ابوعلی قالی (نسب: ابوعلی اسماعیل بن قاسم بن عَیذون بن هارون قالی بغدادی) (؟ -۹۶۲) لغوی عراقی بود که در اندلس ساکن شد.
کتاب الأمالی: بیشتر دربارهٔ شعر و زبان است.
البارع: با نام کامل «البارع فی اللغة علی حروف المعجم» که در همه کتاب های لغت را در آن در سه هزار برگ گردآورد.
المقصور و الممدود
فعلت و أفعلت
الإبل و نتاجها
حلی الإنسان و الخیل و شیاتها
تفسیر السبع الطوال: که شرح معلقات است.
مقاتل الفرسان
در روستای منازجرد، دیاربکر در شمال عراق بدنیا آمد. سال میلادش نامعلوم است. خود او گفته که به سال ۳۰۳ به بغداد وارد شده است:
آنگاه که همراه جمعی از اهالی قالی قلا به بغداد درآمدم که روستایی از روستاهای منازجرد و دژی از دژهای مسلمانان است و اهلش مُرابطی اند ؛ اهل آن روستا را بدین امر بسیار بزرگ می دارند...
سپس ابوعلی بدین روستا منتسب شد و به سبب نزدیکی به آن، قالی نسب گرفت. کم کم این نسب برایش ماندگار شد.ابوعلی در بغداد نزد استادان بسیاری درس خواند. به موصل نیز رفت و در ۳۰۵ به بغداد بازگشت. او ۲۵ سال در بغداد بماند، در ۳۲۵ به مغرب رفت و در ۳۳۰ به قرطبه رسید؛ به روزگار خلیفه عبدالرحمن الناصر. نزد خلیفه و ولی عهدش ابوالعاص الحکم بسیار گرامی داشته شد. گفته می شود که خود ابوالعاص او را به قرطبه فراخوانده بود، با نامه و سفیری ویژه.قالی شش سال از خلافت الحکم المستنصر را درک کرد و در ربیع الاول سال ۳۵۶ در قرطبه درگذشت.
کتاب الأمالی: بیشتر دربارهٔ شعر و زبان است.
البارع: با نام کامل «البارع فی اللغة علی حروف المعجم» که در همه کتاب های لغت را در آن در سه هزار برگ گردآورد.
المقصور و الممدود
فعلت و أفعلت
الإبل و نتاجها
حلی الإنسان و الخیل و شیاتها
تفسیر السبع الطوال: که شرح معلقات است.
مقاتل الفرسان
در روستای منازجرد، دیاربکر در شمال عراق بدنیا آمد. سال میلادش نامعلوم است. خود او گفته که به سال ۳۰۳ به بغداد وارد شده است:
آنگاه که همراه جمعی از اهالی قالی قلا به بغداد درآمدم که روستایی از روستاهای منازجرد و دژی از دژهای مسلمانان است و اهلش مُرابطی اند ؛ اهل آن روستا را بدین امر بسیار بزرگ می دارند...
سپس ابوعلی بدین روستا منتسب شد و به سبب نزدیکی به آن، قالی نسب گرفت. کم کم این نسب برایش ماندگار شد.ابوعلی در بغداد نزد استادان بسیاری درس خواند. به موصل نیز رفت و در ۳۰۵ به بغداد بازگشت. او ۲۵ سال در بغداد بماند، در ۳۲۵ به مغرب رفت و در ۳۳۰ به قرطبه رسید؛ به روزگار خلیفه عبدالرحمن الناصر. نزد خلیفه و ولی عهدش ابوالعاص الحکم بسیار گرامی داشته شد. گفته می شود که خود ابوالعاص او را به قرطبه فراخوانده بود، با نامه و سفیری ویژه.قالی شش سال از خلافت الحکم المستنصر را درک کرد و در ربیع الاول سال ۳۵۶ در قرطبه درگذشت.
wiki: ابوعلی قالی