیئت علمی گروه زبان شناسی آن دانشگاه شد.کوروش صفوی تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در آلمان و اتریش به پایان برد و در سال ۱۳۵۰ به تهران بازگشت. به دلیل نپذیرفتن دیپلم اتریش از سوی ایران وادار شد در همان سال مجدداً به دبیرستان برود و از دبیرستان هدف ۴ آن ایام دیپلم ریاضی بگیرد. سپس به رشته زبان و ادبیات آلمانی دانشگاه تهران رفت و سال بعد انتقالی به مدرسه عالی ترجمه گرفت و در سال ۱۳۵۴ موفق به اخذ لیسانس از این دانشگاه شد.
در همان سال برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت؛ و پس از یک فصل تحصیل در رشته زبان شناسی در دانشگاه دولتی اوهایو و دو نیمسال تحصیل در ام.آی. تی، به دلیل بیماری پدر به ایران بازگشت و در سال ۱۳۵۶ وارد دورهٔ کارشناسی ارشد زبان شناسی دانشگاه تهران شدن و موفق شد در سال ۱۳۵۸ و پیش از انقلاب فرهنگی ارشد خود را بگیرد. وی در همان سال ۱۳۵۶ ابتدا به صورت حق التدرسی سپس به صورت قراردادی و پیمانی به استخدام دانشکدهٔ علوم و ارتباطات درآمد. وی نزدیک به ده سال پس از اخذ کارشناسی ارشد خود و هنگامیکه دورهٔ دکتری زبانشناسی دانشگاه تهران دوباره بازگشایی شد، وارد این دوره شد و در سال ۱۳۷۲ دکتری زبانشناسی خود را از این دانشگاه گرفت.
کورش صفوی در خصوص ابزارهای زبان شناسی معتقد است، ابزارهای زبانشناسی ابزارهایی عام هستند یعنی صرفاً برای مطالعه ادبیات بکار نمی روند. زبان شناسی ابزاری برای تعیین «خوب و بد»، «زشت و زیبا»، «شور و شعف و شوق» و غیره در اختیار ندارد. قرار هم نیست در علم بشود ملاکی برای تشخیص این ویژگی های احساسی در اختیار داشت. دکتر صفوی در محورهای همنشینی و متداعی معتقد است نویسنده متن انتخابهای خود را بر روی محور ترکیب قرار می دهد، و خواننده برعکس مسیری را طی می کند که نویسنده دنبال کرده است. خواننده ابتدا با آنچه روی محور همنشینی قرارگرفته رو به رو می شود، و پس از آن به انتخابهای خود دست می زند. این انتخابها با انتخابهای نویسنده همسو است. در نتیجه هرمی را می توان تصور کرد، که قاعده اش متن است و قله آن هرم، محتوایی است که خود را بر این قاعده تحمیل می کند. ما در هر نقطه ای از ارتفاع این هرم، وقتی به قاعده نگاه می کنیم آن را به شکل خاص می بینیم؛ و در این سیر مسیر آسانسور به دست همان قله است. دکتر صفوی در مقاله «پیشنهادی در سبک شناسی ادب فارسی» در صدد اثبات این مسئله برمی آید که آنچه تحت عنوان «سبک» مطرح می شود با توجه به دو فرایند ترکیب و انتخاب می تواند به طبقه بندی دقیقتری از سبکهای سنتی نظم، شعر و نثر برسد، و همچنین به اثبات این نکته که این عملکرد تنها به ادبیات محدود نمی شود و به لحاظ زمانی در معماری، خوشنویسی، قالی بافی و سایر هنرها نیز، قابل مطالعه است، و همسویی خاصی را نشان می دهد. دکتر صفوی این موضوع را به عبارتی دیگر چنین شرح می دهد که «زمانی که فرایند ترکیب در ادبیات از بسامد وقوع بالاتری برخوردار است، همین فرایند به عنوان مثال در معماری آن دوره نیز خود را می نمایاند.»
صفوی، ک. ۱۳۶۰. درآمدی بر زبان شناسی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
ــ. ۱۳۶۱. واژه نامهٔ زبان شناسی. تهران: نشر مجرد.
ــ. ۱۳۶۷. نگاهی به پیشینهٔ زبان فارسی. تهران: نشر مرکز.
ــ. ۱۳۷۱. هفت گفتار دربارهٔ ترجمه. تهران: نشر مرکز.
ــ. ۱۳۷۱. از زبان شناسی به ادبیات. ج اول: نظم. تهران: نشر مرکز.
ــ. ۱۳۸۰. گفتارهایی در زبان شناسی. تهران: نشر هرمس.
ــ. ۱۳۸۰. درآمدی بر معنی شناسی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
ــ. ۱۳۸۰. منطق در زبان شناسی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
ــ. ۱۳۸۱. از زبان شناسی به ادبیات. ج دوم: شعر. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
ــ. ۱۳۸۲. معنی شناسی کاربردی. تهران: نشر همشهری.
ــ. ۱۳۸۴. فرهنگ توصیفی معنی شناسی. تهران: نشر فرهنگ معاصر.
ــ. ۱۳۸۴. نگاهی به ادبیات از دیدگاه زبان شناسی. تهران: انتشارات انجمن شاعران ایران.
ــ. ۱۳۸۴. زبان های دنیا: چهار مقاله در زبان شناسی، تهران: انتشارات سعاد.
ــ. ۱۳۸۵. آشنایی با نظام های نوشتاری. تهران: نشر پژواک کیوان.
ــ. ۱۳۸۵. آشنایی با معنی شناسی. تهران: نشر پژواک کیوان.
ــ. ۱۳۸۵. آشنایی با تاریخ زبان های ایران. تهران: نشر پژواک کیوان.
ــ.. ۱۳۸۵. آشنایی با تاریخ زبان شناسی. تهران: نشر پژواک کیوان.
ــ.. ۱۳۸۷. مبانی زبان شناسی. با همکاری احمد سمیعی، لطف الله یارمحمدی. تهران: سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی: وزارت آموزش و پرورش.
ــ.. ۱۳۸۷. استعاره از نگاهی دیگر، تهران: انجمن شاعران ایران.
ــ. ۱۳۸۹. سرگردان در فلسفهٔ ادبیات. تهران: انجمن شاعران ایران.
صفوی دارای پژوهش های متعددی در زمینه معنی شناسی، نشانه شناسی، رابطه زبان شناسی و ادبیات و تاریخ زبان شناسی می باشد. وی که مدرک کارشناسی زبان آلمانی را از مدرسه عالی ترجمه و کارشناسی ارشد و دکتری زبانشناسی را از دانشگاه تهران اخذ کرده است از سال ۱۳۵۶ به استخدام دانشگاه علامه طباطبائی درآمد و عضو هیئت علمی گروه زبان شناسی آن دانشگاه شد.کوروش صفوی تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در آلمان و اتریش به پایان برد و در سال ۱۳۵۰ به تهران بازگشت. به دلیل نپذیرفتن دیپلم اتریش از سوی ایران وادار شد در همان سال مجدداً به دبیرستان برود و از دبیرستان هدف ۴ آن ایام دیپلم ریاضی بگیرد. سپس به رشته زبان و ادبیات آلمانی دانشگاه تهران رفت و سال بعد انتقالی به مدرسه عالی ترجمه گرفت و در سال ۱۳۵۴ موفق به اخذ لیسانس از این دانشگاه شد.
در همان سال برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت؛ و پس از یک فصل تحصیل در رشته زبان شناسی در دانشگاه دولتی اوهایو و دو نیمسال تحصیل در ام.آی. تی، به دلیل بیماری پدر به ایران بازگشت و در سال ۱۳۵۶ وارد دورهٔ کارشناسی ارشد زبان شناسی دانشگاه تهران شدن و موفق شد در سال ۱۳۵۸ و پیش از انقلاب فرهنگی ارشد خود را بگیرد. وی در همان سال ۱۳۵۶ ابتدا به صورت حق التدرسی سپس به صورت قراردادی و پیمانی به استخدام دانشکدهٔ علوم و ارتباطات درآمد. وی نزدیک به ده سال پس از اخذ کارشناسی ارشد خود و هنگامیکه دورهٔ دکتری زبانشناسی دانشگاه تهران دوباره بازگشایی شد، وارد این دوره شد و در سال ۱۳۷۲ دکتری زبانشناسی خود را از این دانشگاه گرفت.
کورش صفوی در خصوص ابزارهای زبان شناسی معتقد است، ابزارهای زبانشناسی ابزارهایی عام هستند یعنی صرفاً برای مطالعه ادبیات بکار نمی روند. زبان شناسی ابزاری برای تعیین «خوب و بد»، «زشت و زیبا»، «شور و شعف و شوق» و غیره در اختیار ندارد. قرار هم نیست در علم بشود ملاکی برای تشخیص این ویژگی های احساسی در اختیار داشت. دکتر صفوی در محورهای همنشینی و متداعی معتقد است نویسنده متن انتخابهای خود را بر روی محور ترکیب قرار می دهد، و خواننده برعکس مسیری را طی می کند که نویسنده دنبال کرده است. خواننده ابتدا با آنچه روی محور همنشینی قرارگرفته رو به رو می شود، و پس از آن به انتخابهای خود دست می زند. این انتخابها با انتخابهای نویسنده همسو است. در نتیجه هرمی را می توان تصور کرد، که قاعده اش متن است و قله آن هرم، محتوایی است که خود را بر این قاعده تحمیل می کند. ما در هر نقطه ای از ارتفاع این هرم، وقتی به قاعده نگاه می کنیم آن را به شکل خاص می بینیم؛ و در این سیر مسیر آسانسور به دست همان قله است. دکتر صفوی در مقاله «پیشنهادی در سبک شناسی ادب فارسی» در صدد اثبات این مسئله برمی آید که آنچه تحت عنوان «سبک» مطرح می شود با توجه به دو فرایند ترکیب و انتخاب می تواند به طبقه بندی دقیقتری از سبکهای سنتی نظم، شعر و نثر برسد، و همچنین به اثبات این نکته که این عملکرد تنها به ادبیات محدود نمی شود و به لحاظ زمانی در معماری، خوشنویسی، قالی بافی و سایر هنرها نیز، قابل مطالعه است، و همسویی خاصی را نشان می دهد. دکتر صفوی این موضوع را به عبارتی دیگر چنین شرح می دهد که «زمانی که فرایند ترکیب در ادبیات از بسامد وقوع بالاتری برخوردار است، همین فرایند به عنوان مثال در معماری آن دوره نیز خود را می نمایاند.»
wiki: کورش صفوی