مارک ریچ

مارک ریچ، (زاده ۹ دسامبر ۱۹۳۴در آنتورپ بلژیک - درگذشته ۲۶ ژوئن ۲۰۱۳ در لوسرن سوئیس)، با نام قبلی «مارسل داوید رایش» (به آلمانی: Marcell David Reich)، سرمایه دار و دلال در بخش تجارت مواد خام، مواد غذایی، نفت، بنزین و املاک بود. بیشتر شهرت او به خاطر تأسیس شرکت گلنکور و محکومیت او به دلیل فرار از پرداخت مالیات در ایالات متحده و همچنین تجارت غیرقانونی نفت با ایران در زمان بحران گروگانگیری سفارت ایالات متحده در ایران بود. او در زمان محکوم شدن در سوئیس زندگی می کرد و هیچگاه به ایالات متحده بازنگشت. در زمان دولت بیل کلینتون او به صورت بحث برانگیزی در ۲۰ ژانویه ۲۰۰۱ و روز آخر دولت کلینتون مورد عفو قرار گرفت.
دانیل آمان، کتاب The King of Oil: The Secret Lives of Marc Rich. نیویورک، بنگاه نشر مارتینز پرس، شابک: ۰۳۱۲۵۷۰۷۴۰
عفوهای دقیقه آخر بیل کلینتون
تار نمای kingofoil.com از بچه فراری تا پادشاه نفت.
Baseler Zeitung/ Walter Niederberger آمریکا می توانست مارک ریچ را دستگیر کند
Marquet International's White Collar Rogues Gallery
او در سال ۱۹۳۴ از پدر و مادری آلمانی یهودی متولد شد. پدرش سمسار بود و در فرانکفورت امرار معاش می کرد. پس از روی کار آمدن نازی ها خانواده او به بلژیک گریختند، کشوری که مارسل در آنجا به دنیا آمد. پس از مدتی آلمان ها بلژیک را نیز تسخیر کردند و خانواده رایش اینبار به فرانسه گریختند و پس از یک سال از آنجا در تهی دستی و بدون آشنایی با زبان انگلیسی خود را با یک کشتی باری به مراکش و از آنجا به آمریکا رساندند و در سال ۱۹۴۱ نیویورک نزد اقوام ماندگار شدند. خانواده «رایش» در سال ۱۹۴۵ تبعیت ایالات متحد آمریکا را پذیرفت و نام جدید «ریچ» را برگزید که ترجمه انگلیسی نام آلمانی آن ها است. پدر او شرکتی در کوئینز نیویورک تأسیس کرد و شروع به واردات مواد اولیه برای تولید کیف نمود. بعدها پدرش شروع به واردات مواد کشاورزی نمود و به تأسیس بانک آمریکایی بولیوی کمک نمود.
مارک پس از دوره دبستان در دبیرستان رودز در منهتن نیویورک و سپس مدت کوتاهی در دانشگاه نیویورک در رشته بازاریابی درس خواند (۱ یا ۲ ترم) و پس از ترک تحصیل در دکان جواهرفروشی پدرش و نزد دیگر یهودیان فراری آلمانی تبار به شاگردی پرداخت. مارک در سال ۱۹۵۴ در شرکت «فیلیپ برادرز» که بزرگترین دلال مواد خام در جهان محسوب می شد استخدام شد.
او با دنیس آیزنبرگ ازدواج کرد. دنیس وارث ثروت زیادی از شرکت تولید کفش پدرش بود. آن دو سه فرزند داشتند و یکی از آن ها به نام گابریل ریچ در ۲۷ سالگی در اثر سرطان خون درگذشت. در سال ۱۹۹۶ آن دو از هم جدا شدند ولی دنیس به استفاده از نام خانوادگی ریچ ادامه داد. شش ماه بعد مارک با گیسلا روسی ازدواج نمود و این ازدواج هم در سال ۲۰۰۵ به طلاق منجر شد.