کلمه جو
صفحه اصلی

سیاه بازی

فرهنگ معین

(اِمر. ) ۱ - گونه ای نمایش سنتی که معمولاً در آن شخصی دارای غلامی سیاه - پوست و گیج و گول است که دست به کارهای خنده داری می زند. ۲ - (کن . ) عملیات از پیش طراحی شده برای فریب دیگری .

دانشنامه عمومی

سیاه بازی یا روحوضی (همچنین: تخت حوضی) نوعی نمایش کمیک ایرانی همراه با رقص و آواز و موسیقی بود. در آن شخصی دارای غلامی سیاه و گیج و گول است و با هم دست به کارهای خنده داری می زنند. از این کلمه بمعنی عملیات از پیش طراحی شده برای فریب دیگری نیز استفاده شده است.در این گونه نمایش با رویکردی انتقادی و طنزآمیز به موضوعات اجتماعی، سیاسی، عاطفی و حتی تاریخی پرداخته می شود.در گذشته در میان حیات خانه های بزرگ ایرانی، حوضی بود که کاربردهای فراوانی داشت. از آن جمله در زمان جشنها و میهمانیها، ساکنان خانه روی آن تخته بزرگی می گذاشتند و شکلی همانند صحنه نمایش به آن می دادند تا عده ای بازیگر روی آن تخته به اجرای نمایش و البته از نوع کمدی آن بپردازند. با توجه به وجود شخصیت کمدی و قدیمی «سیاه» در ایران، این نمایش ها به یکی از نامهای عمومی «سیاه بازی» یا «تخت حوضی» یا «روحوضی» معروف شدند.
مروری بر تاریخچه نمایش شادی آور و سیاه بازی (روزنامه شرق)
امروزه، نمایش روحوضی، هنری رو به زوال است. از مطرح ترین سیاه بازهای ایران امروز، می توان به سعدی افشار، عطا صفرپور، مجید افشار و جواد انصافی اشاره کرد.
نمایش سنتی سیاه بازی برآمده از آئین ها، جشن ها و جشنواره هایی همچون نوروز است.
این نمایش ریشه در دوره صفویه دارد ولی از سال ۱۲۹۵ شمسی اوج بیشتری گرفت.

دانشنامه آزاد فارسی



کلمات دیگر: