نزار قبانی

نَزار قَبّانی (۲۱ مارس ۱۹۲۳، دمشق - ۳۰ آوریل ۱۹۹۸، لندن) دیپلمات، شاعر و مؤلف عربی سوری بود.
• «ای بانوی دنیا ای بیروت … چه کسی دستبندهای یاقوت کاری شدهٔ تو را فروخت؟ ...»• «هیچ کس نمی تواند بیش از خودم زبان حال من باشد… شعر گیاهی درونی است از نوع گیاهانِ بالارونده که انبوه می گردد و در تاریکیِ درون زاده می شود. بیشه ای نی زار است که کسی از چگونگیِ آن آگاه نیست، مگر آن کسی که مراقب بوده درخت ها در بیشه چگونه یکایک رشد می کرده است.»روشنگری• «فهمیدم که هر کلمه ای شاعر بر صفحه ای می نگارد، تابلویی است نمودار مقابلهٔ او با روزگار؛ و نوشتن پدیدآوردن تکانی است در نظم و ترتیب چیزها و به منزلهٔ شکافتن پوستهٔ هستی و خُردکردن آن است.»روشنگری• «ادبیات از از رحم و شکیبایی و زحمت و رنج و غم زاده می شود.»روشنگری• «اگر در سرزمین های عربی کسی شاعر باشد معجزه نیست بلکه معجزه آن است که شاعر نباشد.»شعر، سرنوشت من است• «ما با شعر محاصره شده ایم و از شعر گفتن ناگزیریم همچنان که کشور مصر پنه، شام گندم و عراق خرما را آبستن می شود؛ ما به شعر سرودن محکومیم همان طور که هلند به مجاورت دریا و قله های همیمالیا به پُربرفی محکوم اند.»شعر، سرنوشت من است• «شعر چهره و نمودار ملت است. با درخشش ملت شعر نیز می درخشد و از رنگ پریدگی و ناتوانیِ او ضعیف می گردد.»شعر، سرنوشت من است• «من برای شرح شعر نظریه ای ویژه ندارم. اگر چنین نظریه ای داشتم، شاعر نبودم.»رقص با کلمات• «شعر، رقص است و سخن گفتن دربارهٔ آن یعنی چگونگی توجه به گام ها. من به صراحت می گویم که دوست دارم برقصم و ابداً اهمیت نمی دهم که گام هایم را بشمرم زیرا به محض اندیشیدن دربارهٔ آنچه انجام می دهم، توازنم را از دست می دهم.»رقص با کلمات• «شعر، رقص با کلمات است. بار دیگر آن را تکرار می کنم.»رقص با کلمات• «شعر اسبی است با شیهه ای زیبا. هر شاعری به شیوهٔ ویژهٔ خود بر آن سوار می شود. شیوه ای که من دارم آن است که اسب را مقید نمی سازم و مجبورش نمی کنم که بر زیمن سخت و در گِل و تاریکی راه برود. اسب سواری نمودار اخلاقِ سوار است.»رقص با کلمات• «هر بحثی دربارهٔ شعر، بحث از خاکستر است نه از آتش.»رقص با کلمات• «چگونه برای من ممکن است دربارهٔ تفسیر شعر شیوه ای علمی داشته باشم درحالی که خود موضوع بحثم؟ چطور می توانم از اندازهٔ زخم خویش برای شما سخن بگویم در حالی که من خودِ زخمم؟»رقص با کلمات• «کسانی که در دمشق سکونت گزیده اند و محلات و کوچه های تنگِ آن را خوب می شناسند، می دانند چگونه بهشت بی آنکه خود انتظار داشته باشند، بر رویشان آغوش می گشاید.»خانهٔ دمشقی ما• «دور از هرگونه تعصب ملی یا مفاخرهٔ قومی، و با مخالفت با هر نوع فکری که میان استعمارگر و زبانش پیوندی قائل شود، می گویم که زبان به منزلهٔ ثمره ای تمدنی و انسانی است و از پیوستگی های سیاسی و هدف های تسلط جویانه عاری است.»نخستین مدرسهٔ من• «زبان انگلیسی به صندلی راحتی شباهت دارد یعنی آن قدر که به محکمی چوب و خوب آگندن دوشکش توجه می شود، زیباییِ ظاهری آن مورد نظر نیست… زبان اقتصاد و قانون گذاری است یعنی آنچه را می خواهد بدون درازگویی و زواید عضوی و تزئیات ادا کند، بیان می نماید.»نخستین مدرسهٔ من• «هرگونه ابداعی، خطر کردن است. شاعری که هرروز، با زبانی که به آن شعر می گوید، به کشاکشی جدید نپردازد خود در دایره ای گچی گرفتار ساخته که روز به روز بر وی تنگ تر می گردد تا او را می کُشَد.»نخستین مدرسهٔ من• «زبان اسپانیایی زبانی است که بر خورشید و دریا و باغ های انگور و زیتون گشاده است؛ هیجان و حرارت و قوّت و حرکت و شدتِ صوت و جاذبهٔ رنگینش آن را کاملاً شبیه رقاصه ای اسپانیایی می سازد که صحنه در زیر قدم هایش آتش می گیرد.»نخستین مدرسهٔ من• «زبان اسپانیایی زبانی یک بُعدی نیست… زبانِ عشق و در حین حال زبانِ حدّت و شدّت است… زبانِ آب و آتش است.»نخستین مدرسهٔ من• «من از خانواده ای هستم که شغل آن ها عاشقی است. عشق با کودکان این خانواده زاده می شود، همان گونه که شیرینی با سیب متولد می شود. وقتی به یازده سالگی می رسیم عاشق می شویم و در دوازده سالگی دلتنگ می گردیم و در سیزده سالگی از نو عاشق می شویم و در چهارده سالگی دلتنگ می گردیم و در چهارده سالگی دلگیر و دلتنگ. در خانواده ما هر طفلی در سن پانزده سالگی پیر است و در کار عاشقی صاحب طریقه ای.»عشق• «شعری که تغییری در جهان ایجاد نکند و در عالم و در وجودِ انسان تحولی پدید نیاورد، ارزشی ندارد. من سخنی را شعر نمی دانم مگر آنکه حرکتی داشته باشد، حرکتی دائمی در سکونِ زبان، در سکون کتاب ها و روابط تاریخی میان اشیاء.»تسخیر جهان با کلمات• «خطیرترین چیزی که ممکن است شاعر به آن دچار شود سقوط در صمغ سکون و سهل انگاری نسبت به اشیایی است که او را احاطه کرده است. شاعری که رنج برخود با جهان را نچشیده، به حیوانی دست آموز بدل می گردد که طبیعتِ رد کردن و معارضه از او سلب شده است.»تسخیر جهان با کلمات• «من در شعرم با همهٔ عالم بشریت پیوستگی دارم یعنی به دولت انسانیت پیوسته ام. این تنها پیوستگی اساسی من است. از این رو وارد هیچ حزب سیاسی نشده ام و با هیچ انجمن و جمعیتی از هیچ نوع، ارتباطی ندارم. من از کسانی هستم که معتقدند هرگونه پیوستگی - هر چند به صورت کمالِ مطلوب و پاک باشد - گردونهٔ شعر را به اسب های مخاطرات زمان می بندد و آن را از مسیر اصلی اش منحرف می سازد.»سفر• «زبان دیپلماسی، زبانی سطحی و پریشان است که مانند قارچ در اطراف دهان می روید… نه چیزی را روشن می کند و نه معنی می دهد؛ نه چیزی می گیرد و نه چیزی می دهد. مثل گل های مصنونی، رنگ های خوش است ولی بویی ندار.»سفر• «پس از پایان زندگیِ دیپلماسی، وقتی در بیروت پشت میز دفترم نشستم و نخستین سیگار را آتش زده، بزرگی امیری را در خود احساس کردم که اولین بار به حکومت رسیده باشد.»سفر• «اسپانیا سرزمین هیجان و تپش است و هیچ کس نمی تواند از آن دیار بگذرد یا در آن سکونت کند و بی اعتنا و فارغ بماند. بی اعتنایی در اسپانیا کلمه ای بی معنی است. به محض آنکه وارد مرز پیرنه می شوی یا بر سواحل بارسلون فرود می آیی، خود، یک طرف از بازی هیجان انگیز می گردی و در ظرف چند دقیقه به یکی از درختان جنگل سوزان تبدیل می شود.»سفر• «دیوار بزرگ چین، دیواری تاریخی یا رمزی نیست بلکه دیواری حقیقی است که به جز چینی ها کسی دیگر به عبور از آن مجاز نیست.»سفر• «شاعری که با موضوع مورد نظرش درنیامیزد و هرروز با آن برخورد نداشته باشد، از دایرهٔ نور بیرون می ماند.»سفر• «خطهٔ چین قاره ای است که میلیون ها هدایای پیچیده در سِحر و شگفتی را آبستن است. مناظر طبیعی اش شگفت انگیز است و عامهٔ مردمش عصارهٔ لطفِ طبع و خوبی اند، اما این کشور در برابر عاشقان سرزمینِ خود، نقابی رسمی و ضخیم بر چهره می گذارد که بیشترِ زیبایی های آن دیار را می پوشاند.»سفر• «هرکس می خواهد چین را بشناسد باید همهٔ اندیشه های پیشین را از خود دور کند و مسائل را با منطقی چینی، نه با منطق خویش، بررسی نماید.»سفر

wikiquote: نزار_قبانی

دانشنامه عمومی

نقل قول ها