معنی: نام قدیم همدان، ( اَعلام ) ) ابن فرخان بزرگ، از فرمانداران آل دابویه در طبرستان
سارویه
فرهنگ اسم ها
معنی: نام قدیم همدان، ( اَعلام ) ) ابن فرخان بزرگ، از فرمانداران آل دابویه در طبرستان
(تلفظ: sāruye) (در اعلام) ابن فرخان بزرگ ، از فرمانداران آل دابویه در طبرستان ؛ نام قدیم همدان .
فرهنگ فارسی
نام قدیم شهر همدان
لغت نامه دهخدا
سارویه. [ ی َ ] ( اِخ ) نام جائی در کهندز جی به اصفهان است و جغرافی نویسان عرب از آن جمله ابن رسته معرب آن را ساروق ضبط کرده اند : سارویه و اکنون اصفهانیان آن را هفت هلکه گویند که بناء آن در میان شهرستان اصفهان مانده است. ( فارسنامه ابن البلخی چ اروپا ص 29 ). و سارویه به در اصفهان که اثر آن اندر شهرستان پیداست از بناهای طهمورث است ، و از بعد هزار سال سارویه را پیرامون ، دیوارکشیدند، چنانک هست. ( مجمل التواریخ و القصص ص 39 ).
در کتاب ترجمه محاسن اصفهان درباره سارویه حکایت به این مضمون نقل شده که : در وقت طوفان آتش در ایام فرس حکمای وقت جائی را در زمین مدینه جی برگزیدند وقهندزی برطریقه هرمان بنیاد نهادند و آن را مستقر و مستودع کتب ساختند و پیش از زمان ما بسالی چند یک جانب آن خزانه خرابی یافت و پر از کتب اوایل متقدمان مکتوب بر پوست توز به زبان و لغت پارسی بود. رجوع به محاسن اصفهان چ عباس اقبال ص 16 و رجوع به سارو و ساروق شود.
سارویه. [ ی َ ] ( اِخ ) ابن فرخان بزرگ از فرمانروایان آل دابویه در طبرستان که مدت هشت سال از 88 تا 96 هَ. ق. در دوره کودکی برادرزاده ٔخود خورشیدبن داذمهر نایب السلطنه و فرمانروای طبرستان بود، و نام ساری از نام او گرفته شده است . ( از ترجمه مازندران رابینو ص 78و 180 ) و رجوع به حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 403 شود.
سارویه . [ ی َ ] (اِخ ) ابن فرخان بزرگ از فرمانروایان آل دابویه در طبرستان که مدت هشت سال از 88 تا 96 هَ . ق . در دوره ٔ کودکی برادرزاده ٔخود خورشیدبن داذمهر نایب السلطنه و فرمانروای طبرستان بود، و نام ساری از نام او گرفته شده است . (از ترجمه ٔ مازندران رابینو ص 78و 180) و رجوع به حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 403 شود.
سارویه . [ ی َ ](اِخ ) نام قدیم شهر همدان که در مجمل التواریخ و القصص و معجم البلدان سارو ضبط شده و ابن فقیه معرب آن را ساروق ذکر کرده است . رجوع به سارو و ساروق شود.
سارویه . [ ی َ ] (اِخ ) نام جائی در کهندز جی به اصفهان است و جغرافی نویسان عرب از آن جمله ابن رسته معرب آن را ساروق ضبط کرده اند : سارویه و اکنون اصفهانیان آن را هفت هلکه گویند که بناء آن در میان شهرستان اصفهان مانده است . (فارسنامه ٔ ابن البلخی چ اروپا ص 29). و سارویه به در اصفهان که اثر آن اندر شهرستان پیداست از بناهای طهمورث است ، و از بعد هزار سال سارویه را پیرامون ، دیوارکشیدند، چنانک هست . (مجمل التواریخ و القصص ص 39).
در کتاب ترجمه ٔ محاسن اصفهان درباره ٔ سارویه حکایت به این مضمون نقل شده که : در وقت طوفان آتش در ایام فرس حکمای وقت جائی را در زمین مدینه ٔ جی برگزیدند وقهندزی برطریقه ٔ هرمان بنیاد نهادند و آن را مستقر و مستودع کتب ساختند و پیش از زمان ما بسالی چند یک جانب آن خزانه خرابی یافت و پر از کتب اوایل متقدمان مکتوب بر پوست توز به زبان و لغت پارسی بود. رجوع به محاسن اصفهان چ عباس اقبال ص 16 و رجوع به سارو و ساروق شود.
دانشنامه عمومی
فهرست آثار تاریخی اصفهان
سارویه یا کهن دژ یا تپه اشرف نام بنایی بسیار کهن در اصفهان است که در کنار پل شهرستان و در کناره شمالی زاینده رود قرار دارد. این بنا کتابخانه بزرگی بوده است که در آن کتاب های فراوانی نگهداری می شده است. سارویه در حمله اعراب به ایران ویران گردید و اکنون تنها بقایای آن به صورت تپه ای باقی مانده است که بنام «تپه اشرف» معروف است.ابن رسته در قرن سوم هجری دربارهٔ سارویه چنین می نویسد:
در شهر جی بنای کهنه ای به شکل قلعه وجود داشته است موسوم به ساروق یا سارویه. چون این بنا بسیار کهنه است نمی توان بانی آن را معلوم کرد و گویند قبل از طوفان نوح ساخت شده است.
برخی از تاریخنگاران بنای سارویه را به تهمورس سومین شاه از سلسلهٔ پیشدادیان نسبت داده اند. نویسنده کتاب نسب نامه که در آغاز حکومت سلجوقیان می زیسته در رساله ای بنام انساب ملوک پارس نوشته:
گویش مازنی
دختر فرخان بزرگ از ملوک شاهان پادوسبانی تبرستان