صَباحی، صمد (جمهوری آذربایجان ۱۲۹۳ـ۱۳۵۷ش)
(نامِ اصلی: محمد صباحی میاب) بازیگر و کارگردان تئاتر ایران. نقش مؤثری در تحول تئاتر در تبریز داشت. از ۱۳سالگی به تئاتر روآورد، و در ۱۳۱۷ش پس از گذراندن تحصیلات در «تکنیکوم تئاتر» شوروی به ایران بازگشت و در مراغه و مرند نمایش نامه هایی را بر روی صحنه برد. در ۱۳۲۰ش نخستین نمایش اش را در تبریز به نام اودگلینی/عروس آتش، با همکاری «هیئت هنرپیشگان درام» و «اپرت تبریز»، بر روی صحنه برد. صباحی پس از اجرای موفق این نمایش در ۱۳۲۱ش با «هیئت آکتورال درام» و «اپرت فردوسی» همکاری کرد، و سپس خود گروه های نمایشی دیگری مثل «حقیقت»، «ایران» و «تبریز» را تشکیل داد، و نمایش نامه های آرشین مالالان، آبی و رابی (با الهام از فیلمی به همین نام ساختۀ آوانس اوگانیانس)، قاچاق کرم، و انقلاب ۱۹۰۵ را کارگردانی کرد. او در خلال سال های ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۴ش عمدۀ فعالیت گروه نمایشی خود را در انجمن فرهنگی ایران و شوروی ـ شعبۀ تبریز، خانۀ فرهنگ شوروی و گروه تئاتر دولتی آذربایجان (وابسته به فرقۀ دموکرات آذربایجان) متمرکز کرد، و نمایش نامه های زیادی را بر روی صحنه برد. پس از انحلال فرقۀ دموکرات آذربایجان (در ۱۳۲۵ش)، سه سال از فعالیت بازماند، تا این که در ۱۳۲۸ش عازم تهران شد و در «تئاتر فرهنگ» (که بعدها به «تئاتر پارس» تغییر نام داد) در مقام کارگردان مشغول فعالیت شد. صمد صباحی در گنجه به دنیا آمد. در تهران به فعالیت های سینمایی پرداخت، و پس از کارگردانی مشهدی عباد (۱۳۳۲)، گم گشته (۱۳۳۲) و آرشین مالالان (۱۳۳۹)، جذب جریان عمومی و رایج سینمای ایران شد و در فیلم های دزد شهر (۱۳۴۳)، سلطان قلب ها (۱۳۴۷)، مردی از جنوب شهر (۱۳۴۹)، علی کنکوری (۱۳۵۲)، و دلقک (۱۳۵۵) به ایفای نقش پرداخت.
(نامِ اصلی: محمد صباحی میاب) بازیگر و کارگردان تئاتر ایران. نقش مؤثری در تحول تئاتر در تبریز داشت. از ۱۳سالگی به تئاتر روآورد، و در ۱۳۱۷ش پس از گذراندن تحصیلات در «تکنیکوم تئاتر» شوروی به ایران بازگشت و در مراغه و مرند نمایش نامه هایی را بر روی صحنه برد. در ۱۳۲۰ش نخستین نمایش اش را در تبریز به نام اودگلینی/عروس آتش، با همکاری «هیئت هنرپیشگان درام» و «اپرت تبریز»، بر روی صحنه برد. صباحی پس از اجرای موفق این نمایش در ۱۳۲۱ش با «هیئت آکتورال درام» و «اپرت فردوسی» همکاری کرد، و سپس خود گروه های نمایشی دیگری مثل «حقیقت»، «ایران» و «تبریز» را تشکیل داد، و نمایش نامه های آرشین مالالان، آبی و رابی (با الهام از فیلمی به همین نام ساختۀ آوانس اوگانیانس)، قاچاق کرم، و انقلاب ۱۹۰۵ را کارگردانی کرد. او در خلال سال های ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۴ش عمدۀ فعالیت گروه نمایشی خود را در انجمن فرهنگی ایران و شوروی ـ شعبۀ تبریز، خانۀ فرهنگ شوروی و گروه تئاتر دولتی آذربایجان (وابسته به فرقۀ دموکرات آذربایجان) متمرکز کرد، و نمایش نامه های زیادی را بر روی صحنه برد. پس از انحلال فرقۀ دموکرات آذربایجان (در ۱۳۲۵ش)، سه سال از فعالیت بازماند، تا این که در ۱۳۲۸ش عازم تهران شد و در «تئاتر فرهنگ» (که بعدها به «تئاتر پارس» تغییر نام داد) در مقام کارگردان مشغول فعالیت شد. صمد صباحی در گنجه به دنیا آمد. در تهران به فعالیت های سینمایی پرداخت، و پس از کارگردانی مشهدی عباد (۱۳۳۲)، گم گشته (۱۳۳۲) و آرشین مالالان (۱۳۳۹)، جذب جریان عمومی و رایج سینمای ایران شد و در فیلم های دزد شهر (۱۳۴۳)، سلطان قلب ها (۱۳۴۷)، مردی از جنوب شهر (۱۳۴۹)، علی کنکوری (۱۳۵۲)، و دلقک (۱۳۵۵) به ایفای نقش پرداخت.