خانه باقری

wiki: محله سرچشمه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۶ مهر ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۸۰۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه باقری یکی از بناهای شاخص در بافت تاریخی گرگان است که نمونه ای ارزشمند از معماری بومی مسکونی در شهر به شمار می رود. این بنا در حدفاصل محلات نعلبندان و سرچشمه و در حاشیه جنوبی یکی از معابر اصلی و پرگذر بافت قدیم گرگان واقع است، معبری که بازار و تکیه نعلبندان را به بنای امامزاده نور و سپس تکیه سرچشمه متصل می سازد.
در میان خانه های تاریخی باقی مانده در شهر، خانه باقری یکی از وسیع ترین و سالم ترین نمونه ها است. عرصه این بنا ۱۹۵۰ مترمربع و زیربنای مجموع فضاهای سرپوشیده آن ۱۵۵۵ مترمربع است.
خانه از ترکیب متناوب فضاهای باز و بسته و بر اساس نوعی سازماندهی مجموعه ای ساخته شده است که حیاط های تقریباً غیر هندسی و متعدد، در آن نقشی برجسته بازی می کنند. این بنا در وضعیت فعلی دارای ۷ حیاط با اندازه و فرم های گوناگون است که عبارتند از: دو حیاط اندرونی، دو حیاط بیرونی، حیاط هشتی، حیاط مطبخ و حیاط سرطویله که در مجموع با ۴ ورودی به شبکه معابر اطراف بنا راه پیدا می کنند. اگرچه در بررسی فضاهای بسته و مسقف بنا (به ویژه وقتی به صورت جز به جز در نظر گرفته شوند) هندسه و نظمی آشکار در سازماندهی و ترکیب جرزها و بازشوها به چشم می خورد، اما در نگاهی کلی به بنا و با در نظر گرفتن مجموعه فضاهای باز و بسته باهم، نقش این هندسه بسیار کمرنگ می شود وانتظامی خاص به چشم نمی آید. این موضوع به همراه تفاوت عیان در تناسبات و فرم اجزای به کار گرفته شده در برخی نماهای داخلی و خارجی و نیز شواهد فراوان موجود در بنا، این واقعیت را بیان می کند که بنا در یک مرحله ساخته نشده و در مراحل مختلف تاریخی شکل گرفته است. از دیگر نکاتی که در باب معماری این بنا قابل اشاره است، همراهی و ترکیب درایتمندانه معماری برونگرا با درونگرایی کلی و غالب بنا است. این برونگرایی که حاصل نوع فرهنگ و روابط اجتماعی مردم منطقه و نیز الزامات محیطی و اقلیمی است، در ارتباطات برجسته فضاهای داخلی با معابر اطراف از طریق پنجره های متعدد و نیز ایوانک های حاشیه شمالی بنا قابل مشاهده است. در برخی از این پنجره ها، چشم انداز جنگل های اطراف شهر قاب گرفته شده است.