زمان نجومی معیار اندازه گیری وضع زمین در چرخش به دور محورش است، و یا زمان اندازه گیری شده با کمک حرکت ظاهری روزانهی ستارگان است که خیلی شبیه به حرکت خورشید ولی نه عین آن ها می باشد. این ها با تقدیم اعتدال بهاری در بعد نسبت به ستارگان فرق دارد. همچنین «روز نجومی» زمین با دوره چرخش نسبت به ستارگان پس زمینه بر اساس مقدار تقدیم در بعد طی یک روز ( ۸. ۴ ms ) ، متفاوت است.
علت تفاوت [ویرایش]
تفاوت روز نجومی و روز خورشیدی در شکل بالا نشان داده شده است.
مدت زمان واقعی که طول می کشد زمین به دور خودش بچرخد ۲۳:۵۶:۴ است اما در این مدت زمین هم کمی ( حدود ۱ درجه ) در مدار انتقالی خود حرکت می کند بنابر این خورشید در جای سابق خود دیده نمی شود ولی ستارگان دیده می شود و ناچار زمین برای تمام شدن روز خورشیدی باید ۳ دقیقه و ۵۶ ثانیه دیگر حرکت کند که در این صورت جای ستارگان متفاوت خواهد بود. به آن زمان کوتاه تری که در طی آن جای ستارگان تغییر نمی کند «شبانروز نجومی» می گویند.
منابع [ویرایش]
مشارکت کنندگان ویکی پدیا، «Sidereal time»، ویکی پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد ( بازیابی در ۴ ژوئیه ۲۰۰۸ ) .
این یک نوشتار خُرد پیرامون ستاره شناسی است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
رده ها: زمان در اخترشناسی ساعت سازی مقیاس سنجش زمان یکاهای زمان
قس ترکی آذری
Ulduz sutkası — göy cisminin öz oxu ətrafında fırlanma müddəti.
2000 - ci ilə Yer kürəsində ulduz sutkası 23saat56dəqiqə4, 090530833 saniyəyə bərabərdir.
[redaktə]Həmçinin bax
Sutka
Günəş
Yer kürəsi
Astronomiya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Kateqoriyalar: Astronomiya qaralamalarıAstronomiya
قس ترکی استانبولی
Dünya’nın kendi çevresinde tam bir dönüş yaptığı süre. ( cideral day ) Bu süre bir güne yakın, fakat daha kısadır.
Konu başlıkları [göster]
[değiştir]Dünya’nın hareketleri
Dünya’nın çeşitli hareketleri varsa da, gün uzunluğunu denetleyen iki hareket vardır.
Dünya’nın kendi çevresindeki hareketi
Dünya’nın Güneş çevresindeki hareketi
Her iki hareket te batıdan doğuya doğrudur. Bu sebepten, bir gün içinde Dünya hem kendi çevresinde doğuya doğru döner, hem de Güneş çevresinde doğuya doğru döner.
Dünya’nın Güneş çevresindeki hareketi eliptiktir. Fakat elipsin dışmerkezliği çok az ( 0. 017 ) olduğundan hareket çembersel sayılabilir. Çember iç açısının 360 derece, bir yıl uzunluğunun da yaklaşık olarak 365 gün olduğu göz önüne alınırsa, Dünya’nın Güneşi çevresindeki yörüngesinde her gün Güneş’e göre, yaklaşık olarak 1 derece hareket ettiği ortaya çıkar.
[değiştir]Gün ( Güneş günü ) ve yıldız günü
Dünya'nın Güneş çevresindeki hareketi
Günlük hayatta gün olarak belirtilen 24 saatlik zaman, yukarıda verilen iki hareketin toplamından oluşur. Bu hareketler Dünya’nın kendi çevresindeki 360 derecelik dönüşü ile , Güneş çevresinde yaklaşık 1 derecelik dönüşüdür. Bir başka deyiş ile, Dünya üzerinde bir noktanın tepe noktasında bulunan Güneş’in yeniden aynı noktaya gelmesi için Dünya’nın kendi çevresinde 360 değil, yaklaşık 361 derece dönmesi gerekir. Bu sebeple günlük hayattaki 24 saatlik gün gerçekte Dünya’nın kendi çevresindeki dönüş süresinden daha uzun bir süredir.
Sağdaki şekilde bu durum gösterilmiştir. Birinci gün, Güneş Dünya’daki a olarak işaretlenmiş bölgenin tepe noktasındadır. İkinci gün, Dünya kendi çevresinde 360 derecelik tam bir dönüş yapmış, fakat Güneş a bölgesinin tepe noktasına gelememiştir. Güneş’in tepe noktasına varması için, Dünya dönüş hareketinin θ açısı kadar daha devam etmesi gerekmektedir. ( Şekildeki büyüklük ve açılar abartılıdır. )
Güneş’in tepe noktasına varması için Dünya'nın yaptığı yaklaşık 361 derecelik dönüş süresine Güneş günü, Dünya’nın kendi çevresinde yaptığı 360 derecelik dönüş süresine ise yıldız günü ( sideral day ) denir. Buna karşılık Yıldızların her gece gökyüzünde aynı konuma gelmeleri için ise 360 derecelik dönüş yeterlidir. ( Günlük hayatta kullanılan gün Güneş günüdür. Bilimde ise genellikle yıldız günü daha önemlidir. )
[değiştir]Yıldız gününün süresi
Yaklaşık değer verilerek söylenirse, bir yılda 365 gün ve 6 saat ( 365. 25 gün ) vardır. Gerçekte ise yapılan duyarlı ölçümlere göre ( noktadan sonra altı hane ile ) yıl uzunluğu 365. 242190 gündür. ( ya da 31556925 saniye ) Burada gün sözü ile Güneş günü kastedilmektedir.
Yıldız günü iki yolla bulunabilir:
[değiştir]A. Bir günlük süre ile hesap
Dünya kendi çevresini olan 360 dereceyi döndükten sonra Güneş’in gökte değişen konumunu yakalamak için bir θ açısı daha dönmektedir. Her gün fazladan dönülen bu açıların toplamı bir yıl içinde 360 derece olacaktır. Şu halde bir gün içinde fazladan dönülen açı;
Bu Dünya’nın her Güneş gününde 360. 9856473 derece döndüğü anlamına gelir. Bu süreye biz 24 saat ya da ( 24•3600= ) 86400 saniye deriz. Şu halde 360 derecelik yıldız gününün süresini bulmak için bir orantı kurmak yeterlidir.
Burada Ty yıldız gününün süresi ve Tg de Güneş gününü süresidir. ( 86400 sn )
[değiştir]B. Bir yıllık süre ile hesap
Aynı hesap bir yıllık süre göz önüne alınara . . .
علت تفاوت [ویرایش]
تفاوت روز نجومی و روز خورشیدی در شکل بالا نشان داده شده است.
مدت زمان واقعی که طول می کشد زمین به دور خودش بچرخد ۲۳:۵۶:۴ است اما در این مدت زمین هم کمی ( حدود ۱ درجه ) در مدار انتقالی خود حرکت می کند بنابر این خورشید در جای سابق خود دیده نمی شود ولی ستارگان دیده می شود و ناچار زمین برای تمام شدن روز خورشیدی باید ۳ دقیقه و ۵۶ ثانیه دیگر حرکت کند که در این صورت جای ستارگان متفاوت خواهد بود. به آن زمان کوتاه تری که در طی آن جای ستارگان تغییر نمی کند «شبانروز نجومی» می گویند.
منابع [ویرایش]
مشارکت کنندگان ویکی پدیا، «Sidereal time»، ویکی پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد ( بازیابی در ۴ ژوئیه ۲۰۰۸ ) .
این یک نوشتار خُرد پیرامون ستاره شناسی است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
رده ها: زمان در اخترشناسی ساعت سازی مقیاس سنجش زمان یکاهای زمان
قس ترکی آذری
Ulduz sutkası — göy cisminin öz oxu ətrafında fırlanma müddəti.
2000 - ci ilə Yer kürəsində ulduz sutkası 23saat56dəqiqə4, 090530833 saniyəyə bərabərdir.
[redaktə]Həmçinin bax
Sutka
Günəş
Yer kürəsi
Astronomiya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Kateqoriyalar: Astronomiya qaralamalarıAstronomiya
قس ترکی استانبولی
Dünya’nın kendi çevresinde tam bir dönüş yaptığı süre. ( cideral day ) Bu süre bir güne yakın, fakat daha kısadır.
Konu başlıkları [göster]
[değiştir]Dünya’nın hareketleri
Dünya’nın çeşitli hareketleri varsa da, gün uzunluğunu denetleyen iki hareket vardır.
Dünya’nın kendi çevresindeki hareketi
Dünya’nın Güneş çevresindeki hareketi
Her iki hareket te batıdan doğuya doğrudur. Bu sebepten, bir gün içinde Dünya hem kendi çevresinde doğuya doğru döner, hem de Güneş çevresinde doğuya doğru döner.
Dünya’nın Güneş çevresindeki hareketi eliptiktir. Fakat elipsin dışmerkezliği çok az ( 0. 017 ) olduğundan hareket çembersel sayılabilir. Çember iç açısının 360 derece, bir yıl uzunluğunun da yaklaşık olarak 365 gün olduğu göz önüne alınırsa, Dünya’nın Güneşi çevresindeki yörüngesinde her gün Güneş’e göre, yaklaşık olarak 1 derece hareket ettiği ortaya çıkar.
[değiştir]Gün ( Güneş günü ) ve yıldız günü
Dünya'nın Güneş çevresindeki hareketi
Günlük hayatta gün olarak belirtilen 24 saatlik zaman, yukarıda verilen iki hareketin toplamından oluşur. Bu hareketler Dünya’nın kendi çevresindeki 360 derecelik dönüşü ile , Güneş çevresinde yaklaşık 1 derecelik dönüşüdür. Bir başka deyiş ile, Dünya üzerinde bir noktanın tepe noktasında bulunan Güneş’in yeniden aynı noktaya gelmesi için Dünya’nın kendi çevresinde 360 değil, yaklaşık 361 derece dönmesi gerekir. Bu sebeple günlük hayattaki 24 saatlik gün gerçekte Dünya’nın kendi çevresindeki dönüş süresinden daha uzun bir süredir.
Sağdaki şekilde bu durum gösterilmiştir. Birinci gün, Güneş Dünya’daki a olarak işaretlenmiş bölgenin tepe noktasındadır. İkinci gün, Dünya kendi çevresinde 360 derecelik tam bir dönüş yapmış, fakat Güneş a bölgesinin tepe noktasına gelememiştir. Güneş’in tepe noktasına varması için, Dünya dönüş hareketinin θ açısı kadar daha devam etmesi gerekmektedir. ( Şekildeki büyüklük ve açılar abartılıdır. )
Güneş’in tepe noktasına varması için Dünya'nın yaptığı yaklaşık 361 derecelik dönüş süresine Güneş günü, Dünya’nın kendi çevresinde yaptığı 360 derecelik dönüş süresine ise yıldız günü ( sideral day ) denir. Buna karşılık Yıldızların her gece gökyüzünde aynı konuma gelmeleri için ise 360 derecelik dönüş yeterlidir. ( Günlük hayatta kullanılan gün Güneş günüdür. Bilimde ise genellikle yıldız günü daha önemlidir. )
[değiştir]Yıldız gününün süresi
Yaklaşık değer verilerek söylenirse, bir yılda 365 gün ve 6 saat ( 365. 25 gün ) vardır. Gerçekte ise yapılan duyarlı ölçümlere göre ( noktadan sonra altı hane ile ) yıl uzunluğu 365. 242190 gündür. ( ya da 31556925 saniye ) Burada gün sözü ile Güneş günü kastedilmektedir.
Yıldız günü iki yolla bulunabilir:
[değiştir]A. Bir günlük süre ile hesap
Dünya kendi çevresini olan 360 dereceyi döndükten sonra Güneş’in gökte değişen konumunu yakalamak için bir θ açısı daha dönmektedir. Her gün fazladan dönülen bu açıların toplamı bir yıl içinde 360 derece olacaktır. Şu halde bir gün içinde fazladan dönülen açı;
Bu Dünya’nın her Güneş gününde 360. 9856473 derece döndüğü anlamına gelir. Bu süreye biz 24 saat ya da ( 24•3600= ) 86400 saniye deriz. Şu halde 360 derecelik yıldız gününün süresini bulmak için bir orantı kurmak yeterlidir.
Burada Ty yıldız gününün süresi ve Tg de Güneş gününü süresidir. ( 86400 sn )
[değiştir]B. Bir yıllık süre ile hesap
Aynı hesap bir yıllık süre göz önüne alınara . . .