محمود طرزی

مَحمود طرزی روزنامه نگار، سیاست مدار و روشنفکر افغان است که در سال ۱۹۱۱ نخستین روزنامه افغانستان را به همراه گروهی از روشنفکران پیشکسوت افغانستان بنیان گذارد. از این رو از او به عنوان «پدر ژورنالیسم افغانستان» یاد می شود.طرزی روزنامه نگاری خود را در روزنامه سراج الاخبار آغاز کرد.
سیاحت در سه قطعه روی زمین (چاپ ۱۹ عقرب ۱۲۹۱)
از هر دهن سخنی و از هر چمن سمنی
جغرافیای منظوم افغانستان
جغرافیه ادب در فن یا محمودنامه در نظم
روضه حکم
محمود طرزی در سال ۲۳ اوت ۱۸۶۵ (۱ شهریور ۱۲۴۴) در شهر غزنه افغانستان به دنیا آمد. پدرش غلام محمد خان رئیس قبیله محمدزایی بود. تبار خانوادگی او به یک رهبر قومی قندهار به نام حاجی جمال خان (۱۷۰۹-۱۸۰۵) می رسید. پسر حاجی جمال خان، سردار پاینده محمدخان، ۲۲ پسر داشت که یکی از آنان به نام سردار رحم دل خان قندهاری (۱۸۳۲-۱۸۹۶) معروف بود. سردار رحم دل خان پدربزرگ محمود طرزی است. مادر محمود طرزی، از خاندان سدوزایی و دختر شهزاده مودودخان بود.
در عهد پادشاهی عبدالرحمن خان خانواده محمود طرزی، به قلمرو ترکیه عثمانی تبعید شد. آن ها پس از توقف کوتاهی در کراچی، به بغداد می روند و پس از اقامتی کوتاه، به دمشق، مرکز روشنفکری امپراتوری عثمانی مهاجرت می کنند و همانجا ساکن می شوند. طرزی جوان به زودی دو زبان عربی و ترکی را می آموزد و سپس به زبان های آلمانی، فرانسوی و انگلیسی نیز در حد ترجمه تسلط پیدا کرده و دو بار نیز به نقاط مختلف اروپا سفر می کند. او در دو سال توقف خود در استانبول بین سال های ۱۸۹۶ - ۱۸۹۷ با سید جمال الدین اسدآبادی آشنا می شود و این آشنایی به دوستی عمیقی می انجامد تا آنجا که طرزی تحت تأثیر افکار و عقاید او در مورد نوگرایی در اسلام، قرار می گیرد. با عفو امیر حبیب الله خان، طرزی در سال ۱۹۰۳ به کابل باز می گردد. در تمام دوران فعالیت ادبی و روزنامه نگاری اش در دورهٔ پادشاهی امان الله برای تحول و تجدد در جامعهٔ افغانستان تلاش می کند. محمود طرزی در ۲۳ نوامبر ۱۹۳۳ (۲ آذر ۱۳۱۲) در شهر استانبول ترکیه وفات نمود.
دو دختر طرزی با دو شاهزاده افغانستان وصلت کردند. ثریا همسر امان الله شد و دختر دیگر همسر برادر امان الله، عنایت الله.