ابن عبدالحکم
لغت نامه دهخدا
ابن عبدالحکم . [ اِ ن ُ ع َ دِل ْ ح َک َ ] (اِخ ) ابوعبداﷲ محمدبن عبداﷲبن عبدالحکم بن اعین مصری . فقیه شافعی (182 -268 هَ .ق .). او پسر ابومحمد عبداﷲ و برادر عبدالرحمن بن ابومحمد عبداﷲ است .
ابن عبدالحکم. [اِ ن ُ ع َ دِل ْ ح َ ک َ ] ( اِخ ) عبدالرحمن بن عبداﷲبن عبدالحکم بن اعین مصری. وفات 257 هَ.ق. پدر او رئیس مذهب مالکی در مصر و در 214 وفات کرده است. عبدالرحمن صاحب ترجمه و برادرانش از دانشمندان عصر خود بودند و چون در مسئله خلق قرآن با واثق خلیفه بغداد مخالفت کردند شکنجه و آزار بسیار دیدند. عبدالرحمن را کتابی است موسوم به فتوح مصر و المغرب در هفت بخش و این کتاب مدرک نویسندگان و مورخین است. ( ابن خلکان ).
ابن عبدالحکم. [ اِ ن ُ ع َ دِل ْ ح َ ک َ ] ( اِخ ) ابومحمد عبداﷲ. فقیه مصری مالکی. او از خود مالک موطاء را استماع کرده و مردی توانگر بوده ، هنگامی که شافعی به مصر رفت عبداﷲ هزار دینار بدو بخشید و از سه تن دیگر از موسرین محل نیز دوهزار دینار بستد و بشافعی داد. مولد او 150 یا 155 هَ.ق. و وفات 241.
ابن عبدالحکم. [ اِ ن ُ ع َ دِل ْ ح َک َ ] ( اِخ ) ابوعبداﷲ محمدبن عبداﷲبن عبدالحکم بن اعین مصری. فقیه شافعی ( 182 -268 هَ.ق. ). او پسر ابومحمد عبداﷲ و برادر عبدالرحمن بن ابومحمد عبداﷲ است.
ابن عبدالحکم. [ اِ ن ُ ع َ دِل ْ ح َ ک َ ] ( اِخ ) ابومحمد عبداﷲ. فقیه مصری مالکی. او از خود مالک موطاء را استماع کرده و مردی توانگر بوده ، هنگامی که شافعی به مصر رفت عبداﷲ هزار دینار بدو بخشید و از سه تن دیگر از موسرین محل نیز دوهزار دینار بستد و بشافعی داد. مولد او 150 یا 155 هَ.ق. و وفات 241.
ابن عبدالحکم. [ اِ ن ُ ع َ دِل ْ ح َک َ ] ( اِخ ) ابوعبداﷲ محمدبن عبداﷲبن عبدالحکم بن اعین مصری. فقیه شافعی ( 182 -268 هَ.ق. ). او پسر ابومحمد عبداﷲ و برادر عبدالرحمن بن ابومحمد عبداﷲ است.
ابن عبدالحکم . [اِ ن ُ ع َ دِل ْ ح َ ک َ ] (اِخ ) عبدالرحمن بن عبداﷲبن عبدالحکم بن اعین مصری . وفات 257 هَ .ق . پدر او رئیس مذهب مالکی در مصر و در 214 وفات کرده است . عبدالرحمن صاحب ترجمه و برادرانش از دانشمندان عصر خود بودند و چون در مسئله ٔ خلق قرآن با واثق خلیفه ٔ بغداد مخالفت کردند شکنجه و آزار بسیار دیدند. عبدالرحمن را کتابی است موسوم به فتوح مصر و المغرب در هفت بخش و این کتاب مدرک نویسندگان و مورخین است . (ابن خلکان ).
دانشنامه عمومی
أبوالقاسم عبدالرحمن بن عبدالله بن عبدالحکم مورخ مصری در قرن سوم هجری که اثرش «فتوح مصر وأخبارها» قدیمی ترین کتاب بازمانده در این موضوع است. این کتاب به طور مفصل در مورد قضات اعظم مصر، صحابه ای که به مصر آمدند و احادیثی که از آنان نقل شده بحث می کند. محتوای اصلی کتاب حول تاریخ مصر است که با افسانه های قدیمی شروع و با حکومت عمروعاص پایان می پذیرد. کتاب همچنین چگونگی فتح بقیهٔ سرزمین ها در شمال آفریقا و اسپانیا را شرح می دهد. نگاه او در این کتاب بیشتر نگاهی حقوقی/فقهی، نه نگاه تاریخ نگارانه است.
Rosenthal, F.. "Ibn ʿAbd al-Ḥakam." Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs. Brill Online, 2013.
سه فرد دیگر از خانوادهٔ عبدالحکم نیز به ابن عبدالحکم معروفند. این خانوادهٔ ثروتمند در قرن سوم در مصر بسیار تأثیرگذار بودند. همگی در توسعهٔ مذهب مالکی در مصر نقش عمده ای داشته و با شافعی در تماس نزدیک بودند و گفته می شود شافعی در خانهٔ آن ها مرده است؛ گرچه بعدها آنان از تعلیمات شافعی دوری جستند. سرانجام در ماجرای تفتیش عقاید پیرامون حدوث قرآن توسط معتزلیان آزار دیده و از قدرت و تأثیر آنان کاسته شد.
Rosenthal, F.. "Ibn ʿAbd al-Ḥakam." Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs. Brill Online, 2013.
سه فرد دیگر از خانوادهٔ عبدالحکم نیز به ابن عبدالحکم معروفند. این خانوادهٔ ثروتمند در قرن سوم در مصر بسیار تأثیرگذار بودند. همگی در توسعهٔ مذهب مالکی در مصر نقش عمده ای داشته و با شافعی در تماس نزدیک بودند و گفته می شود شافعی در خانهٔ آن ها مرده است؛ گرچه بعدها آنان از تعلیمات شافعی دوری جستند. سرانجام در ماجرای تفتیش عقاید پیرامون حدوث قرآن توسط معتزلیان آزار دیده و از قدرت و تأثیر آنان کاسته شد.
wiki: ابن عبدالحکم
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] اِبْن ِ عَبْدُالحَکَم ، عنوان افراد خاندانی از مورخان ، فقیهان ، محدثان و پیشوایان مذهبی مصر است که در سده های ۲ و ۳ق /۸ و ۹م از شهرت و نفوذ بسیار برخوردار بودند و بر مالکیان مصر ریاست داشتند.
نیای این خاندان ، اعین بن لیث ، از حقل ، یکی از قراء ایله بر ساحل دریای سرخ ، به مصر کوچید و در اسکندریه سکنی گزید. وی در آن جا صاحب فرزندی شد به نام ابوعثمان عبدالحکم که بعدها ثروت و قدرت بسیار کسب کرد و افراد خاندان ابن عبدالحکم ، همه به وی منسوب شدند. رقابتهای مذهبی و فرقه ای در باره مسأله خَلق قرآن و دوره «محنه »که سبب مصادره اموال و گرفتاری و شکنجه و مرگ بسیاری شد، از جمله سوانح زندگی خاندان ابن عبدالحکم بوده است .
افراد مشهور
این افراد به سبب داشتن آثار و پایگاه مذهبی و اجتماعی ، از این خاندان به شهرت رسیدند:
← ابوعثمان عبدالحکم بن اعین
(۱) ابن ابی حاتم ، عبدالرحمان ، الجرح و التعدیل ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۷۲ق / ۱۹۵۳م .(۲) ابن تغری بردی ، النجوم .(۳) ابن جوزی، عبدالرحمان ، المنتظم ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۵۷ق .(۴) ابن حبان ، محمد، الثقات ، حیدرآباد دکن ، ۱۴۰۲ق / ۱۹۸۲م .(۵) ابن حجر، احمد، تهذیب التهذیب ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۲۶ق .(۶) ابن خلکان ، وفیات .(۷) ابن عبدالبر، یوسف ، الانتقاء، بیروت ، دارالکتب العلمیه.(۸) ابن فرحون، ابراهیم، الدیباج المذهب ، به کوشش محمد احمد ابوالنور، قاهره ، ۱۹۷۴م .(۹) ابن قاضی شهبه، ابوبکر، طبقات الشافعیه، به کوشش حافظ عبدالعلیم خان ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۹۸ق /۱۹۷۸م .(۱۰) ابن ندیم ، الفهرست .(۱۱) ابواسحاق شیرازی، ابراهیم ، طبقات الفقهاء، به کوشش احسان عباس ، بیروت ، ۱۴۰۱ق /۱۹۸۱م .(۱۲) ابوالعرب تمیمی ، محمد، طبقات علماء افریقیه و تونس ، به کوشش علی شابی و نعیم حسن یافی ، تونس ، ۱۹۸۵م .(۱۳) اسنوی، عبدالرحیم ، طبقات الشافعیه، به کوشش عبدالله جبوری ، بغداد، ۱۳۹۰ق /۱۹۷۰م .(۱۴) بغداد ی، هدیه .(۱۵) حاجی خلیفه ، کشف .(۱۶) حسینی ، ابوبکر، طبقات الشافعیه، به کوشش عادل نویهض ، بیروت ، ۱۴۰۲ق / ۱۹۸۲م .(۱۷) داوودی، محمد، طبقات المفسرین ، بیروت ، ۱۴۰۳ق /۱۹۸۳م .(۱۸) ذهبی ، محمد، تذکرة الحفاط، حیدرآباد دکن ، ۱۳۳۳-۱۳۳۴ق .(۱۹) ذهبی ، محمد، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران ، بیروت ، ۱۴۰۵ق /۱۹۸۵م .(۲۰) ذهبی ، محمد، العبر، به کوشش محمد سعید زغلول ، بیروت ، ۱۴۰۵ق /۱۹۸۵م .(۲۱) سبکی ، عبدالوهاب ، طبقات الشافعیه الکبری ، به کوشش عبدالفتاح محمد حلو و محمود محمد طناحی ، قاهره ، ۱۳۸۳ق / ۱۹۶۴م .(۲۲) سمعانی ، عبدالکریم ، انساب ، به کوشش عبدالرحمان بن یحیی معلمی یمانی ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۸۴ق /۱۹۶۴.(۲۳) سیوطی ، حسن المحاضره، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم ، قاهره ، ۱۳۸۷ق /۱۹۶۷م .(۲۴) شکعه ، مصطفی ، الامام محمد بن ادریس شافعی ، قاهره / بیروت ، ۱۴۰۴ق /۱۹۸۴م .(۲۵) صفدی، خلیل ، الوافی بالوفیات ، به کوشش هلموت ریتر، بیروت ، ۱۳۸۱ق /۱۹۶۱م .(۲۶) طبری، التاریخ ، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم ، قاهره ، ۱۹۶۰- ۱۹۶۸م .(۲۷) عبادی، محمد، طبقات الفقهاء الشافعیه، به کوشش گوستا ویتستام ، لیدن ، ۱۹۶۴م .(۲۸) عبید، احمد، مقدمه بر سیره عمربن عبدالعزیز عبدالله بن عبدالحکم ، قاهره ، ۱۳۴۵ق /۱۹۲۶م .(۲۹) عجلی ، احمد، تاریخ الثقات ، به کوشش عبدالمعطی قلعجی ، بیروت ، ۱۴۰۵ق / ۱۹۸۴م .(۳۰) عنان ، محمد، مورخو مصر الاسلامیه، قاهره ، ۱۳۸۸ق /۱۹۶۹م .(۳۱) فاسی ، محمد عابد، فهرست المخطوطات خزانة القرویین ، دارالبیضاء، ۱۴۰۰ق /۱۹۸۰م .(۳۲) قاضی عیاض، عیاض ، ترتیب المدارک ، به کوشش احمد بکیر محمود، بیروت ، ۱۳۸۷ق /۱۹۶۷م .(۳۳) کندی، محمد، کتاب الولاة و کتاب القضاة، به کوشش روون گست ، بیروت ، ۱۹۰۸م .(۳۴) مصطفی ، شاکر، التاریخ العربی و المورخون ، بیروت ، ۱۹۸۰م .(۳۵) نسائی ، سنن ، بیروت ، ۱۳۴۸ق /۱۹۳۰م .(۳۶) یاقوت ، بلدان .
نیای این خاندان ، اعین بن لیث ، از حقل ، یکی از قراء ایله بر ساحل دریای سرخ ، به مصر کوچید و در اسکندریه سکنی گزید. وی در آن جا صاحب فرزندی شد به نام ابوعثمان عبدالحکم که بعدها ثروت و قدرت بسیار کسب کرد و افراد خاندان ابن عبدالحکم ، همه به وی منسوب شدند. رقابتهای مذهبی و فرقه ای در باره مسأله خَلق قرآن و دوره «محنه »که سبب مصادره اموال و گرفتاری و شکنجه و مرگ بسیاری شد، از جمله سوانح زندگی خاندان ابن عبدالحکم بوده است .
افراد مشهور
این افراد به سبب داشتن آثار و پایگاه مذهبی و اجتماعی ، از این خاندان به شهرت رسیدند:
← ابوعثمان عبدالحکم بن اعین
(۱) ابن ابی حاتم ، عبدالرحمان ، الجرح و التعدیل ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۷۲ق / ۱۹۵۳م .(۲) ابن تغری بردی ، النجوم .(۳) ابن جوزی، عبدالرحمان ، المنتظم ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۵۷ق .(۴) ابن حبان ، محمد، الثقات ، حیدرآباد دکن ، ۱۴۰۲ق / ۱۹۸۲م .(۵) ابن حجر، احمد، تهذیب التهذیب ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۲۶ق .(۶) ابن خلکان ، وفیات .(۷) ابن عبدالبر، یوسف ، الانتقاء، بیروت ، دارالکتب العلمیه.(۸) ابن فرحون، ابراهیم، الدیباج المذهب ، به کوشش محمد احمد ابوالنور، قاهره ، ۱۹۷۴م .(۹) ابن قاضی شهبه، ابوبکر، طبقات الشافعیه، به کوشش حافظ عبدالعلیم خان ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۹۸ق /۱۹۷۸م .(۱۰) ابن ندیم ، الفهرست .(۱۱) ابواسحاق شیرازی، ابراهیم ، طبقات الفقهاء، به کوشش احسان عباس ، بیروت ، ۱۴۰۱ق /۱۹۸۱م .(۱۲) ابوالعرب تمیمی ، محمد، طبقات علماء افریقیه و تونس ، به کوشش علی شابی و نعیم حسن یافی ، تونس ، ۱۹۸۵م .(۱۳) اسنوی، عبدالرحیم ، طبقات الشافعیه، به کوشش عبدالله جبوری ، بغداد، ۱۳۹۰ق /۱۹۷۰م .(۱۴) بغداد ی، هدیه .(۱۵) حاجی خلیفه ، کشف .(۱۶) حسینی ، ابوبکر، طبقات الشافعیه، به کوشش عادل نویهض ، بیروت ، ۱۴۰۲ق / ۱۹۸۲م .(۱۷) داوودی، محمد، طبقات المفسرین ، بیروت ، ۱۴۰۳ق /۱۹۸۳م .(۱۸) ذهبی ، محمد، تذکرة الحفاط، حیدرآباد دکن ، ۱۳۳۳-۱۳۳۴ق .(۱۹) ذهبی ، محمد، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران ، بیروت ، ۱۴۰۵ق /۱۹۸۵م .(۲۰) ذهبی ، محمد، العبر، به کوشش محمد سعید زغلول ، بیروت ، ۱۴۰۵ق /۱۹۸۵م .(۲۱) سبکی ، عبدالوهاب ، طبقات الشافعیه الکبری ، به کوشش عبدالفتاح محمد حلو و محمود محمد طناحی ، قاهره ، ۱۳۸۳ق / ۱۹۶۴م .(۲۲) سمعانی ، عبدالکریم ، انساب ، به کوشش عبدالرحمان بن یحیی معلمی یمانی ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۸۴ق /۱۹۶۴.(۲۳) سیوطی ، حسن المحاضره، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم ، قاهره ، ۱۳۸۷ق /۱۹۶۷م .(۲۴) شکعه ، مصطفی ، الامام محمد بن ادریس شافعی ، قاهره / بیروت ، ۱۴۰۴ق /۱۹۸۴م .(۲۵) صفدی، خلیل ، الوافی بالوفیات ، به کوشش هلموت ریتر، بیروت ، ۱۳۸۱ق /۱۹۶۱م .(۲۶) طبری، التاریخ ، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم ، قاهره ، ۱۹۶۰- ۱۹۶۸م .(۲۷) عبادی، محمد، طبقات الفقهاء الشافعیه، به کوشش گوستا ویتستام ، لیدن ، ۱۹۶۴م .(۲۸) عبید، احمد، مقدمه بر سیره عمربن عبدالعزیز عبدالله بن عبدالحکم ، قاهره ، ۱۳۴۵ق /۱۹۲۶م .(۲۹) عجلی ، احمد، تاریخ الثقات ، به کوشش عبدالمعطی قلعجی ، بیروت ، ۱۴۰۵ق / ۱۹۸۴م .(۳۰) عنان ، محمد، مورخو مصر الاسلامیه، قاهره ، ۱۳۸۸ق /۱۹۶۹م .(۳۱) فاسی ، محمد عابد، فهرست المخطوطات خزانة القرویین ، دارالبیضاء، ۱۴۰۰ق /۱۹۸۰م .(۳۲) قاضی عیاض، عیاض ، ترتیب المدارک ، به کوشش احمد بکیر محمود، بیروت ، ۱۳۸۷ق /۱۹۶۷م .(۳۳) کندی، محمد، کتاب الولاة و کتاب القضاة، به کوشش روون گست ، بیروت ، ۱۹۰۸م .(۳۴) مصطفی ، شاکر، التاریخ العربی و المورخون ، بیروت ، ۱۹۸۰م .(۳۵) نسائی ، سنن ، بیروت ، ۱۳۴۸ق /۱۹۳۰م .(۳۶) یاقوت ، بلدان .
wikifeqh: ابوعثمان عبدالحکم بن اعین ، ابوعثمان عبدالحکم بن اعین، از یاران و معاصران مالک بن انس ، یکی از شخصیت های ابن عبدالحکم• ابن عبدالحکم ابومحمد عبدالله بن عبدالحکم ، ابومحمد عبدالله بن عبدالحکم ، از یاران مالک بن انس ، رئیس مذهب مالکی در مصر، یکی از شخصیت های ابن عبدالحکم• ابن عبدالحکم ابوعثمان عبدالحکم بن عبدالله ، ابوعثمان عبدالحکم بن عبدالله، فرزند عبدالله بن عبدالحکم ، یکی از شخصیت های ابن عبدالحکم• ابن عبدالحکم ابوعمر سعد بن عبدالله ، ابوعمر سعد بن عبدالله، فرزند ابومحمد عبدالله بن عبدالحکم ، یکی از شخصیت های ابن عبدالحکم• ابن عبدالحکم ابوالقاسم عبدالرحمان بن عبدالله ، ابوالقاسم عبدالرحمان بن عبدالله، یکی از شخصیت های ابن عبدالحکم• ابن عبدالحکم ابوعبدالله محمد بن عبدالله ، ابوعبدالله محمد بن عبدالله، معروف ترین فرزند عبدالله بن عبدالحکم ، یکی از شخصیت های ابن عبدالحکم
...
...
wikifeqh: ابن عبدالحکم_(ابهام زدایی)
[ویکی فقه] ابن عبدالحکم (اعلام). اِبْن ِ عَبْدُالحَکَم ، عنوان افراد خاندانی از مورخان ، فقیهان ، محدثان و پیشوایان مذهبی مصر است که در سده های ۲ و ۳ق /۸ و ۹م از شهرت و نفوذ بسیار برخوردار بودند و بر مالکیان مصر ریاست داشتند.
نیای این خاندان ، اعین بن لیث ، از حقل ، یکی از قراء ایله بر ساحل دریای سرخ ، به مصر کوچید و در اسکندریه سکنی گزید. وی در آن جا صاحب فرزندی شد به نام ابوعثمان عبدالحکم که بعدها ثروت و قدرت بسیار کسب کرد و افراد خاندان ابن عبدالحکم ، همه به وی منسوب شدند. رقابت های مذهبی و فرقه ای درباره مسأله خَلق قرآن و دوره «محنه »که سبب مصادره اموال و گرفتاری و شکنجه و مرگ بسیاری شد، از جمله سوانح زندگی خاندان ابن عبدالحکم بوده است .
افراد مشهور خاندان
این افراد به سبب داشتن آثار و پایگاه مذهبی و اجتماعی ، از این خاندان به شهرت رسیدند:
← عبدالحکم بن اعین
(۱) ابن ابی حاتم ، عبدالرحمان ، الجرح و التعدیل ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۷۲ق / ۱۹۵۳م .(۲) ابن تغری بردی ، النجوم .(۳) ابن جوزی، عبدالرحمان ، المنتظم ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۵۷ق .(۴) ابن حبان ، محمد، الثقات ، حیدرآباد دکن ، ۱۴۰۲ق / ۱۹۸۲م .(۵) ابن حجر، احمد، تهذیب التهذیب ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۲۶ق .(۶) ابن خلکان ، وفیات .(۷) ابن عبدالبر، یوسف ، الانتقاء، بیروت ، دارالکتب العلمیه.(۸) ابن فرحون، ابراهیم، الدیباج المذهب ، به کوشش محمد احمد ابوالنور، قاهره ، ۱۹۷۴م .(۹) ابن قاضی شهبه، ابوبکر، طبقات الشافعیه، به کوشش حافظ عبدالعلیم خان ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۹۸ق /۱۹۷۸م .(۱۰) ابن ندیم ، الفهرست .(۱۱) ابواسحاق شیرازی، ابراهیم ، طبقات الفقهاء، به کوشش احسان عباس ، بیروت ، ۱۴۰۱ق /۱۹۸۱م .(۱۲) ابوالعرب تمیمی ، محمد، طبقات علماء افریقیه و تونس ، به کوشش علی شابی و نعیم حسن یافی ، تونس ، ۱۹۸۵م .(۱۳) اسنوی، عبدالرحیم ، طبقات الشافعیه، به کوشش عبدالله جبوری ، بغداد، ۱۳۹۰ق /۱۹۷۰م .(۱۴) بغداد ی، هدیه .(۱۵) حاجی خلیفه ، کشف الظنون.(۱۶) حسینی ، ابوبکر، طبقات الشافعیه، به کوشش عادل نویهض ، بیروت ، ۱۴۰۲ق / ۱۹۸۲م .(۱۷) داوودی، محمد، طبقات المفسرین ، بیروت ، ۱۴۰۳ق /۱۹۸۳م .(۱۸) ذهبی ، محمد، تذکرة الحفاط، حیدرآباد دکن ، ۱۳۳۳-۱۳۳۴ق .(۱۹) ذهبی ، محمد، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران ، بیروت ، ۱۴۰۵ق /۱۹۸۵م .(۲۰) ذهبی ، محمد، العبر، به کوشش محمد سعید زغلول ، بیروت ، ۱۴۰۵ق /۱۹۸۵م .(۲۱) سبکی ، عبدالوهاب ، طبقات الشافعیه الکبری ، به کوشش عبدالفتاح محمد حلو و محمود محمد طناحی ، قاهره ، ۱۳۸۳ق / ۱۹۶۴م .(۲۲) سمعانی ، عبدالکریم ، انساب ، به کوشش عبدالرحمان بن یحیی معلمی یمانی ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۸۴ق /۱۹۶۴.(۲۳) سیوطی ، حسن المحاضره، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم ، قاهره ، ۱۳۸۷ق /۱۹۶۷م .(۲۴) شکعه ، مصطفی ، الامام محمد بن ادریس شافعی ، قاهره / بیروت ، ۱۴۰۴ق /۱۹۸۴م .(۲۵) صفدی، خلیل ، الوافی بالوفیات ، به کوشش هلموت ریتر، بیروت ، ۱۳۸۱ق /۱۹۶۱م .(۲۶) طبری، التاریخ ، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم ، قاهره ، ۱۹۶۰- ۱۹۶۸م .(۲۷) عبادی، محمد، طبقات الفقهاء الشافعیه، به کوشش گوستا ویتستام ، لیدن ، ۱۹۶۴م .(۲۸) عبید، احمد، مقدمه بر سیره عمربن عبدالعزیز عبدالله بن عبدالحکم ، قاهره ، ۱۳۴۵ق /۱۹۲۶م .(۲۹) عجلی ، احمد، تاریخ الثقات ، به کوشش عبدالمعطی قلعجی ، بیروت ، ۱۴۰۵ق / ۱۹۸۴م .(۳۰) عنان ، محمد، مورخو مصر الاسلامیه، قاهره ، ۱۳۸۸ق /۱۹۶۹م .(۳۱) فاسی ، محمد عابد، فهرست المخطوطات خزانة القرویین ، دارالبیضاء، ۱۴۰۰ق /۱۹۸۰م .(۳۲) قاضی عیاض، عیاض ، ترتیب المدارک ، به کوشش احمد بکیر محمود، بیروت ، ۱۳۸۷ق /۱۹۶۷م .(۳۳) کندی، محمد، کتاب الولاة و کتاب القضاة، به کوشش روون گست ، بیروت ، ۱۹۰۸م .(۳۴) مصطفی ، شاکر، التاریخ العربی و المورخون ، بیروت ، ۱۹۸۰م .(۳۵) نسائی ، سنن ، بیروت ، ۱۳۴۸ق /۱۹۳۰م .(۳۶) حموی، یاقوت ، بلدان .
نیای این خاندان ، اعین بن لیث ، از حقل ، یکی از قراء ایله بر ساحل دریای سرخ ، به مصر کوچید و در اسکندریه سکنی گزید. وی در آن جا صاحب فرزندی شد به نام ابوعثمان عبدالحکم که بعدها ثروت و قدرت بسیار کسب کرد و افراد خاندان ابن عبدالحکم ، همه به وی منسوب شدند. رقابت های مذهبی و فرقه ای درباره مسأله خَلق قرآن و دوره «محنه »که سبب مصادره اموال و گرفتاری و شکنجه و مرگ بسیاری شد، از جمله سوانح زندگی خاندان ابن عبدالحکم بوده است .
افراد مشهور خاندان
این افراد به سبب داشتن آثار و پایگاه مذهبی و اجتماعی ، از این خاندان به شهرت رسیدند:
← عبدالحکم بن اعین
(۱) ابن ابی حاتم ، عبدالرحمان ، الجرح و التعدیل ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۷۲ق / ۱۹۵۳م .(۲) ابن تغری بردی ، النجوم .(۳) ابن جوزی، عبدالرحمان ، المنتظم ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۵۷ق .(۴) ابن حبان ، محمد، الثقات ، حیدرآباد دکن ، ۱۴۰۲ق / ۱۹۸۲م .(۵) ابن حجر، احمد، تهذیب التهذیب ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۲۶ق .(۶) ابن خلکان ، وفیات .(۷) ابن عبدالبر، یوسف ، الانتقاء، بیروت ، دارالکتب العلمیه.(۸) ابن فرحون، ابراهیم، الدیباج المذهب ، به کوشش محمد احمد ابوالنور، قاهره ، ۱۹۷۴م .(۹) ابن قاضی شهبه، ابوبکر، طبقات الشافعیه، به کوشش حافظ عبدالعلیم خان ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۹۸ق /۱۹۷۸م .(۱۰) ابن ندیم ، الفهرست .(۱۱) ابواسحاق شیرازی، ابراهیم ، طبقات الفقهاء، به کوشش احسان عباس ، بیروت ، ۱۴۰۱ق /۱۹۸۱م .(۱۲) ابوالعرب تمیمی ، محمد، طبقات علماء افریقیه و تونس ، به کوشش علی شابی و نعیم حسن یافی ، تونس ، ۱۹۸۵م .(۱۳) اسنوی، عبدالرحیم ، طبقات الشافعیه، به کوشش عبدالله جبوری ، بغداد، ۱۳۹۰ق /۱۹۷۰م .(۱۴) بغداد ی، هدیه .(۱۵) حاجی خلیفه ، کشف الظنون.(۱۶) حسینی ، ابوبکر، طبقات الشافعیه، به کوشش عادل نویهض ، بیروت ، ۱۴۰۲ق / ۱۹۸۲م .(۱۷) داوودی، محمد، طبقات المفسرین ، بیروت ، ۱۴۰۳ق /۱۹۸۳م .(۱۸) ذهبی ، محمد، تذکرة الحفاط، حیدرآباد دکن ، ۱۳۳۳-۱۳۳۴ق .(۱۹) ذهبی ، محمد، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران ، بیروت ، ۱۴۰۵ق /۱۹۸۵م .(۲۰) ذهبی ، محمد، العبر، به کوشش محمد سعید زغلول ، بیروت ، ۱۴۰۵ق /۱۹۸۵م .(۲۱) سبکی ، عبدالوهاب ، طبقات الشافعیه الکبری ، به کوشش عبدالفتاح محمد حلو و محمود محمد طناحی ، قاهره ، ۱۳۸۳ق / ۱۹۶۴م .(۲۲) سمعانی ، عبدالکریم ، انساب ، به کوشش عبدالرحمان بن یحیی معلمی یمانی ، حیدرآباد دکن ، ۱۳۸۴ق /۱۹۶۴.(۲۳) سیوطی ، حسن المحاضره، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم ، قاهره ، ۱۳۸۷ق /۱۹۶۷م .(۲۴) شکعه ، مصطفی ، الامام محمد بن ادریس شافعی ، قاهره / بیروت ، ۱۴۰۴ق /۱۹۸۴م .(۲۵) صفدی، خلیل ، الوافی بالوفیات ، به کوشش هلموت ریتر، بیروت ، ۱۳۸۱ق /۱۹۶۱م .(۲۶) طبری، التاریخ ، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم ، قاهره ، ۱۹۶۰- ۱۹۶۸م .(۲۷) عبادی، محمد، طبقات الفقهاء الشافعیه، به کوشش گوستا ویتستام ، لیدن ، ۱۹۶۴م .(۲۸) عبید، احمد، مقدمه بر سیره عمربن عبدالعزیز عبدالله بن عبدالحکم ، قاهره ، ۱۳۴۵ق /۱۹۲۶م .(۲۹) عجلی ، احمد، تاریخ الثقات ، به کوشش عبدالمعطی قلعجی ، بیروت ، ۱۴۰۵ق / ۱۹۸۴م .(۳۰) عنان ، محمد، مورخو مصر الاسلامیه، قاهره ، ۱۳۸۸ق /۱۹۶۹م .(۳۱) فاسی ، محمد عابد، فهرست المخطوطات خزانة القرویین ، دارالبیضاء، ۱۴۰۰ق /۱۹۸۰م .(۳۲) قاضی عیاض، عیاض ، ترتیب المدارک ، به کوشش احمد بکیر محمود، بیروت ، ۱۳۸۷ق /۱۹۶۷م .(۳۳) کندی، محمد، کتاب الولاة و کتاب القضاة، به کوشش روون گست ، بیروت ، ۱۹۰۸م .(۳۴) مصطفی ، شاکر، التاریخ العربی و المورخون ، بیروت ، ۱۹۸۰م .(۳۵) نسائی ، سنن ، بیروت ، ۱۳۴۸ق /۱۹۳۰م .(۳۶) حموی، یاقوت ، بلدان .
wikifeqh: ابن عبدالحکم_(اعلام)
کلمات دیگر: