گُلی یا گلیش زبانی است سلتی که در سرزمین گل بدان سخن گفته می شد. پیش از آنکه زبان لاتین عامیانه رواج پیدا کند در امپراتوری روم و در میان گل های روم این زبان رواج داشت. از این زبان صدها نوشته بر روی سنگ، سکه، سفال و دیگر اثرهای هنری و گهگاه بر روی فلز(سرب و روی) در دست است. همه این ها در منطقه فرمانروایی گل های رومی (فرانسه، سوئیس، ایتالیا، آلمان و بلژیک) یافته شده اند.
واکه ها:
کوتاه:a، e، i، o u
بلند:ā، ē، ī، (ō)، ū
نیمواکه ها:w، y
انسدادی:
بی صدا:p، t، k
صدادار:b، d، g
گامدار:
تودماغی:m، n
روان:r، l
هیسدار:s
ادغام:ts
گالیک با زبان های سلتیبرین، لپونتیک و گالتیایی در یک گروه جای می گیرد.
نخستین سنگنوشته ها به زبان سلتی به سده ششم پیش از میلاد باز می گردد. این سنگنوشته ها به زبان لپونتیک می باشند (برخی لپونتیک را تنها لهجه ای از گالیک دانسته اند). این سنگنوشته ها که در گالیا سیزالپینا یافت شده اند به الفبای کهن ایتالیایی نوشته شده اند. سنگ نوشته های این زبان به الفبای یونانی مربوط به سده سوم پیش از میلاد در دهانه رود رون پیدا شده است. پس از این تاریخ دیگر هر نوشته ای به این زبان به الفبای لاتین است. تا سده ششم هنوز گزارشی از کسانی که به زبان گالیک سخن می گفته اند در دست است.
واج نیز صدای درهم شده /k/ پیش از /t/ می باشد.
واکه ها:
کوتاه:a، e، i، o u
بلند:ā، ē، ī، (ō)، ū
نیمواکه ها:w، y
انسدادی:
بی صدا:p، t، k
صدادار:b، d، g
گامدار:
تودماغی:m، n
روان:r، l
هیسدار:s
ادغام:ts
گالیک با زبان های سلتیبرین، لپونتیک و گالتیایی در یک گروه جای می گیرد.
نخستین سنگنوشته ها به زبان سلتی به سده ششم پیش از میلاد باز می گردد. این سنگنوشته ها به زبان لپونتیک می باشند (برخی لپونتیک را تنها لهجه ای از گالیک دانسته اند). این سنگنوشته ها که در گالیا سیزالپینا یافت شده اند به الفبای کهن ایتالیایی نوشته شده اند. سنگ نوشته های این زبان به الفبای یونانی مربوط به سده سوم پیش از میلاد در دهانه رود رون پیدا شده است. پس از این تاریخ دیگر هر نوشته ای به این زبان به الفبای لاتین است. تا سده ششم هنوز گزارشی از کسانی که به زبان گالیک سخن می گفته اند در دست است.
واج نیز صدای درهم شده /k/ پیش از /t/ می باشد.
wiki: زبان گلی