کلمه جو
صفحه اصلی

توسعه پایدار

دانشنامه عمومی

توسعه پایدار (Sustainable development) مفهومی است که به واسطه پیامدهای منفی محیط زیستی و اجتماعی ناشی از رویکردهای توسعه یک جانبه اقتصادی بعد از انقلاب صنعتی و تغییر نگرش بشر به مفهوم رشد و پیشرفت پدید آمده است. این مفهوم تلاش دارد که با نگاهی جدید به توسعه، اشتباهات گذشته بشری را تکرار نکند و توسعه ای همه جانبه و متوازن را رقم بزند.
پایداری تکنولوژی
پایداری اکولوژیکی
توسعه پایدار فرایندی است که آینده ای مطلوب را برای جوامع بشری متصور می شود که در آن شرایط زندگی و استفاده از منابع، بدون آسیب رساندن به یکپارچگی، زیبایی و ثبات نظام های حیاتی، نیازهای انسان را برطرف می سازد. توسعه پایدار راه حلهایی را برای الگوهای فانی ساختاری، اجتماعی و اقتصادی توسعه ارائه می دهد تا بتواند از بروز مسائلی همچون نابودی منابع طبیعی، تخریب سامانه های زیستی، آلودگی، تغییرات آب و هوایی، افزایش بی رویه جمعیت، بی عدالتی و پایین آمدن کیفیت زندگی انسان های حال و آینده جلوگیری کند. توسعه پایدار فرایندی است در استفاده از منابع، هدایت سرمایه گذاری ها، جهت گیری توسعه فناوری و تغییرات نهادی، با نیازهای حال و آینده سازگار باشد. توسعه پایدار که از دهه۱۹۹۰ بر آن تأکید شد جنبه ای از توسعه انسانی و در ارتباط با محیط زیست و نسل های آینده است. هدف توسعه انسانی پرورش قابلیت های انسانی محسوب می شود. توسعه پایدار به عنوان یک فرایند در حالی که لازمه بهبود و پیشرفت است، اساس بهبود وضعیت و رفع کاستی های اجتماعی و فرهنگی جوامع پیشرفته را فراهم می آورد و باید موتور محرکه پیشرفت متعادل، متناسب و هماهنگ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تمامی جوامع و به ویژه کشورهای در حال توسعه باشد. توسعه پایدار سعی دارد به پنج نیاز اساسی زیر پاسخ گوید: تلفیق حفاظت و توسعه، تأمین نیازهای اولیه زیستی انسان، دست یابی به عدالت اجتماعی، خودمختاری و تنوع فرهنگی و حفظ یگانگی اکولوژیکی.
توسعه پایدار فرایندی است برای بدست آوردن پایداری در هر فعالیتی که نیاز به منابع و جایگزینی سریع و یکپارچه آن وجود دارد. توسعه پایدار در کنار رشد اقتصادی و توسعه بشری در یک جامعه یا یک اقتصاد توسعه یافته، سعی در تحصیل توسعه مستمر، ورای توسعه اقتصادی دارد.
اصطلاح توسعه پایدار (Sustainable development) اولین بار توسط باربارا وارد (B.Ward._Cocoyoe-1970) در اعلامیه کوکویاک دربارهٔ محیط زیست و توسعه بکار رفت. بدنبال آن پس از گزارش های باشگاه رم (modoze 75) و بنیاد هامرشولد (Daghammarskjold-75) به تدریج توسعه پایدار در طی سال های دهه ۱۹۸۰ و از زمانی که اتحادیه بین المللی برای حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی (IUCN-82)، راهبردهای جهانی از محیط زیست و منابع طبیعی با هدف کلی دستیابی به توسعه پایدار را از طریق حفاظت از منابع حیاتی (زنده) را ارائه کرد، مورد توجه جدی و اساسی اندیشمندان و متفکران توسعه قرار گرفت.

دانشنامه آزاد فارسی

توسعۀ پایدار (sustainable development)
در بوم شناسی، توسعه بدون واردآوردن آسیب جدی محیطی. به صورت نظری تا ابد ادامه می یابد. آسیب محیطی ممکن است شامل آلودگی، ازدست رفتن زیستگاه ها۱، انقراض گونه ها، و کاهش تنوع گونه ها (تنوع گونه ای۲) باشد. در ۱۹۹۲، بزرگ ترین گردهمایی سران جهان در ریو د ژانیرو۳، معروف به نشست ریو۴، برگزار شد. هدف این گردهمایی برقراری چارچوبی برای اطمینان از عدم تخریب جهان براثر بهره برداری بیش از اندازه و آلودگی بود. بخش کلیدی نتایج گردهمایی آن بود که لازم است توسعه پایدار باشد. تعیین این که الگویی توسعۀ پایدار یا ناپایدار است آسان نیست. ممکن است چنان بر توسعه تأکید شود که حتی به بهای آسیب محیطی صورت گیرد.habitatsbiodiversityRio de JaneiroRio summit

پیشنهاد کاربران

توسعه پایدار ( Sustainable development ) برآوردن نیازهای امروزین مردم است همراه با حفظ محیط زیست طوریکه همیشه بتوان این نیازها را برآورد. یا، توان گفت توسعه پایدار یعنی برآوردن نیازهای امروزیان بی آسیب رسانی به نیازهای آیندگان. م.

توسعه پایدار آنگونه توسعه ای است که نیازهای زمان حال را بدون اینکه توانائی نسلهای آینده درتامین نیازهایشان را به مخاطره اندازد ، فراهم می کند.

کمسیون جهانی محیط وتوسعه که ازسوی مجمع عمومی سازمان ملل ایجاد شده توسعه پایدار را چنین تعریف کرده است : فرآیند تغییری که استفاده ازمنابع ، هدایت سرمایه گذاریها ، سمت گیری توسعه تکنولوژیکی وتغییر نهادی با نیازهای حال وآینده سازگار باشد.


کلمات دیگر: