مرقع گلشن

مرقع گلشن مجموعه ای است بی نظیر از هنر ظریف نقاشی و خوشنویسی از مکتب هند و ایرانی که سرشار از ذوق و هنر هنرمندان ایرانی و هندی است که به خواست و دستور جهانگیر پادشاه سلسله گورکانی هند میان سال های ۱۰۱۴ تا ۱۰۳۹ هـ.ق در دورهٔ هنر درخشان هند و ایرانی پدید آمده است. در این مرقع نمونه عالیترین نوع هنرهای ایرانی نظیر نقاشی، خوشنویسی، تذهیب، ترصیع، تشعیر، تصویر و تجلید دیده می شود.۱ جستارهای وابسته۲ پانویس۳ منابع۴ پیوند به بیرون
مرقع گلشن و مرقع گلستان که امروزه بدان پیوست است، یکی از مهم ترین مرقع هایی است که امروزه به دست ما رسیده است این مرقع در زمانی نامعلوم به ایران و به دربار قاجاریان منتقل شد و در تملک ناصرالدین شاه قرار گرفت. شاید بر اثر کشاکش دوران در قرن یازدهم به ایران رسیده باشد و در اواخر قرن سیزدهم زمان ولیعهدی ناصرالدین شاه در کتابخانه شاهنشاهی به ثبت رسیده است. انتقال این مرقع به دربار ناصری، موجب محفوظ ماندن نسبی آن شد. بخشی از تاریخچهٔ این مرقع نیز در ۱۵۰ سال اخیر در کاخ گلستان و موزه هنرهای تزیینی ایران گذشته است، که خوشبختانه اسناد و شواهد آن در دست است. وجه تسمیهٔ مرقع گلشن و نیز علت و تاریخ ترکیب شدن آن با صفحات مرقع گلستان معلوم نیست.
کاتب دیباچه و خاتمت مرقع گلشن و گلستان ظاهراً نستعلیق نویس مشهور دربار جهانگیر، مولانا محمدحسین کشمیری زرین قلم بوده است متأسفانه آغاز و انجام مرقع گلشن در اختیار کتابخانه کاخ گلستان نیست..
مرقع گلشن در حال حاضر دو بخش دارد بخش نخست دارای ۹۰ ورق و بخش دوم مشتمل بر ۴۳ ورق که با توجه به دو رو بودن اوراق جمعاً ۲۶۲ قطعه نقاشی، خوشنویسی و تشعیرسازی دارد.

مُرَقَّع گُلْشن
مُرقّعی دربردارندۀ تصاویری از اشخاص و مجالس گوناگون که نقاشان ایرانی دربار جهانگیر مغول، پادشاه هند (حک: ۱۰۱۴ـ۱۰۳۷ق)، آن را تهیه کردند. این مرقع در زمان محمدشاه قاجار (حک: ۱۲۵۰ـ۱۲۶۴ق) به ایران آورده شد و در همان دورۀ قاجار اصلاحاتی در آن صورت گرفت. مرقع مذکور اکنون در کتابخانه کاخ موزۀ گلستان در تهران نگهداری می شود.