محمد علیشاه

ششمین پادشاه سلسله قاجارپسر مظفرالدین شاه ( جل. ۱۳۲۴ . خلع ۱۳۲۷ ) در ابتدای سلطنت با مشروطه خواهان موافق بود لیکن بعدا به برانداختن مشروطه همت گماشت و در ۲۳ جمادی الاول ۱۳۲۶ ه.ق .مجلس شورای ملی را به توپ بست ملک المتکلمین و میرزا جهانگیر خان صور اسرافیل و عدهای دیگر از آزادیخواهان را کشت . در تبریز ستارخان بحمایت مشروطه برخاست شاه عین الدوله را برای سرکوبی مجاهدین تبریز فرستاد اما کاری از پیش نبرد مجاهدین از اطراف بقصد تصرف پایتخت حرکت کردند و سربازان محمد علیشاه از عهده جلوگیری آنها بر نیامدند و در ماه جمادی الثانی ۱۳۲۷ ه. قوای مجاهدین وارد تهران شدند محمد علیشاه به سفارت روس در زرگنده پناه برد و از سلطنت خلع شد و سپس از ایران خارج گردید و احمد میرزا پسر ۱۲ ساله اش به سلطنت رسید.

محمدعلیشاه. [ م ُ ح َم ْ م َ ع َ ] ( اِخ ) پسر اکبر و ارشد مظفرالدینشاه قاجار. در 1289 هَ. ق. در تبریز متولد شد و در آن شهر بسر برد و ولی عهدی پدر یافت. سه هفته قبل از مرگ مظفرالدین شاه به تهران وارد شد. و قانون اساسی را که در تاریخ 20 ذیقعده 1324 هَ. ق. پدرش آن را قبول و صحه گذاشته بود تصدیق و امضاء کرد. محمدعلی میرزا پس از مرگ مظفرالدین شاه جانشین پدر شد و پسر دوم خود سلطان احمدمیرزا را ولیعهد خویش قرار داد. در این عهدبواسطه برتری نفوذ سیاسی روس بر انگلیس محمدعلیشاه جانب روسها را میگرفت و انگلیسها که از فکر و نیت او آگاه بودند مزاحمت های گوناگونی برای وی ایجاد کردند. سرانجام به مخالفت با مشروطه و مجلس برخاست و بسبب دشمنی و اختلاف شدیدی که بروز کرده بود در روز سه شنبه 23 جمادی الاولی 1326 هَ. ق. مطابق با دوم تیر 1287 خورشیدی شاه مجلس را به توپ بست و عده ای از نمایندگان و افراد سرشناس را دستگیر ساخت. پس از یک سال مشروطه خواهان مجدداً پیروز شدند و محمدعلی شاه با عده ای از همدستان خویش به سفارت روس پناهنده شد. و مجلس بعد از افتتاح و مشاوره محمدعلی شاه را از سلطنت خلعکرد و وی از سفارت روس در زرگنده به شهر اودسا در روسیه عزیمت کرد و آنجا اقامت گزید ( 23 شعبان 1327 ). وی سرانجام در ایتالیا در 54سالگی جهان را بدرود گفت ( 11 رمضان 1343 هَ. ق. / فروردین 1304 خورشیدی ).