جباریت

جبّاریّت، دژسالاری یا طاغوت معرّف گونه ای از روش های حکومتی اقتدارگرا است
داریوش آشوری، فرهنگ سیاسی، ص ۶۷، انتشارات مروارید، ۱۳۵۸.
جباریت برابر واژهٔ تیرانی در زبان های اروپایی است. در یونان باستان این کلمه به معنی دژخیم و دارای منسب فرمانروایی بود، تیرانوس کسی بود که در یک شهر قدرت شاهانه داشت. نویسندگان یونان گاه از تیرانوس خوب یاد کرده اند اما امروزه این اصطلاح معادل ستمگری فردی در حکومت است. این اصطلاح حکومتهایی را در بر می گیرد که با زور و بر پایه وحشت حکومت می کنند. تیرانی را در مورد حکومت انقلابی روبسپیر در فرانسه یا سنت گرای ایوان مخوف در روسیه یا اولیگارشی اسپارت در یونان یا حتی مردم سالاری در صورتی که به اقلیتی ستم کند به کار برده اند. حکومت استبدادی لزوماً نمی بایست جبّار نیز باشد. از نمونه های استبداد بدون جبّاریت می توان به حکومت مارکوس اورلیوس در امپراتوری روم اشاره کرد. ارسطو، دژسالاری را صورت فاسد فرمانروایی یک نفره می شمرد.
باید توجّه داشت که اگرچه مفاهیم جبّاریّت، تمامیّت خواهی، خودکامگی، استبداد، حکومت مطلقه و یگّه سالاری، مترادفات هر یک از آنها و نیز نام فرمانروایانشان در ادبیّات و محاورات اغلب به یک معنا به کار می روند، هم معنا نبوده و در علم سیاست دارای تعاریف جداگانه می باشند.