عشیره البعبید البوعبید : یکی از تیره های بزرگ بنی طرف بشمار می رسد این عشیره شامل چهار تیره میباشند از جمله :بیت منصور . بیت نصر . .بیت حاجی {حاژی} .بیت ناجی {ناژی} که بزرگی این عشیره بیت منصور تشیکل می دهند مانند:شیخ العام حجی کاظم بن حجی عبدالحسین الورطه ...این عشیره درنواحی استان خوزستان سکونت میکنند همانند : شهرک حمزه {دزفول}ـ اهواز ـ سوسنگرد ـ هویزه ـ بستان ـ حمیدیه ـ ساریه ـ مالچیه بزرگ وکوچک ـو .... در این سرزمین عشایر به چند دسته تقسیم می شوند: عشایر وارده عشایر میهمان عشایر مقیم از جمله عشایر وارده می توان عشیره الغریب ( غریباوی ) که از یمن به سمت حجاز و از حجاز به سمت عراق و از آنجا همزمان با ورود اسلام به ایران وارد جنوب ایران شده در شهرهای خرمشهر - آبادان - اهواز - شوش کنونی سکنی برگزیدن و در صف اول مبارزین در برابر استعمارگران بودن از جمله شهدای بزرگ این عشیره شیخ علی غریباوی و شیخ اشلاگه را می توان نام برد.
عباده از بزرگترین طوایف عرب است که شامل عشایری چون آل قاطع/بروایه /عچرش و دغاغله/کروشات وطویرات می توان نام برد که در زمان پیامبر از یمن به مدینه کوچ کردند تا پیامبر را در جنگ یاری نمایند پس از ورودبه خوزستان در شهرستان هویزه سکنی گزیدند. عشیرة کعب (آل کعب) که فرعی از قبیلهٔ بزرگ بنی کعب اند و شامل چهار تیرة کعب منان، کعب الحایی، کعب کرم الله و کعب فرج الله است و عشیرة سادات که سه تیرة سادات فواصل، سادات جعاله، سادات موسوی جزایری را شامل می شوند و بنابر شواهد و مستندات بیشترین علما و دانشمندان خوزستان از این طایفه اند. عشایر مفتقح که در قرن نوزده از جور دولت عثمانی از عراق به خاک ایران مهاجرت کردهاند، می توان اشاره داشت. به عشایر عبدالخان، مزرعه، خصرج، آل بوروایه، کعب و سادات، دیلم،اعراب میانآب می گویند، چون در بین دو رود کرخه و دز می زیند و در نزدیکی شوشتر محلی به همین نام نیز وجود دارد.
آل کثیر، سلامت شامل سه تیره، آل خمیس، شریفه شامل پنج تیره و مفتقح از این دسته عربهای خوزستان هستند. بزرگترین قبیله های عرب خوزستان عبارتند از: بنی طُرُف، باوی، بنی کعب، البعبید (عبیداوی) و خزرج ، که این شاخة آخر مأمنی از حوالی اهواز تا دشت آزادگان را دارند. پس از آنان عشایر آل کثیر، دیلم،سعد عنانجه، غنافجه، ضیاغمه (ضیغمیها)، بنی مالک، که در نواحی غربی و جنوبی رود دزفول تا کنار نهر هاشم سکنی دارند، میان سبعه، امّ التمسیر در ساحل غربی کارون قرار می گیرند. قبیله بنی طُرُف در دشت آزادگان (دشت میشان) تا هویزه استقرار دارند و مهمترین طوایف این قبیله عبارتند از: البعبید. سواری، مزرعا، شرفه، بنیصالح، مروان، قاطع و سید نعمت.قبیله بزرگ بنی کعب از شش تیرهٔ آل بوغُبیش، حزبه، خنافره، عساکره، مقدم و دوارجه تشکیل شده است. عشیره شجیرات که ازقبیله بزرگ کنده میباشد ازچهار طایفه البوحماد .البوخلیفه .البومسعود وچلیبات تشکیل شده .شیخ اسماعیل فرزند شیخ افضیل از البوحماد بزرگ عشیره بودند.
قبیله دیلم دارای چندین تیره و عشیره می باشد عشایر معروف عبارتند از: آل خمیس،آل عیسی.مشکوک نام برد ،از مشاهیر قبیله می توان به ابوالفتح دیلمی که دارای تفسیر قران می باشد اشاره کرد. قبیلهٔ باوی هم متشکل از اتحادی از عشائر بزرگی چون آل حرب، سلامات، العمور، آل حمید(الحمید)، زرگان، نواصر، البو بالد و غیره می باشد.
هر کدام از این عشایر دارای زیر مجموعهای به نام تیره هستند. به عنوان مثال عشیرهٔ آل بوغبیش دارای تیرههایی به این شرح است:آل بوبالا، آل بوشهباز، آل بوحاج علی، آل بومحمود، آل بوزیاد، آل بوصالح، ابوجلیل، بنیرشید، بیت خیطان، بیت آل بوشمال، زُبید، بیت بند ذیجان، رفیع، اتامند، سلیح، آل بوسلیط. زبان عشایر مقیم و وارده عربی است، ولی زبان عشایر میهمان بر اساس تنوع قومی دارای گوناگونی است. تنوع قومی ایلها چشمگیر است که عبارتند از: الف: ترکها که اکثر از یاریم تاق لوها هستند و به طوایف زیر تقسیم می شوند: یاریم تاقلو، سهرابی، لیشن لی، جمادلی، نیازی، و رَمزیار ب: قشقائیها که در محدودة بهبهان و رامهرمز بیشتر کوچ انجام می دهند. ج: لرها د: بختیاریها ه ـ: لرکیها که به دوزبان ترکی و فارسی شکسته سخن می گویند. این گونهگونی عشایر عرب و اقوام در این سرزمین باعث گردیده تا نظام ویژة فرهنگی دربارة نوع و محیط زندگی در خوزستان پدید آید که مهمترین ویژگی این نظام فرهنگی گونههای کوچ است. در خوزستان با سه گونه از کوچ روبهرو می شویم: الف: کوچ ارتفاعی که حرکت و جابجایی از دشت به کوه و بالعکس است. ب: کوچ افقی که به صورت جابهجایی در دشتها است. ج: کوچ محاطی که از آبادیها به مناطق اطراف که خوش آب و هواتر هستند صورت می گیرد. هر شکل از این گونههای زندگی دارای آیین خاص خود است، و به همین سبب گونهگونی فراوانی از نغمات آیینیِ مرتبط با زندگی را در بین این عشایر و اقوام می توان مشاهده کرد. خوزستان سرزمینی است بین دو دریا، دریایی از آب و دریایی از نغمهها. علاوه بر آنچه برشمرده شد، از تأثیرات نژادهایی که از آفریقا به خوزستان آمدند و در مناطق ساحلی ساکن شدند نیز نباید غافل بود.
عباده از بزرگترین طوایف عرب است که شامل عشایری چون آل قاطع/بروایه /عچرش و دغاغله/کروشات وطویرات می توان نام برد که در زمان پیامبر از یمن به مدینه کوچ کردند تا پیامبر را در جنگ یاری نمایند پس از ورودبه خوزستان در شهرستان هویزه سکنی گزیدند. عشیرة کعب (آل کعب) که فرعی از قبیلهٔ بزرگ بنی کعب اند و شامل چهار تیرة کعب منان، کعب الحایی، کعب کرم الله و کعب فرج الله است و عشیرة سادات که سه تیرة سادات فواصل، سادات جعاله، سادات موسوی جزایری را شامل می شوند و بنابر شواهد و مستندات بیشترین علما و دانشمندان خوزستان از این طایفه اند. عشایر مفتقح که در قرن نوزده از جور دولت عثمانی از عراق به خاک ایران مهاجرت کردهاند، می توان اشاره داشت. به عشایر عبدالخان، مزرعه، خصرج، آل بوروایه، کعب و سادات، دیلم،اعراب میانآب می گویند، چون در بین دو رود کرخه و دز می زیند و در نزدیکی شوشتر محلی به همین نام نیز وجود دارد.
آل کثیر، سلامت شامل سه تیره، آل خمیس، شریفه شامل پنج تیره و مفتقح از این دسته عربهای خوزستان هستند. بزرگترین قبیله های عرب خوزستان عبارتند از: بنی طُرُف، باوی، بنی کعب، البعبید (عبیداوی) و خزرج ، که این شاخة آخر مأمنی از حوالی اهواز تا دشت آزادگان را دارند. پس از آنان عشایر آل کثیر، دیلم،سعد عنانجه، غنافجه، ضیاغمه (ضیغمیها)، بنی مالک، که در نواحی غربی و جنوبی رود دزفول تا کنار نهر هاشم سکنی دارند، میان سبعه، امّ التمسیر در ساحل غربی کارون قرار می گیرند. قبیله بنی طُرُف در دشت آزادگان (دشت میشان) تا هویزه استقرار دارند و مهمترین طوایف این قبیله عبارتند از: البعبید. سواری، مزرعا، شرفه، بنیصالح، مروان، قاطع و سید نعمت.قبیله بزرگ بنی کعب از شش تیرهٔ آل بوغُبیش، حزبه، خنافره، عساکره، مقدم و دوارجه تشکیل شده است. عشیره شجیرات که ازقبیله بزرگ کنده میباشد ازچهار طایفه البوحماد .البوخلیفه .البومسعود وچلیبات تشکیل شده .شیخ اسماعیل فرزند شیخ افضیل از البوحماد بزرگ عشیره بودند.
قبیله دیلم دارای چندین تیره و عشیره می باشد عشایر معروف عبارتند از: آل خمیس،آل عیسی.مشکوک نام برد ،از مشاهیر قبیله می توان به ابوالفتح دیلمی که دارای تفسیر قران می باشد اشاره کرد. قبیلهٔ باوی هم متشکل از اتحادی از عشائر بزرگی چون آل حرب، سلامات، العمور، آل حمید(الحمید)، زرگان، نواصر، البو بالد و غیره می باشد.
هر کدام از این عشایر دارای زیر مجموعهای به نام تیره هستند. به عنوان مثال عشیرهٔ آل بوغبیش دارای تیرههایی به این شرح است:آل بوبالا، آل بوشهباز، آل بوحاج علی، آل بومحمود، آل بوزیاد، آل بوصالح، ابوجلیل، بنیرشید، بیت خیطان، بیت آل بوشمال، زُبید، بیت بند ذیجان، رفیع، اتامند، سلیح، آل بوسلیط. زبان عشایر مقیم و وارده عربی است، ولی زبان عشایر میهمان بر اساس تنوع قومی دارای گوناگونی است. تنوع قومی ایلها چشمگیر است که عبارتند از: الف: ترکها که اکثر از یاریم تاق لوها هستند و به طوایف زیر تقسیم می شوند: یاریم تاقلو، سهرابی، لیشن لی، جمادلی، نیازی، و رَمزیار ب: قشقائیها که در محدودة بهبهان و رامهرمز بیشتر کوچ انجام می دهند. ج: لرها د: بختیاریها ه ـ: لرکیها که به دوزبان ترکی و فارسی شکسته سخن می گویند. این گونهگونی عشایر عرب و اقوام در این سرزمین باعث گردیده تا نظام ویژة فرهنگی دربارة نوع و محیط زندگی در خوزستان پدید آید که مهمترین ویژگی این نظام فرهنگی گونههای کوچ است. در خوزستان با سه گونه از کوچ روبهرو می شویم: الف: کوچ ارتفاعی که حرکت و جابجایی از دشت به کوه و بالعکس است. ب: کوچ افقی که به صورت جابهجایی در دشتها است. ج: کوچ محاطی که از آبادیها به مناطق اطراف که خوش آب و هواتر هستند صورت می گیرد. هر شکل از این گونههای زندگی دارای آیین خاص خود است، و به همین سبب گونهگونی فراوانی از نغمات آیینیِ مرتبط با زندگی را در بین این عشایر و اقوام می توان مشاهده کرد. خوزستان سرزمینی است بین دو دریا، دریایی از آب و دریایی از نغمهها. علاوه بر آنچه برشمرده شد، از تأثیرات نژادهایی که از آفریقا به خوزستان آمدند و در مناطق ساحلی ساکن شدند نیز نباید غافل بود.
wiki: عشایر عرب خوزستان