جواهر التفسیر لتحفة الامیر تفسیری ادبی، عرفانی، و حروفی از قرآن، اثر ملا حسین واعظ کاشفی است که اواخر قرن نهم قمری در هرات نوشته شد. کاشفی که از علمای جامع العلوم دورهٔ تیموریان است این اثر را طی سه یا چهار سال یعنی حدود سال های ۸۸۶ تا ۸۹۰ قمری نوشته است.
عباسی، جواد (۱۳۷۸). «گذری بر «جواهر التفسیر» کاشفی سبزواری». آینهٔ میراث. تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب (۴): ۸۵–۸۴.
جواد عباسی، مصحح جواهر التفسیر، این اثر را به احتمال قوی اولین و آخرین تفسیر قرآن با گرایش به استفاده از علم حروف و اعداد می داند. او قائل به دو شاخه از حروفی گری است: اول از جهت علم حروف و اعداد که قدمتی به درازای تاریخ دارد و دوم از جهت نهضت حروفیه در دورهٔ تیموریان و به رهبری شیخ فضل الله استرآبادی که به گفتهٔ عباسی، «شبه صوفیانه و به نوعی بدعت آمیز» است.
نثر کاشفی در جواهر التفسیر بینابین سبک متکلّف و مرسل، همراه با آرایه های ادبی است.
جواهر التفسیر را کاشفی به دو سبک ادبی–تفسیری نوشته است: بخش اول که به تفسیر سورهٔ حمد اختصاص دارد، مشروح و مشحون از آرایه های بلاغی است اما بخش دوم یعنی از ابتدای سورهٔ بقره تا آیهٔ ۸۴ سورهٔ نساء از نظر کمیت و آرایه های ادبی به تدریج رو به کاهش می گذارد. احتمالاً به همین دلیل کاشفی از ادامهٔ نگارش آن منصرف شده و قصد نوشتن تفسیری مختصر و خلاصه از نو کرده است. کاشفی در مقدمهٔ مواهب علّیه می گوید که قصد داشته این تفسیر را در چهار جلد تمام کند؛ جلد اول را به اتمام رسانده، مواد تألیف سه جلد دیگر را نیز گرد آورده اما فرصت تألیف و تحریر مابقی دست نداده است.
عباسی، جواد (۱۳۷۸). «گذری بر «جواهر التفسیر» کاشفی سبزواری». آینهٔ میراث. تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب (۴): ۸۵–۸۴.
جواد عباسی، مصحح جواهر التفسیر، این اثر را به احتمال قوی اولین و آخرین تفسیر قرآن با گرایش به استفاده از علم حروف و اعداد می داند. او قائل به دو شاخه از حروفی گری است: اول از جهت علم حروف و اعداد که قدمتی به درازای تاریخ دارد و دوم از جهت نهضت حروفیه در دورهٔ تیموریان و به رهبری شیخ فضل الله استرآبادی که به گفتهٔ عباسی، «شبه صوفیانه و به نوعی بدعت آمیز» است.
نثر کاشفی در جواهر التفسیر بینابین سبک متکلّف و مرسل، همراه با آرایه های ادبی است.
جواهر التفسیر را کاشفی به دو سبک ادبی–تفسیری نوشته است: بخش اول که به تفسیر سورهٔ حمد اختصاص دارد، مشروح و مشحون از آرایه های بلاغی است اما بخش دوم یعنی از ابتدای سورهٔ بقره تا آیهٔ ۸۴ سورهٔ نساء از نظر کمیت و آرایه های ادبی به تدریج رو به کاهش می گذارد. احتمالاً به همین دلیل کاشفی از ادامهٔ نگارش آن منصرف شده و قصد نوشتن تفسیری مختصر و خلاصه از نو کرده است. کاشفی در مقدمهٔ مواهب علّیه می گوید که قصد داشته این تفسیر را در چهار جلد تمام کند؛ جلد اول را به اتمام رسانده، مواد تألیف سه جلد دیگر را نیز گرد آورده اما فرصت تألیف و تحریر مابقی دست نداده است.
wiki: جواهر التفسیر