عامل نارنجی

عامل نارنجی (به انگلیسی: Agent Orange) یکی از شش سم گیاه کش آمریکایی (Rainbow Herbicides) بوده که نوعی سم قوی است. ارتش آمریکا در جنگ ویتنام از سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۷۱ برای از بین بردن جنگل های پناهگاه ویت کنگ به کار برد. این ماده سبب از بین رفتن گیاهان دولپه می شود این ماده ترکیبی از اکسین های مصنوعی بوده که علاوه بر از بین بردن جنگل های انبوه استوایی بر مردم ویتنام نیز آثار مرگبار فراوانی به جا گذاشت که در نسل های بعدی مردم مناطق سمپاشی شده دیده می شود.
برآوردها نشان می دهد بر اثر این سم پاشی ها، ۴۰۰ هزار نفر کشته یا ناقص العضو شدند و در سال های بعدی تاکنون ۵۰۰ هزار کودک با اختلالات مادرزادی زاده شده اند.
در میان سال های یادشده، ارتش آمریکا نزدیک به ۷۵٬۷۰۰٬۰۰۰ لیتر علف کش شیمیایی و برگ زدا بر روی جنگل های ویتنام، شرق لائوس و بخش هایی از کامبوج فروریخت تا با نابودی این جنگل ها از پناه گرفتن ویت کنگ ها در آن که از آن نقاط به نیروهای آمریکایی حمله می کردند جلوگیری کند.
هدف های دیگر برگ زدایی این بود تا مناطق روستایی این بخش از ویتنام را تضعیف کند تا روستاییان که پشتیبان های اصلی چریک های چپگرای ویتنام به شمار می آمدند از منطقه گریخته و به شهرهای زیر کنترل ایالات متحده مهاجرت کنند و چریک ها با مشکل تغذیه و تدارکات روبه رو شوند و این امر موجب کاهش توان نیروهای ویتنامی می گردید.

عامل نارنجی (agent orange)
علف کش گزینشی معروف. به سبب استفادۀ نیروهای امریکایی از آن، در دهۀ ۱۹۶۰، در جنگ ویتنام، شهرت خوبی ندارد. امریکایی ها برای حذف پوشش زمین، که نیروهای دشمن را استتار می کرد، از آن استفاده می کردند. بعدها معلوم شد که حاوی مادۀ بسیار سمی دیوکسین است. هزاران تن از سربازان امریکایی که آن را به کار بردند و بسیاری از مردم ویتنام که در تماس با آن قرار گرفته بودند، بعدها به سرطان دچار شدند یا فرزندان معیوب به دنیا آوردند. در سال ۲۰۰۰، پنتاگون اعلام کرد بین عامل نارنجی و انواع بیماری قند (دیابت) در نظامیانی که طی جنگ ویتنام این ماده را بر فراز جنگل ها می پاشیدند، ارتباط هایی یافته است. عامل نارنجی، که وجه تسمیۀ آن نوارهایی نارنجی روی بسته بندی آن بود، مرکب از نسبت های مساوی۲، ۴ـ دی کلروفنوکسی استیک (۲ و۴ ـ D) و۲، ۴، ۵تری کلرو فنوکسی استیک (۲ و ۴ و ۵ ـT) بود که اکنون تولید هردو در امریکا ممنوع است. شرکت هایی که این مواد شیمیایی را تولید کرده بودند، در دهۀ ۱۹۷۰ با تعداد فزایندۀ دعواهای حقوقی روبه رو شدند. همۀ این شکایت ها در خارج از دادگاه فیصله یافتند و متهمان طی پرونده ای واحد به پرداخت بیشترین مبلغ خسارت در نوع خود، برابر ۱۸۰میلیون دلار، محکوم شدند.