کلمه جو
صفحه اصلی

حمام علی قلی اقا

دانشنامه عمومی

حمام علی قلی آقا. حمام علی قُلی آقا در منطقه بیدآباد اصفهان به وسیله علی قلی آقا از درباریان دو پادشاه صفوی، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی در مجموعه ای که خود، بانی آن بوده، به سال ۱۱۲۵ هجری قمری ساخته شده است.این حمام از نوع معماری سبک اصفهان در اواخر عصر صفوی است. بنای حمام شامل دو حمام بزرگ و کوچک و فضای چال حوض است. هر یک از این دو حمام از دو بخش اصلی سربینه و گرم خانه تشکیل یافته است، به طوری که در آن دوره مردان و زنان به صورت جداگانه می توانستند از آن استفاده نمایند. شکل قاعده سربینه حمام بزرگ، به شکل هشت ضلعی منتظم طراحی شده است و در اطراف سربینه سکوهایی طراحی شده که فضاهای پشت آن ها با طاق نماهای مدور تزئین یافته و همچنین گنبد میانی سربینه بر هشت ستون بزرگ سنگی استوار است. تزئینات سقف حمام به صورت رسمی بندی است و نورگیرهای سقف به صورت منظم از فضای اطراف به سمت مرکز سقف به صورت منظم طراحی شده اند که در مواقع مختلف روز با ایجاد سایه روشن بر زیبائی تزئینات سقف می افزاید. این بنا هم اینک (پس از بازسازی و ترمیم) به صورت موزه مردم شناسی در معرض دید عموم گردشگران قرار گرفته است.
مختصات: ۳۲°۴۰′۵٫۶۹″ شمالی ۵۱°۴۰′۲٫۷۱″ شرقی / ۳۲٫۶۶۸۲۴۷۲°شمالی ۵۱٫۶۶۷۴۱۹۴°شرقی / 32.6682472; 51.6674194
علی قلی آقا سازنده مسجد علی قُلی آقا و برادرش خسروآقا سازنده حمام خسروآقا است. این دو از خواجه سرایان سرشناس و نیکوکار بوده اند.

حمام علیقلی آقا. مختصات: ۳۲°۴۰′۵.۶۹″ شمالی ۵۱°۴۰′۲.۷۱″ شرقی / ۳۲.۶۶۸۲۴۷۲° شمالی ۵۱.۶۶۷۴۱۹۴° شرقی / 32.6682472; 51.6674194
حمام علیقلی آقا (علیقلی آغا) در منطقه بیدآباد اصفهان به وسیله علیقلی آقا از درباریان دو پادشاه صفوی، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی در مجموعه ای که خود، بانی آن بوده، به سال ۱۱۲۵ هجری قمری ساخته شده است. این حمام از نوع معماری سبک اصفهان در اواخر عصر صفوی است. بنای حمام شامل دو حمام بزرگ و کوچک و فضای چال حوض است. هر یک از این دو حمام از دو بخش اصلی سربینه و گرم خانه تشکیل یافته است، به طوری که در آن دوره مردان و زنان به صورت جداگانه می توانستند از آن استفاده نمایند. شکل قائده سربینه حمام بزرگ، به شکل هشت ضلعی منتظم طراحی شده است و در اطراف سربینه سکوهائی طراحی شده که فضاهای پشت آنها با طاق نماهای مدور تزئین یافته و همچنین گنبد میانی سربینه بر هشت ستون بزرگ سنگی استوار است. تزئینات سقف حمام به صورت رسمی بندی است و نورگیرهای سقف به صورت منظم از فضای اطراف به سمت مرکز سقف به صورت منظم طراحی شده اند که در مواقع مختلف روز با ایجاد سایه روشن بر زیبائی تزئینات سقف می افزاید. این بنا هم اینک به صورت موزه در معرض دید عموم گردشگران قرار گرفته است.
علیقلی آقا سازنده مسجد علیقلی آقا و برادرش خسروآقا سازنده حمام خسروآقا است. این دو از خواجه سرایان سرشناس و نیکوکار بوده اند.

دانشنامه آزاد فارسی

حمام علی قلی آقا. حمّام علی قلی آقا
حمّام علی قلی آقا
حمّامی به همراه مجموعه بناهای دیگر ازجمله مسجد، بازارچه، سرا و چهارسو، از آثار دورۀ صفویه، در اصفهان. بانی این بناها علی قلی آقا، از خواجگان حرم شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی، بوده است. وجود دو کتیبه یکی به تاریخ ۱۱۲۲ق در مسجد علی قلی آقا و دیگری به تاریخ ۱۱۲۵ق در انتهای وقف نامۀ حمام نشان می دهد که این بنا از آثار نیمۀ اول قرن ۱۲ق است. این حمّام تا چندین سال پیش فعال بود، و امروز بی استفاده مانده است. حمّام علی قلی آقا از دو حمّام بزرگ و کوچک تشکیل شده است که هریک از آن ها شامل بخش های اصلیِ سربینه و گرمخانه اند. سربینۀ حمّام بزرگ، قاعدۀ هشت ضلعی و سکوهایی در پیرامون دارد. طاق گنبدین بخش میانی این فضا بر پایۀ هشت ستون سنگی نشسته است. حوضی دایره شکل در میانۀ فضای سربینه، و چهار حوض در چهارطرف آن قرار دارد. سربینه از طریق فضای میان در با گرمخانه مرتبط است. گرمخانه فضایی است با قاعدۀ مستطیل، که هشت ستون، آن را به قسمت های مختلف تقسیم کرده اند. خزینۀ حمّام در میانۀ ضلع بزرگ تر این فضا، و دو فضای استحمام خصوصی، معروف به «خلوت»، در دو سوی این ضلع قرار گرفته اند. فضای دیگری با نام چال حوض در کنار گرمخانه واقع است که با توجه به متن حاشیۀ وقف نامه در ۱۱۲۷ق احداث شده است. این فضا استخر وسیعی در میانه دارد که در تابستان برای شنا و آب تنی از آن استفاده می شده است. حمّام کوچک، سربینه ای با قاعدۀ مربع شکل و گرمخانه ای با قاعدۀ هشت ضلعی دارد. قسمت های مختلف دو حمّام، طاق های رسمی بندی دارند و سربینه ها و میان درها، با اِزارۀ کاشی هفت رنگ مزین شده اند.


کلمات دیگر: