فرایند برگشت ناپذیر

فرایند برگشت ناپذیر (ترمودینامیک). فرایند برگشت ناپذیر (به انگلیسی: Irreversible process) در ترمودینامیک استفاده شده و کاربرد دارد. در ترمودینامیک هروقت دگرگونی در حالات ترمودینامیکی در سیستم یا محیط اطراف روی دهد نمی توان بدون اتلاف انرژی آن را دقیقاً به حالت نخست برگرداند.
آنتروپی
تولید آنتروپی
Entropy (arrow of time)
اکسرژی
فرایند برگشت پذیر
تابع یک طرفه
ترمودینامیک غیرتعادلی
سیستم در فرایند برگشت ناپذیر می تواند به حالت اولیه برگردد ولی عدم بازگشت در محیط اطراف است که قابلیت بازگشت به شرایط اولیه را ندارند.
فرایندها آنتروپی جهان را افزایش می دهند ولی به دلیل اینکه تابع آنتروپی تابع حالت است تغیرات آنتروپی در فرایند برگشت پذیر و برگشت ناپذیر یکسان ایجاد می گردد. با استفاده از قانون دوم ترمودینامیک می توان برگشت پذیری یا ناپذیری فرایند را تعیین کرد.
تمام فرایندها در طبیعت برگشت ناپذیر هستند. در هر سیستم ترمودینامیکی که در آن یکی از حالت های ترمودینامیکی تغیر کند حتی در صورت برگشت دوباره به آن حالت پیکربندی و ساختار (به عنوان نمونه: محل جای گیری) اتم های موجود در آن سیستم تغییر کرده است که همین تغییرِ کم موجب هدررفتن انرژی و اصطلاحاً برگشت ناپذیری در سامانه می شود که برگشت به حالت نخست را غیرممکن می سازد.