طایفه کهکی

طایفه کهکی قوم بزرگ لر
تیره ها::
گلکی
مهر کی
کورکانی ( کورگانی . کرایی بختیاری )
موزیری
بهادینی
جلالی


ساکن در استان فارس. کهگیلویه. بوشهر

طایفه کهکی
ایل کهکی ایل فارس زبان با گویشی خاص ساکن حومه ی شهرستان فیروزآباد در استان فارس هستند.
مردمی سرکش و سلحشور و کوهنورد هستند.
طوایف ایل کهکی:
گلکی
گورکانی ( کرکونی ) ( کرکانی )
مهرکی
دهدار
خواجه
بهادنی ( موزیری و جلالی و گله زن موزیری و گله زن بهادنی و مزارعی و . . . )
امیرسالاری ( ماسالاری ) ( ماه سالاری )

گویش مردم این ایل شباهت بسیاری با مردم مناطق سه گانه کوهمره ( جروق و سرخی و نودان ) همچنین مردن روستای دوان کازرون و روستاهای بنو ( ابنو ) و خلار سپیدان و روستاهای دشتک و کندازی مرودشت دارد.

بیشتر مردم ایل کهکی هم اکنون ساکن شهرهای شیراز و فیروزآباد و فراشبند و میمند و کوار و بخشها و روستاهای حومه ی این شهرها هستند.

�طایفه کهکی�

ایل کهکی برخلاف تصور عده ای، نه زبانشان لُری است و نه اصل و ریشه ی لُری دارند بلکه، ایل فارس زبان با گویشی خاص ساکن حومه ی شهرستان فیروزآباد در استان فارس هستند.
مردمی سرکش، سلحشور، شجاع، کوهنورد، مهمان نواز و بسیار خونگرم هستند.
طوایف ایل کهکی:
گلکی
گورکانی ( کرکونی ) ( کرکانی )
مهرکی
دهدار
خواجه
بهادنی ( موزیری و جلالی و گله زن موزیری و گله زن بهادنی و مزارعی و . . . )
امیرسالاری ( ماسالاری ) ( ماه سالاری )

گویش مردم این ایل شباهت بسیاری با مردم مناطق سه گانه کوهمره ( جروق و سرخی و نودان ) همچنین مردن روستای دوان کازرون و روستاهای بنو ( ابنو ) و خلار سپیدان و روستاهای دشتک و کندازی مرودشت دارد.

بیشتر مردم ایل کهکی هم اکنون ساکن شهرهای شیراز ، فیروزآباد، فراشبند، میمند، کوار و بخشها و روستاهای حومه ی این شهرها هستند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

بنا به گفته ی پیشینیان، ایل �بهاءالدینی� سابقه ی ایلی بسیار طولانی، حدود ۲۰۰۰سال دارد. این ایل گویا شامل ۴طایفه بوده به نام:
گورکان ، گیلکان ، مهرکان ، بابکان .
حدود ۶۰۰سال قبل، ایل بهاالدینی براثر اختلافات و درگیری های درون طایفه ای، تارومارشده تضعیف می شوند که باقیمانده ی افراد طایفه، بوسیله ایلخان وقت ایل قشقایی، بنام طایفه �کُهَکی� نامیده می شود و بعنوان زرخرید ایلخانی قشقایی ، جز عمله قشقایی قرار می گیرد. و از زمانیکه جزء عمله میشود، به ۷ طایفه تقسیم میشود که تقسیم بندی بالا ذکر شده است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ضمنا درجایی نیز روایتی شنیدم که گویا ؛
طایفه گلکی در اصل شامل سه تیره بزرگ بوده که چند صدسال پیش بدلیل اختلاف و درگیری شدیدی که بین این سه تیره رخ میدهد، حاکم وقت، دوتا از تیره ها را تبعیدمیکند، یکی بسمت دشتک لار و دیگری به اطراف بوشهر. که هردوی آنها هم اکنون با نام گلکی وجود دارند که زبانشان ۹۵درصد با زبان گلکی های کهکی، یکسان است.
در گوگل اگر سرچ کنید، روستای گلکی، در بوشهر وجود دارد.
پدربزرگ مادریم، مرحوم ملامحمداقا پالیزدان گلکی،
در ایام پیری، همیشه وقتی درمورد پیشینه ی گلکی ازش میپرسیدم،
میگفت، گلکی ها، ریشه ی گرمسیری دارند نه لُری.

محسن رضایی گلکی

درود
همه ی گویش های پارسی همانندی بسیاری با هم دارند. گویش کهکی ها نیز همانندی هایی با گویش های دیگر پارسی به ویژه گویش لری دارد که این همانندی به خاطر همسایگی با لرهاا ست و در ادای واژه ها اشتراکات بسیار دارند. ولی در ساختار صرف فعل تفاوت بسیار است.
در باره ی زرخرید بودن بهادنی سند و مدرکی نیست و گفته ی کاملا نادرستی هست. چون کهکی ها مردمی سرکش بوده و هستند و هرگز در برابر هیچ قومی سر فرود نیاورده اند.
ضمن اینکه اگر قرار بود طایفه ای توسط شخصی زرخرید شود باید این طایفه پیش از آن برده ی شخص دیگری می بود. . . شخص یا طایفه ی آزاد را کسی نمیتواند زرخرید نماید.
علت اینکه برخی به اشتباه کهکی را یکی از طوایف قشقایی می خوانند این است که کهکی ها غالبا با طوایف قشقایی همجوار خود وصلت کرده و بیشتر کهکی ها علاوه بر زبان مادری خود که گویشی از زبان پارسی هست به زبان قشقایی هم تسلط دارند. . .
کهکی یکی از طوایف مستقل فارس زبان نیمه کوچرو استان فارس است که فاصله ی گرمسیر تا سردسیر این طایفه از چند ده کیلومتر تجاوز نمیکند. . .

سجاد گلکی

برخی از افعال و ضمیر های گویشی ایل کهکی

خوم خودم
خوت خودت
خوش خودش

خومو خودمان
خوتو خودتان
خوشو خودشان

م من
تو تو
هی او

مایل ما
شمایل شما
هیشو آنها

سیم برایم
سیت برایت
سیش برایش

سیمو برایمان
سیتو برایتان
سیشو برایشان

گویش طایفه کهکی


گویش طایفه کهکی را میتوان بازمانده و ادامه دهنده زبان های باستانی و کهن ایران دانست، و بنا به شواهد متعدد، قواعد زبانهای باستانی را در گویش امروزی مردم طایفه کهکی در اطراف فیروزآباد، شیراز، فراشبند، کوار و میمند میتوان دید.
با وجود قرنها همجواری و همسایگی میان طایفه کهکی و ترک زبانان قشقایی، چندان واژه و کلمات ترکی در گویش طایفه کهکی دیده نمیشود.
اگر واژه ای در ترک زبانان قشقایی دیده شود که همان واژه در طایفه کهکی هم بکار رود، به صورت قطع ریشه آن واژه و کلمه کهکی هست نه ترکی. . . !

سجاد گلکی

پدربزرگم گفته که میرسالاری های از ایذه به فارس آمدند جهت کمک به کریم خان لر زند

میرسالاری ها لر بختیاری هستند و تنها بازماندگان هخامنشیان در طایفه کهکی

هم اکنون نیز طایفه میرسالاری در ایذه و کهگیلویه زندگی می کند

طایفه گلکی و کهکی از ایل لر کهمره در فیروزآباد فارس
زبان ما کاملا لری است

در ایران اقوام آذری و لر بیشترین جمعیت را دارا هستند
آذری ماد آریایی
لر پارس آریایی


بیش از 60 تیره از قوم بزرگ لر در کنار ایل قشقایی زندگی می کنند

استان های لر نشین
لرستان 100/
ایلام100/
بختیاری 100/
کهگیلویه 100/
بوشهر 80/
فارس50/
کرمان30/
اصفهان 50/
سیستان 30/
مرکزی30/
همدان60/
کرمانشاه 45/
کردستان 20/
قم30/
گیلان25/
مازندران 20/
یزد12/
خراسان شمالی 80/
خراسان رضوی 20/
زنجان15/
خوزستان 70/
تهران 30/
البرز 40/
قزوین 40/
آذربایجان شرقی30/
آذربایجان غربی 35/
سمنان 15/

درسال ۱۳۷۰ در دبیرستان قاموس فیروزآباد درس میخواندم دبیری داشتیم بنام زندی او میگفت که تنها قومی هست از قرن پنجم تا کنون فارسی دری صحبت میکنند در این ده قرن اندکی تغییرکرد ه و هنوز زبان دست نخورده باقی مانده است.

زبان رسمی کشور افغانستان زبان پارسی دری است

با درود و ادب
طبق تحقیقات بعمل آمده ایل کوهکی فیروزآباد با ایل سرخی و سایر طوایف کوهمره دارای وجه اشتراکاتی نیز می باشند که به دور از ذهن نمی باشد
اینکه ایل کوهکی را به قوم لر منتسب می نمایند بنظر می رسد اشتباهی فاحش و ستمی آشکار به این ایل کوچک ولی در عین حال مستقل در پهنه فارس می باشد
لهجه اهالی کوهمره و کهکی لهجه ای مستقل و مجزا از سایر زبانها بخصوص جدا از زبان لری ، ترکی و فارسی ( تاجیکی ) می باشد،
زبان و گویش مردم کوهمره و کهکی فارسی دری � پهلوی � سانسکریت می باشد که چنین زبانی در هیچ دوران دچار جرح و تعدیل نگردیده است و هیچ زبان دیگری را نپذیرفته است
نمونه گویش و زبان این دو قوم می توان در نواحی افغانستان و تاجیکستان که دستخوش زبان ستیزی و اقوام ستیزی سایر اقوام نگردیده شاهد باشیم.
بی شک تقریبا عده ای از نواحی و شهرهای جنوبی ایران بخصوص منطقه لارستان و شرق استان بوشهر مثل زبان کوهمره و کهکی ها صحبت می کنند که خود بیانگر آن است که زمانی احفاد و اعقاب این دو قوم در آن نواحی ییلاق و قشلاق می نموده اند و زندگی به صورت کوچندگی داشته اند که ورود زبان آنها به زبان این دو قوم و بالعکس بی تأثیر نبوده است. . . .
پس از جنابان محترم خواهشمندیم با دسترسی آسان به رسانه شخصی نبایستی هر ایده و پیشنهاد شخصی را در دید و نظر عموم قرار داد تا
مثلا قوم لر از ایل کوهمره سرخی و کهکی بهره برداری سیاسی و تاریخی نمایند
چون این دو قوم دارای نام و زادگاه و خاستگاه های کهنی چون کوهمره و کهکی می باشند و لازم نمی بینم جهت قدر و منزلت این دو قوم که در هر برهه از زمان حضورشان در حکومت های پیشین بی تأثیر نبوده از قومی مثل لر بخواهیم بهره بگیریم یا به شأن و منزلت خود بیفزاییم

با احترام متقابل

با درود و ادب

با سپاس از پژوهشگر و نویسنده ی گرامی کوهمره سرخی
جناب جهانگیر صادقی دهدار. . .
در تایید نظر جنابعالی باید عرض کنم که ایلات کهن کوهمره و کهکی با گویش منحصر به فرد و با ارزشی که به راستی گنجینه ی واژگان و فرهنگ پارسی کهن بوده و نیازمند پاسداری و توجه است، بدبختانه در سکوت دلسوزان، مورد مصادره و سوء استفاده ی برخی افراد سودجو و کاسب از درون ایل و برخی قومگرایان خارج از ایل قرار گرفته که هر کدام قطعا اهدافی در جهت کاسبی و سیاست های انحصارطلبانه ی خود دارند. . . .
اشتراکات زبانی و فرهنگی ایلات مناطق کوهمره و کهکی چشمگیر است و امیدوارم دلسوزان راستین و آگاه و باسواد ایل کهکی و ایلات کوهمره به تاریخ و فرهنگ و گویش خود بیش از پیش بها داده و به آن بپردازند. . .
با احترام به تمام اقوام و ایلات، کهکی ها و کوهمره ای ها نه لر هستند و نه قشقایی. . .
بلکه شباهت هایی در گویش و فرهنگ با لر ها دارند. . .
و با قشقایی ها علاوه بر شباهت های فرهنگی ، همسایه و هم پیمان بوده و وصلت های بسیاری بین آنها صورت گرفته است. . .
البته طایفه ی امیرسالاری با توجه به گویشی که دارند و شباهت بسیاری با گویش لری دارد ظاهرا از لرهایی بوده اند که به منطقه کوچ کرده و به طایفه ی کهکی ملحق شده اند. . .

ایل کوهمره در اصل از ایلات لر بختیاری است که به دشت ارژن کوچ داده شدند

شهر بختیاری نشین خمین *کهمره *

وجود نام کوهمره در شهر بختیاری نشین بهبهان

دوستان آیا شما نام و یا ایل کلکو را شنیدید ، این ایل در فیروزآباد و حومه زندگی می کردند ، که گویا تفنگ چیان لطفعلی خان زند بودند ، که به دستور آقا محمد خان قاجار به قم و حومه تبعید شدند ، همواره جمعی از این ایل هنوز در فیروزآباد و حومه زندگی می کنند

محل های سکونت طایفه گلکی
اکثرا در روستا های چنار سوخته دادنجان و بایگان رعیسی ( ریسل )
کرونی ( شیراز ) جمال اباد بید زرد فیروز اباد جوکان باچان ( باچون )
سکونت دارد قبلا تعداد زیادی از خوانواده های گلکی عشایر بودند
محل های که به انها کوچ میکردند کو ه های رشته کوه زاگرس مانند کوه گوروم ( گورم ) منطقه پهنا گنجو مهکویه گهزار رعیسی تنگ نارتین قلعه سارهه ( قله ساره ) برو و. . . بوده است

فرهنگ و ادب طایفه گلکی بیش از ان است که بقیه طوایف فکر میکنند
گلکی خانوار های زیادی با فامیل مختلف دارد برای مثال ( مددی . پالیزی پالیزدان پور مددی گلکی امیدی غلامی شفیعی پور عیدی نادی پور و. . . )




گلکی بیش از یک طایفه است

اگر مردان کهکی نبودند الان معلوم نبود چه بر سر این ایل میامد

طوایف کاهکی ها از ایرانیان اصیل پهلوی هستند که درزمان حمله اعراب زدند به کوههای برز دشت گرم ورمال چنارسوخته باچون نارک میمند بایگان و . . . وبنشین شدن وساکن شدن. و طایفه زبان و گویش ولهجه گُلکی بدون هیچ عیب و نقص وخالص واصیل پهلوی مانده است.
درفارسنامه ناصر نیز امده است که کوره کانی ها ( گورکانیها ) جداندرجدنگهبان آتشکده کاخ اردشیربودند کهآتش خاموش نشود.
و
واژه های مثل دیروز ، پری روز میگن دیگینه و پریگینه. گلکی ها از نژاد اصیل بودند تا زمانی که اتحادیه ایلی قشقایی اعلام موجودیت ( حضور ) کرد،
وجزٕاتحادیه قشقایی میشوند وتا امروز تعصب و وفاداری خودشون به قشقایی ها ستودنی هست.
تمامی گل گفته هایم برگرفته از کتاب محترم فارسنامه ناصری نوشته میرزاحسن خان فسایی است

با توجه به کلماتی که در متن بالا بکار برده شد کاملا یک زبان لری بختیاری هست زبان کهکی ها و ابنو و بنو به زبان لری بختیاری جایی که چشمه نزدیکش باشه