تریلوبیت

زیررده: Librostoma
ناشناخته سانان
Nectaspida
Redlichiida
Corynexochida
پرخاران
Phacopida
تریلوبیت ها (به انگلیسی: Trilobites) یا سه لَپی ها گروهی منقرض شده از بندپاتباران بودند که در دورهٔ دیرینه زیستی می زیستند.
در زیست شناسی زیرشاخه ای که تریلوبیت ها به آن تعلق دارند «سه لَپ ریخت وندان» (Trilobitomorpha) نام دارد. اعضای بدن سه لپ ریخت وندان دارای سه لَپ طولی و سروسینه و شکم و یک جفت شاخک (antenna) و ضمایم دورشاخه ای (biramus) است.
تریلوبیت ها گروهی از بندپایان قدیمی، بسیار ساده و ساکن دریا بودند که از روی بدن بندبند و پوشش سخت خارجی، مشخص می شوند. تفاوت آن ها با دیگر بندپایان، در زوائد حرکتی و دگردیسی اولیهٔ آن هاست.تریلوبیت ها ازجملهٔ اولین بی مهرگانی هستند که به واسطهٔ گسترش وسیع در محدودهٔ کوتاه زمان زمین شناسی، نقش ویژه ای را در فسیل شناسی ایفا می کنند.

تریلوبیت (trilobite)
هر یک از بی مهرگان بندپای دریایی و منقرض، از ردۀ تریلوبیت ها، متعلق به عصر پالئوزوئیک. بدنی مسطح و بیضوی به طول ۱ تا ۶۵ سانتی متر داشتند. بدن دارای پوشش سختی بود که با دو شیار عمیق به سه لُب تقسیم می شد. برخی از آن ها حفار بودند و برخی دیگر شناگر یا شناور بودند. توزیع جهانی آن ها، که در گونه های متنوع و به تعداد فراوانی باقی مانده، برای تعیین زمان های زمین شناسی مفید است. تریلوبیت ها بیش از ۱,۵۰۰ جنس داشتند و حدود ۳۰۰میلیون سال پیش زندگی می کردند. ۲۵۰میلیون سال قبل، احتمالاً به علت تکامل شکارچیان جدید، منقرض شدند. بنابه تحقیقات دیرینه شناسان ایالات متحده دربارۀ این فسیل ها (۱۹۹۷)، هر یک از قطعات بدنی تریلوبیت ها جداگانه پوست اندازی می کرده است، بنابراین پوست اندازی چندین روز طول می کشیده و سبب افزایش آسیب پذیری می شده است. بزرگ ترین تریلوبیت های یافت شده ۷۰ سانتی متر طول دارند و ۴۴۵میلیون سال قبل، در مکانی که امروز خلیج هودسن کانادا است، زندگی می کردند. در سال ۲۰۰۰، این گونه را دیرینه شناسان کانادایی کشف کردند.