محمدرضا اصلانی

محمدرضا اصلانی (شاعر، سینماگر و هنرپژوه) متولد سال ۱۳۲۲ در رشت و فارغ التحصیل رشتهٔ نقاشی از دانشگاه هنرهای تزئینی (دانشگاه هنر فعلی) است.
«یی چینگ، یا، کتاب تقدیرات: کهن ترین کتاب حکمت و فال نامهٔ چینی»، آلفرد داگلاس، ۱۳۶۲
«تاریخ تئاتر جهان»، اسکار گروس، براکت، ۱۳۶۳
«صد سند از آلمان هیتلری: انگیزه های جنگ جهانی دوم»، سرویس اطلاعاتی آلمان، ۱۳۶۳
«کتاب شناسی نگارگری ایران: از آغاز تا هزار و سیصد و پنجاه و هفت خورشیدی؛ نقاشی…»، محمد گلبن، ۱۳۶۳
«محاکمهٔ محاکمه گران: عاملان کشتار سیدحسن مدرس، فرخی یزدی، تقی ارانی، سردار اسعد بختیاری»، محمد گلبن، ۱۳۶۳
«بودا (از مجموعهٔ فیلسوفان بزرگ)»، کارل یاسپرس، ۱۳۶۴
«داستان های رمی»، آلبرتو موراویا، ۱۳۶۴
«سروانتس»، برونو فرانک، ۱۳۶۴
«مجلس تماشاخانه: به تربیت آوردن دختر تندخوی»، ویلیام شکسپیر، ۱۳۶۴
«هزار پله به دریا مانده است»، احمدرضا احمدی، ۱۳۶۴
«انقلاب فرانسه و رژیم پیش از آن»، آلکسی دو توکویل، ۱۳۶۵
«تاریخ جمع قرآن کریم»، محمدرضا جلالی نائینی، ۱۳۶۵
«شکسپیر در پرتو هنر عرفانی»، مارتین لینگز، ۱۳۶۵
«شورش عشایری فارس: ۱۳۰۷–۱۳۰۹ ه. ش»، بابک بیات، ۱۳۶۵
«هفت برگ گل از گلستانه: هفت خط شکسته نستعلیق»، علی اکبر گلستانه، ۱۳۶۵
«تاریخ لوئی چهاردهم»، فرانسوا ولتر، ۱۳۶۶
«خانه زاد»، ریچارد رایت، ۱۳۶۶
«مجمع البحرین»، داراشکوه بابری، محمدرضا جلالی نائینی، ۱۳۶۶
«فارابی و سیر شهروندی در ایران»، محمدمنصور فلامکی، ۱۳۶۷
«فتوح البلدان، احمدبن یحیی بلاذری، ۱۳۶۷
«گزیدهٔ ریگ ودا: قدیمی ترین سرودهای آریائی هند»، ، محمدرضا جلالی نائینی، ۱۳۶۷
«افسانه سرزمین نیمروز»، محمود رهبر، ۱۳۶۸
«شعر، به دقیقهٔ اکنون»، فیروزه میرزانی (گردآورنده)، ۱۳۶۸
«همینگوی»، فرناندا پیوانو، ۱۳۶۸
«گزیدهٔ سرودهای ریگودا»، ، محمدرضا جلالی نائینی، ۱۳۷۲
- (۱۳۴۶) جام حسنلو و داستان کسی که می پرسد / نویسنده و کارگردان (به تهیه کنندگی فریدون رهنما)
- (۱۳۴۸) بَدبَده و داستان پسری که می پرسد / نویسنده و کارگردان (بر اساس داستانی از حسین رسائل)
- (۱۳۴۹) غربت الغربیه / نویسنده و کارگردان

محمدرضا اصلانی (۱۹۴۴، رشت) کارگردان مستند، فیلم نامه نویس، شاعر و ناشر کتاب ایرانی است.
• «در شهر ما فضاهای خصوصی، فضاهای عمومی را بلعیده. مثلاً شهرداری که قاعدتاً باید یک نهاد عمومی باشد، یک نهاد خصوصی است که همه چیز را در شهر کنترل می کند. خیابان ها همین طور بازتر شده اند، پیاده روها تنگ تر. در همه جای جهان دو جا نماد فضاهای عمومی است. یکی پیاده رو، یکی میدان. فراموش نکنیم عمومی بودن با جمعی بودن فرق می کند. جمع کثیری در خیابان ولیعصر رفت وآمد می کنند، ولی این خیابان عمومی نیست. چون امر عمومی با مشارکت عمومی و تبادل اجتماعی میان مردم شکل می گیرد. مردم در فضاهای عمومی با هم حرف می زنند، همدیگر را می بینند، همدیگر را پیدا می کنند، با هم رابطه برقرار می کنند. شما کجای تهران می توانی همدیگر را پیدا کنی؟ مگر اینکه جایی قرار بگذاری. بعد هم که سر قرار رسیدی، سریع باید بروی، چون یکی می آید می گوید راه را بند آورده اید، راه بدهید می خواهم رد شوم… میدان ها باید محل توقف باشند. این طور می توانند فضای عمومی باشند. الان میدان های ما مرکزیتشان را از دست داده اند. شده اند گره تقسیم حرکت. محل عبور و مرور.»• «میدان باید محلی باشد که شما بیایی و به آن برسی. در آنجا توقف کنی. برای همین میدان حوضی دارد، مجسمه ای وسط آن است و جایی برای نشستن در آن تعبیه شده، ولی میدان های ما همه خشک شده اند. حسن آباد، تبدیل شده به یک برهوت. دور و برش ماکت ساخته اند که خیلی هم احمقانه است. مسخره است. شما هیچ کجای حسن آباد نمی توانی بایستی، بنشینی. زود باید از آن رد شوی. الان تنها میدانی که مانده میدان حر است که آن هم مرز ندارد. حرکت سریع ماشین ها اجازه نمی دهد، شما به مجسمه وسط میدان برسی. در حالی که شما اگر به عکس هایی که از میدان های ایتالیا و فرانسه و… گرفته اند نگاه کنی، توی همه مردم را می بینی که وسط میدان ایستاده اند. میدان آنجا اصلاً شأن حرکت ندارد، برای ایستادن و توقف است؛ ولی ما شهر را برای رفت وآمد ساده کرده ایم. پیاده یا سواره، فرقی نمی کند.»• «تهران اتفاقاً شهر ساده ای است برای زندگی که بر اساس فونکسیون های عمودی و افقی: عبور، مرور! تعریف شده. خیلی شهر ساده ای است. شما راحت می توانی توی این شهر گم شوی. کمتر شهری مثل تهران است که آدم می تواند راحت در آن گم شود. در شهرهای غربی نمی توانی این قدر راحت گم شوی. شهرها زون دارند.»• «وقتی ما می گوییم شهر مثل زبان است، به این هم توجه می کنیم که زبان امر ارتباطی است. شهر هم امر ارتباطی است. چرا اغلب مردم تهران از تهران بدشان می آید، اما در عین حال خارج از تهران هم نمی توانند زندگی کنند؟... ما برای ماندن در تهران دلایل زیستی داریم، نه دلایل ارتباطی. مردم در این شهر زندگی می کنند، ولی با هم ارتباطی ندارند.»• «هیچ وقت در تهران بکوب و بساز متوقف نشده. از زمان قاجار تا به امروز تهران را خراب کرده اند و ساخته اند. در واقع تهران شهر آمیبی است. یعنی در خود تکثیر می شود. روند طبیعی تهران همین تغییرات مدام است. شما پلان های هوایی مقاطع مختلف میدان توپخانه را نگاه کنید. یکی از این پلان ها به دیگری نمی ماند. میدان توپخانه یکی از مهم ترین نقاط شهر است. جایی که قاعدتاً فعل کامل شهر باید در آن اتفاق بیفتد. اصلاً معلوم نیست این فعل چه فعلی است…»• «تهران نمی تواند ناخودآگاه قومی ما را انتقال دهد. خود تهران هم در سیر تاریخی ایران و در جریان جهان گم شده. خود تهران آغاز گم گشتگی است…»• «تهران پای کوهستان ساخته شده. شهرهای زیادی در دنیا این طور نیستند. اگر هم باشند مثل توکیو، شهر را طوری بنا می کنند که شما هر آن بتوانی فوجی یاما را ببینی. تهران با دماوند شهر است، بدون دماوند هیچ نیست، اما آیا ما می توانیم از تهران دماوند را ببینیم. شهر را طوری ساخته ایم، چنان بلندمرتبه سازی کرده ایم که همه زوایای دید به دماوند را کور کرده ایم. تصاویری که شما از فوجی یاما می بینید اغلب از توکیو گرفته شده اند، اما آیا عکس های دماوند را هم از تهران گرفته اند؟»>• «تهران را همواره چون انسان ایرانی می باید کشف کرد، و این خود نوعی هیجان زیبایی شناختی است.»>